دکتر خشایار اتقیایی، متولد ۱۳۵۹ در شهرمقدس مشهد، عضو هیئت علمی ( استادیار) و فوق تخصص جراحی کودکان در دانشگاه علوم پزشکی مشهد، یکی از چهره های جوان و فعال در عرصه های آموزشی و درمانی این دانشگاه است که در حال حاضر به عنوان معاون آموزشی گروه جراحی کودکان بیمارستان اکبر در این مرکز فوق تخصصی مشغول به خدمت می باشد. دوران طرح دکتر اتقیایی در مقاطع تخصصی و فوق تخصصی را، شاید بتوان نقاط عطفی در زندگی این پزشک جوان برشمرد، چراکه وی را به اخذ دو تصمیم مهم سوق می دهد؛ نخست دوره طرح تخصصی در شهرستان تربت جام که با احساس خلاء و کمبود متخصص جراح کودکان در شهرهای کوچک، انگیزه‌ ای برای ورود پزشک جوان به رشته فوق تخصصی جراحی کودکان می شود و دوم، طرح دوره‌ی فوق تخصصی در دانشگاه علوم پزشکی اردبیل که باز هم با یک احساس خلاء؛ و این بار از نوع فضای فیزیکی و نبود بخش جراحی کودکان در بیمارستان دولتی اردبیل موجب می شود که پزشک جوان با پیگیری های دغدغه مندانه و البته همراهی مسئولان دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اتفاق خوبی را در استان ادبیل رقم بزند و با راه اندازی بخش جراحی کودکان در بیمارستان دولتی اردبیل بیماران زیادی را از رنج عزیمت به سایر شهرها، جهت درمان رهایی ببخشد... جزئیات بیشتری از گفتگوی ما با این استاد و پزشک جوان را در ادامه می خوانید:

وبدا: ضمن سپاس از حضور شما در این گفتگو، لطفا بیوگرافی مختصری از خود برای مخاطبان این گفتگو عنوان بفرمایید؟

" من دکتر خشایار اتقیایی هستم، متولد 1359 در شهر مشهد و در خانواده ای که پدر ارتشی و مادر فرهنگی بودند. تحصیلات دوره ابتدایی تا دبیرستان را در زادگاهم و در حالی سپری کردم که همواره آرزوی ورود به رشته پزشکی را داشتم و این آرزو بالاخره با شرکت در کنکور سال 1377 محقق شد و من تحصیلات دانشگاهی را در دانشکده پزشکی مشهد آغاز کردم.

در ادامه و پس از طی دوره 7ساله‌ی پزشکی عمومی، برای گذراندن طرح دو ساله به شهرهای اطراف مشهد رفتم و با توجه به اینکه قصد داشتم دوره تخصص را هم در رشته مورد علاقه ام یعنی جراحی بگذرانم، به تحصیل در دوره تخصص جراحی عمومی در دانشگاه شهید بهشتی تهران و بیمارستان شهدای تجریش مشغول شدم که با وجود اساتید بزرگی همچون آقایان دکتر کلانتر معتمد و دکتر افشار فرد، یک دوره بسیار طلایی و پربار برای بنده بود و پس از اتمام دوره جراحی عمومی برای گذراندن دوره طرح، به تربت جام رفتم".

وبدا: پس از پایان دوره تخصص، چه چیزی سبب شد که تحصیلات را در مقطع فوق تخصص ادامه دهید و دلیل انتخاب رشته جراحی کودکان در این مقطع چه بود؟

" معمولاً هر دانشجوی پزشکی که فارغ التحصیل می‌شود و به ویژه دانشجویانی که در فیلد جراحی کار می‌کنند، مایلند که رشته و تخصص خودشان را جزئی‌تر کنند، در فیلد کاری ما هم زمینه‌های زیادی وجود دارد؛ از رشته‌هایی مثل جراحی پلاستیک گرفته تا فلوشیپ‌های لاپاراسکوپی، جراحی‌های قفسه صدری، جراحی‌های قلب و جراحی کودکان. من هم اگرچه در ابتدای ورود به تربت جام تصمیم خاصی نداشتم ولی به این موضوع فکر می‌کردم که چه رشته‌ای را انتخاب کنم؟ و از آنجا که در طول دوران خدمتم در تربت جام، کودکان زیادی را مشاهده می کردم که از شهرستان تربت جام و روستاهای اطراف مراجعه می کردند و من ناگزیر به ارجاع آنها به بیمارستان‌های مشهد و مراکز سطح ۳ مثل بیمارستان کودکان شیخ بودم، لذا به این نتیجه رسیدم که یکی از مشکلات بزرگ شهرهای کوچک ما، نداشتن جراح کودکان است و پس مدتی تحقیق دریافتم که اساساً تعداد جراحان کودکان در سطح کشور کم است. بر همین اساس اولین جرقه در ذهن من زده شد که چرا خودم دوره جراحی کودکان را نگذرانم و به این کودکان خدمت نکنم؟ لذا تصمیم گرفتم که ادامه تحصیل را در همان دانشگاه شهید بهشتی تهران و در بیمارستان فوق تخصصی کودکان مفید، در حضور اساتید بزرگی همچون دکتر خالق نژاد داشته باشم. در همین راستا یک دوره سه ساله را به عنوان فوق تخصص در دانشگاه شهید بهشتی سپری کردم و برای دوره طرح فوق تخصص حدود دوسالی به اردبیل رفتم.

در دانشگاه علوم پزشکی اردبیل هم متوجه یک نکته مهم شدم و آن اینکه علیرغم بزرگ بودن این شهر و جمعیت زیاد آن، حدود ۲۰ سال است که جراحی کودکان در آنجا وجود ندارد و تمام کودکان نیازمند جراحی را در طی این ۲۰ سال به شهرهای دیگری مثل تبریز اعزام می‌کردند. لذا با کمک ریاست دانشگاه علوم پزشکی اردبیل در آن زمان، موفق شدم به عنوان اولین جراح کودکان که پس از ۲۰ سال وارد اردبیل شده بود، یک مرکز فوق تخصصی جراحی کودکان در دانشگاه علوم پزشکی اردبیل را راه اندازی و تجهیز کنیم و به این ترتیب شهر اردبیل صاحب یک بیمارستان فوق تخصصی جراحی کودکان شد.

بنده به جرات می‌توانم بگویم که پس از آن تقریباً اعزام‌ها به تبریز به صفر رسیده بود و تمام جراحی‌های بزرگ یا کوچک در حوزه کودکان از نوزاد یک روزه تا کودکان بزرگتر در این مرکز انجام می‌شد و بسیار هم موفق بود. لذا بنده فکر می‌کنم که یکی از دستاوردهای خوبم در طی آن دو سال، تاسیس همین مرکز فوق تخصصی جراحی کودکان بود که همچنان به دست سایر همکاران مدیریت می شود و در واقع اردبیل یکی از استان‌هایی است که در حوزه جراحی کودکان کاملاً نیاز خود را برطرف کرده است.

وبدا: قطعا پیگیری روندهای تاسیس یک بخش درمانی در یک بیمارستان، کار سخت و زمانبری است، چه چیزی انگیزه شما برای سپری کردن این روندهای دشوار بود؟ 

بله... روزی که بنده به دانشگاه علوم پزشکی اردبیل رفتم، موضوعی به نام جراحی کودکان در آنجا وجود نداشت و اینکه بیماران اعزام می شدند به سایر استان‌ها یک امر عادی تلقی می شد اما قطعا این نقل و انتقال ها برای بیماران و خانواده های آنها سختی های زیادی داشت و زمانی که من وارد دانشگاه شدم و این خلاء را دیدم، علیرغم اینکه کار نیاز به پیگیری‌ها و دوندگی‌هایی داشت، اما مصمم شدم که این روند را آغاز کنیم و خوشبختانه این پیگیری ها به ثمر نشست و اکنون هیچ کودکی برای جراحی نیاز به اعزام به سایر شهره ندارد.

وبدا: پس از پایان دوره طرح فوق تخصص در اردبیل به مشهد بازگشتید؟

بله... پس از آن دو سال، برای ادامه خدمت به شهر مشهد برگشتم و حدوداً سال ۱۴۰۰بود که در فراخوان دانشگاه علوم پزشکی مشهد به عنوان عضو هیئت علمی پذیرفته شدم و در بیمارستان کودکان اکبر و بیمارستان دکتر شیخ به عنوان جراح کودکان مشغول به فعالیت شدم.

در حال حاضر، معاون آموزشی بخش جراحی کودکان هستم و با سایر همکاران ( که مجموعاً ۳ یا ۴ نفر هستیم ) تمام جراحی‌های بزرگی که در سطح کشور برای کودکان انجام می‌شود، را در این استان انجام می‌دهیم و تقریبا هیچ بیماری نیاز به ارجاع به شهر دیگری پیدا نمی‌کند.

وبدا: چه اعمال جراحی برای کودکان در این مراکز (بیمارستان دکتر شیخ و اکبر) انجام میشود؟

تمام جراحی ها اعم از جراحی نوزاد، آنومالی‌های مادرزادی، جراحی‌های ریه و جراحی‌های شکمی و جراحی‌های صورت مثل شکاف در کام و لب در این دو مرکزدرمانی انجام می‌شود و این درحالیست که خیلی از کودکان تا قبل از اینکه گروه جراحی کودکان مشهد آغاز به کار کند، به شهرهای دیگر از جمله تهران و اصفهان اعزام می شدند.

وبدا: آیا مطلب یا نکته خاصی در حوزه فعالیت شما در دانشگاه علوم پزشکی مشهد وجود دارد، که مایل به ابراز آن باشید؟

در طی سه سال فعالیت در دانشگاه علوم پزشکی مشهد، متوجه برخی مسائل و به ویژه کمبودهایی در بحث تجهیزات در رشته جراحی کودکان شدم که به نظر می رسد، نیازمند توجه و عنایت خاصی از سوی مسوولان مربوطه است، همچنین با توجه به اینکه مراکز درمانی ما در حوزه اطفال به عنوان سانتر شمال شرق کشور محسوب می شود و تمام ارجاعاتی که به عنوان مثال برای آسپیراسیون‌های جسم خارجی در استان خراسان انجام می‌شود، همگی به بیمارستان کودکان اکبر منتقل می‌شود، یک سری تجهیزات را برای مدیریت کردن بیماران می طلبد، لذا از مسوولان تقاضا دارم که یک نگاه ویژه به این رشته‌ داشته باشند و هم از نظر تامین تجهیزات و هم ایجاد یک سری انگیزه‌ها برای ادامه همکاری اعضای هیئت علمی تمهیدات بهتری اتخاذ کنند.