دکتر ثریا  قرباغی متولد 1365 در شهر مشهد، استادیار و مدیر گروه آموزشی کار درمانی در دانشکده علوم پیراپزشکی و توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، یکی از جوان ترین مدیران در گروه آموزشی رشته کاردرمانی است که با روحیه ای پرتلاش و دغدغه مند در حوزه های آموزشی و تحقیقاتی این دانشگاه فعالیت می کند.

در ادامه شرح گفتگوی وب دا با این استاد جوان را می خوانید:

وبدا: ضمن سپاس از فرصتی که به این گفتگو اختصاص دادید، لطفا معرفی کوتاهی از خود داشته باشید و در خصوص علت انتخاب این رشته تحصیلی توضیحاتی بیان نمایید؟

" من ثریا قرباغی هستم، متولد سال 1365 در شهر مشهد، در سال 1383 از طریق کنکور سراسری در مقطع کارشناسی رشته کار درمانی پذیرفته و وارد دانشگاه علوم پزشکی توان بخشی تهران شدم".
 وبدا: انتخاب این رشته علت خاصی داشت؟

در آن زمان بیشتر بخاطر علاقه به رشته های خدماتی و رشته هایی که در بحث درمان و مواجه شدن با بیماران باشد و اقداماتی که برای این عزیزان انجام می شود، این رشته را دوست داشتم. البته در آن مقطع زمانی من در این رشته قبول شده بودم و طبیعتاً هنوز آگاهی زیادی در مورد آن نداشتم؛ ولی پس از گذراندن مقطع کارشناسی و مخصوصا وقتی وارد فاز کارآموزی ها، بحث بالین و کار مستقیم با بیماران شدم؛ علاقه مندی های قلبی من دوچندان شد و این علاقه زمینه ای شد برای اینکه در  این رشته ادامه تحصیل بدهم و مقطع ارشد را هم ( البته با یک وقفه ی زمانی ) و همین طور مقطع PhD را بتوانم به اتمام برسانم و درنهایت  سال 1400 از مقطع دکترای تخصصی( PhD) از دانشگاه علوم پزشکی ایران فارغ التحصیل شدم و هم اکنون در گروه آموزشی کار درمانی در خدمت دانشجویان و همکاران هستم تا با همکاری سایر اساتید بتوانیم تعداد بیشتری از افراد علاقه مند به خدمت  را توانمند و قوی تربیت کنیم.

وبدا: با توجه به جوان بودن شما ( و اینکه در سال 1400 فارغ التحصیل شده اید)، چطور به عنوان مدیر گروه آموزشی کاردرمانی، انتخاب شدید؟

اول اینکه این لطف خدا و محبت و حمایت ریاست دانشکده، معاون آموزشی دانشکده و معاونت آموزشی دانشگاه به بنده بود و این رویه ی جوان گرایی یکی از سیاست های دانشگاه است و متقابلاً این موضوع برای سایر همکاران جوان بنده نیز وجود دارد و اینکه اعتماد می کنند و مدیریت یک گروه آموزشی را به امثال من می سپارند، این چیزی غیر از لطف و اعتمادی که نشان دهنده‌ی‌ محبت سایر اساتید هست چیز دیگری نمی تواند باشد. اما اینکه معیار انتخاب چی هست؟ این را شاید ریاست دانشکده و معاون آموزشی دانشکده بتوانند در موردش صحبت دقیق تری بکنند.

وبدا: نظر و نگاه خود شما در این خصوص چیست؟

به نظر من در گروه آموزشی کار درمانی دانشگاه علوم پزشکی مشهد باشد، تعداد افرادی که در این گروه فعال هستند و رقابت محدود تری که در انتخاب مدیریت گروه آموزشی وجود دارد می تواند در این موضوع دخیل باشد و شاید بتوان آن را یک فاکتور در تصمیم گیری دانست. نکته دوم ( شاید ) بحث جدیت در پیگیری امور مربوط به رشته و گروه آموزشی است؛ حتی زمانی که من مدیر گروه نبودم.

چون در بحث فضای کلینیکی  خیلی سعی می کردم که در چارچوب وظایفی که گروه بر عهده ام گذاشته ( در واقع آنچه که ریاست و معاون آموزشی دانشکده انتظار دارند) حداکثر تلاشم را داشته باشم، تا کارها و امور محوله به موقع و دقیق انجام بشود و انتظارات برآورده شود. شاید این پیگیری و جدیت در امورگروه آموزشی، و تقابل رفتار حرفه ای با توجه به اهدافی که در مورد ارتقای کمی و کیفی گروه های آموزشی دانشکده انتظار می رود، بتواند یکی از دلایل این انتخاب باشد. به هر حال امیدوارم بعد از این گزینش توانسته باشم، به نحو احسن وظایف محول شده را انجام بدهم.

وبدا: لطفا در خصوص اعتبار سنجی بین المللی که گروه آموزشی کار درمانی دانشکده دریافت کرده است، توضیحاتی بفرمایید؟

گروه آموزشی رشته کاردرمانی دانشگاه علوم پزشکی مشهد از سال 1398 اولین گروه دانشجویان در مقطع کارشناسی رو جذب و کار آموزش را برای این دانشجویان شروع کرد و در سال 1402 اولین گروه از این رشته فارغ التحصیل شدند و ما با حمایت ریاست دانشکده، معاونین در بحث آموزش و پژوهش و امور مالی، بعد از انتقال به مجتمع آموزشی شهید خوارزمی، موفق شدیم فضای آموزشی گروه را هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی توسعه دهیم؛ مانند تجهیز شدن بخش قابل توجهی از آزمایشگاه هایی که گروه ما احتیاج داشت. بعد از آن آزمایشگاه های گروه  را بر اساس استانداردهایی که در کوریکولوم آموزشی و استانداردهای بین المللی هست تا جایی که ممکن بود، تجهیز کردیم. به تعبیری ما امکان استفاده دانشجویان از امکانات آموزشی را فراهم کردیم و در گام بعدی باید بتوانیم در سطح بین المللی، یکسری اعتبارهایی را برای گروه آموزشی دانشکده و دانشگاه از این طریق جذب کنیم. خوشبختانه با تلاش و پیگیری هایی که گروه داشت، ظرف مدت حدود 6 تا 7 ماه، ما موفق به دریافت اعتبار سنجی بین المللی برای گروه آموزشی کاردرمانی شدیم.

تا جایی که اطلاع دارم، فدراسیون جهانی کاردرمانی، بین رشته های پیراپزشکی و رشته علوم پایه، تنها برنامه آموزشی گروه رشته کاردرمانی را به تایید فدراسیون جهانی رشته خود رسانده و کوریکولوم ها و محتوای آموزشی و حتی چارت آموزشی که هر دانشکده ای دارد و اجرا می شود به تایید این فدراسیون می رسد و ما هم خوشبختانه موفق شدیم، همین امسال در خرداد 1403 این اعتبار سنجی را برای گروه آموزشی کاردرمانی و برای دانشکده علوم پیراپزشکی و توانبخشی دریافت کنیم.

وبدا: مزایای ورود به فدراسیون جهانی چیست؟

یکی از مزایای وارد شدن در فدراسیون بین المللی، بحث دریافت اعتبار سنجی گروه است و دوم این که می تواند مزایایی برای  امور بین الملل دانشگاه داشته باشد، در واقع وقتی دانشگاه وارد سایت فدراسیون بین المللی می شود، به نوعی در سایت جهانی گروه های آموزشی تایید شده، وارد می شود، همچنین برای دانشجویانی که بخواهند به شکل بین المللی جذب دانشگاه بشوند، پیدا کردن دانشگاه هایی که این رشته آموزشی کاردرمانی را دارند راحت تر در سطح بین الملل قابل شناسایی هست و این می تواند جذب دانشجویان بین الملل گروه آموزشی کاردرمانی را برای دانشکده و دانشگاه ارتقاء بدهد.

مسئله دیگر، اینکه وقتی دانشجویان در گروهی تحصیل می کنند که این اعتبار سنجی بین المللی را کسب کرده، می توانند دامنه ارتباطاتشان را گسترده تر کنند و با دانشگاه ها و گروه های آموزشی بیشتری در سطح بین المللی ارتباط داشته باشند. در فدراسیون جهانی استانداردهای کوریکولوم، آموزش ها، برنامه های آموزشی و طرح درس ها را متناسب با منابع جدید، مورد بازبینی قرار می دهد و این باعث می شود که آموزش و دانش انتقالی به دانشجوها، دانش به روزی داشته باشد و این یکی از فاکتور های مهم برای دانشجویان هست که اگر قصد مهاجرت داشته باشند و یا بحث استخدام ها و یا موضوع ادامه تحصیل و اقداماتی در سطح بین الملل انجام بدهند، مدرک تحصیلی دانشجو مورد پذیرش بین المللی هست و هر جایی که بخواهد برود و اقدام کند، می تواند.

وبدا: فعالیت های رشته کاردرمانی در تمامی مقاطع برای مردم چه خیر و برکتی دارد؟

رشته کاردرمانی از جمله رشته های توانبخشی است. گروه هدف ما، افرادی هستند که به هر دلیلی ممکن است؛در دوران کودکی، نوجوانی، جوانی و حتی دوران سالمندی، دچار سانحه ای، یک حادثه ای و یا یک عامل ژنتیکی شده و فرد دچار ناتوانی باشد؛ یعنی بخشی از توانایی های روزانه خودش را از دست داده باشد مثل فردی که در بزرگسالی دچار سکته مغزی شده و این باعث می شود که قسمتی از عملکرد خود را از دست بدهد یا کودکی که از زمانی که متولد شده و والدینش با یکسری علائمی در کودک مواجه می شوند و وقتی که کودک 2 و 3 ساله می شود، برچسب اختلالات اوتیسم دریافت می کند و خیلی از اختلالات دیگری که ممکن هست ایجاد بشود. ولی برای فرد و خانواده اش، یک عارضه ای ایجاد کرده که دیگر نمی تواند فعالیت های روزانه خودش را بطور معمول انجام بدهد و به شدت به خانواده، اطرافیانش و مراقبینش وابسته می شود و گروه کاردرمانی به این طیف از افراد کمک می کند. در اینجا ما باید به فکر ارتقای کیفیت زندگی این افراد باشیم، من و همکارانم که در این رشته فارغ التحصیل می شوند باید به این گروه از افراد کمک کنند. در واقع هدف این است که فرد تواناهایی و مهارت هایی بدست بیاورد و بازتوانی هایی در او ایجاد بشود که در نهایت بتواند با همان ناتوانی و اختلالی که برایش ایجاد شده، یک زندگی با کیفیت تری را تجربه بکند. این وظیفه ای هست که هر فارغ التحصیل مقطع کارشناسی، می تواند به همان گروه هدفش بر اساس توانایی هایش، مهارت هاش و علاقه مندی هایی که دارد، به این طیف از بیماران و گروه ها کمک بکند.

وبدا: با توجه به رتبه بندی و رنکینگ بین المللی که گروه آموزشی کاردرمانی دانشکده علوم پیراپزشکی و توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد دریافت کرده، جایگاه گروه شما در بین دانشکده های سایر دانشگاه های علوم پزشکی هم تراز کشور در چه مرتبه ای هست؟

صرف نظر از گروه آموزشی کاردرمانی که به تازگی راه اندازی شده دانشگاه علوم پزشکی مشهد، از لحاظ رنکینگ علمی در سطح کشور در رتبه های بالای کشور قرار دارد. برای گروه کاردرمانی این یک گزینه مثبت است و ما باید از این گزینه مثبت استفاده کنیم، تا گروه را از لحاظ آموزشی، علمی، ملی و بین المللی  توسعه دهیم و بتوانیم با رشته کاردرمانی در استان های دیگر در فضای رقابت قرار بگیریم و متناسب با رتبه دانشگاه، گروه را هم ارتقاء بدهیم.

یکی از معیار های مقایسه ای ما بر اساس همین فدراسیون جهانی و اعتبار سنجی بین المللی است و ما تازه وارد فدراسیون شدیم و به تایید رسیدیم. قدمت رشته آموزشی کاردرمانی در سایر استان ها  بیش از 10 تا 12 سال است و آن ها عضو فدراسیون جهانی هم هستند. مقایسه دیگر که من انجام می دهم، بیشتر کمی و کیفی از لحاظ ارائه خدمات آموزشی برای دانشجوها است که انجام می شود. خوشبختانه دانشگاه علوم پزشکی مشهد در فاصله خیلی کوتاهی توانست، فضای آموزشی مناسب برای کلاس ها، فضای مناسب برای آزمایشگاه ها و امکانات علمی مناسب برای گروه قرار بدهد که دانشجویان بتوانند از این امکانات استفاده بکنند و امیدوارم که در فاصله خیلی کوتاه و آینده ای نزدیک بتوانیم مقاطع تحصیلی بالاتر( ارشد و دکترا) را هم وارد گروه کنیم که این بتواند در واقع از لحاظ رنگینگ، رتبه گروه را بالاتر ببرد.  

وبدا: افراد نیازمند به خدمات توانبخشی و بازتوانی به کدام مراکز در مشهد می توانند مراجعه کنند؟

مراکز دولتی و دانشگاهی واقع در بیمارستان قائم(عج)، ابن سینا و اکبر(برای کودکان) آماده ارائه خدمات توانبخشی و بازتوانی برای تمامی بیماران و مراجعین با تعرفه دولتی است.