دکتر مسیح نقیبی، متولد 1325 در شهرستان سبزوار، استاد پیشکسوت و پایه گذار علم نفرولوژی و پیوند کلیه در دانشگاه علوم پزشکی مشهد، یکی از چهره های پرافتخار و پیشرو در حوزه درمان بیماریهای کلیوی و عمل پیوند کلیه است که در طول بیش از چهاردهه فعالیت در این مجموعه دانشگاهی، علاوه بر درمان بیماران کلیوی و انجام ده ها عمل پیوند کلیه، در آموزش و تربیت نیروهای متخصص درحوزه علم نفرولوژی نقشی محوری و اثرگذار داشته است. این شخصیت برجسته‌ی علمی که تحصیلات دوره تخصصی خود را طی دهه 50 در کشور بلژیک گذرانده و مدتی نیز در همین کشور ساکن بوده، پس از اطلاع از کمبود متخصص نفرولوژی در ایران، در سال 1362 با پیشنهاد دفتر نخست وزیری وقت، تصمیم به بازگشتی موقتی از بلژیک به ایران را می گیرد، اما شرایط حاکم بر درمان بیماران کلیوی و شدت کمبود متخصص نفرولوژی در کشور به گونه ای است که نگاه دغدغه مند این پزشک متعهد و متبحر را معطوف به خود ساخته و ایشان را برای همیشه در موطن خود ماندگار می سازد تا علم و تخصص گرانبهای  خود را در مسیر خدمت به بیماران هموطن خود بکار گیرد. انجام نخستین عمل پیوند کلیه بدست توانمند دکتر مسیح نقیبی در سال اوایل سال 1368 یکی از شاخص ترین اقداماتی است که در کنار ده ها خدمت دیگر ایشان، در عرصه پزشکی صورت گرفته و پایگاه خبری وب دا، مفتخر است که در این نوبت از گفتگوهای ویژه‌ی با اساتید پیشکسوت، پای صحبت این استاد و پزشک حاذق و اخلاق مدار در حوزه‌ی بیماری های نفرولوژی نشسته است، شرح این مصاحبت را در ادامه می خوانید:

وب دا: ضمن سپاس از شما استاد ارجمند بابت فرصتی که برای این گفتگو اختصاص دادید، لطفا بیوگرافی مختصری از خود عنوان بفرمایید؟

من دکتر مسیح نقیبی هستم، متولد 1325 در شهرستان سبزوار، دوره دبستان را در شهر سبزوار آغاز کردم و با توجه به نوع کار پدرم که کارمند بودند، ادامه مقاطع تحصیلی را در شهرهای مختلف سپری کردم و پس از اتمام دوره دبیرستان در مشهد، در کنکور سال 43 شرکت کردم و هرچند می توانستم دانشگاه تهران را انتخاب کنم، اما به دلیل اینکه خانوده در مشهد ساکن بودند، ترجیح دادم تحصیلاتم را در این شهر سپری کنم.

وب دا: از فضای دانشکده پزشکی در آن زمان بفرمایید و اینکه پس از اتمام تحصیلات برای ادامه تحصیل چه کردید؟

در آن زمان تمام فضای دانشکده پزشکی مشهد خلاصه می‌شد در ساختمانی که روبروی ساختمان قریشی بود ( ساختمان معاونت بین الملل فعلی )، بعد از اتمام دوره عمومی پزشکی، در سال 1350 به خدمت سربازی رفتم و بعد از آن در تهران شاغل شدم، در ادامه برای دوره تخصص به کشور بلژیک رفتم و ۷ سال در آنجا تحصیل کردم. اواخر سال 1362 بود که از دفتر نخست وزیری ایران با من تماس گرفتند و پیشنهاد کردند که با توجه به کمبود تخصص نفرولوژی به ایران برگردم ( در آن زمان فقط ۳ پزشک نفرولوژی در ایران وجود داشت ) و به این ترتیب من به کشور بازگشتم.

وب دا: چطور شد که مشهد را برای فعالیت های کاری خود انتخاب کردید؟

در ایران این امکان وجود داشت که از بین شهرهای شیراز، مشهد و تهران یک شهر را برای آغاز کار انتخاب کنم و من ابتدا ترجیح دادم در تهران فعالیتم را شروع کنم، اما با توجه به اینکه زمان جنگ بود و ما تقریباً هر شب ناچار بودیم به خاطر خطرات بمباران به زیرزمین پناه ببریم، این شرایط با وجود همسر و فرزند خردسالم بسیار سخت بود و لذا به پیشنهاد دکتر فرهودی که از زمان دانشجویی با ایشان ارتباط داشتم، به مشهد آمدم و ابتدا قرار بود که موقتاً در مشهد باشم و پس از مدتی برگردم به محل کار قبلی، اما در مشهد ماندگار شدم.

وب دا: چرا بیمارستان امام رضا(ع) را برای خدمت درمانی انتخاب کردید و چه اقداماتی در آن صورت گرفت؟

زمانی که من به مشهد آمدم، در کل کشور کمبود متخصص و فوق تخصص وجود داشت و من این امکان را داشتم، برای فعالیت بین بیمارستان امام رضا(ع) و بیمارستان قائم (عج) یکی را انتخاب کنم که به دلیل حضور دکتر فرهودی در بیمارستان امام رضا(ع) این مرکز را انتخاب کردم.ما در بیمارستان امام رضا(ع) کارهایی انجام دادیم که قبل از آن نبود.

وب دا: نخستین کار شما در این بیمارستان در واقع انجام نخستین عمل پیوند کلیه بود، در رابطه با این موضوع هم توضیحاتی بفرمایید؟

اولین کار که در اواخر سال ۶۷ ( و اوایل سال ۶۸ )  انجام شد، عمل پیوند کلیه بود، قبل از این اقدام افراد؛ یعنی هم دهنده‌ی کلیه و هم گیرنده کلیه به انگلستان می‌رفتند، ارزی را هم دولت برای این کار به آنها اختصاص می‌داد. در آن زمان خوشبختانه تهران بخش پیوند کلیه را آغاز کرده بود و وقتی برای معرفی دهمین پیوند کلیه در بیمارستان هاشمی‌نژاد تهران از من، آقای دکتر بهرامی، آقای دکتر قدس و آقای دکتر فاضل به تهران دعوت شد، در آنجا اعلام کردند که در دانشگاه ارومیه هم پیوند کلیه آغاز شده است و دکتر بهرامی که دانشگاه علوم پزشکی مشهد را به جهت سابقه علمی دارای قدمتی بالاتر از دانشگاه ارومیه می‌دانستند، بلافاصله دستور دادند که بخش پیوند کلیه در دانشگاه مشهد هم راه اندازی شود، به این ترتیب یک طبقه از بیمارستان امید به ما داده شد تا عمل های پیوند کلیه در آنجا انجام شود. نخستین عمل پیوند کلیه هم که قرار بود در مشهد انجام شود بنا شد که آقای دکتر فاضل و گروهشان از تهران به مشهد حضور یابند و این عمل پیوند را انجام دهند که به دلیل برف سنگین و برودت هوا هواپیمای ایشان نتوانست در مشهد بنشیند و بازگشت، به این ترتیب ما دست به کار شدیم و نخستین پیوند در سال ۶۷ انجام شد. حدود ۳ سال در بیمارستان امید بودیم و بعد از آن در بیمارستان امام رضا(ع) مهندس توکلی یک ساختمان خیریه به نام بخش کلیه ساختند و بخش نفرولوژی و پیوند به آنجا منتقل شد که تاکنون هم ادامه دارد.

وب دا: و اقدامات بعدی...

دومین اقدام راه‌اندازی بخش ICU کوچک در بیمارستان امام رضا(ع) بود که معاونت درمان از تهران برای بازدید آمدند و پس از راه‌اندازی این بخش پزشکان و پرستاران آموزش دیدند و در واقع اولین ICU استاندارد در بیمارستان امام رضا(ع) راه اندازی شد.

کار سوم هم قراردادی بود که با شرکت ثامن برای راه اندازی دیالیز صفاقی بسته شد که در کشور وجود نداشت و حتی از بیمارستان شریعتی تهران جهت دوره دیدن به مشهد آمدند ، اما بعد از آن خوشبختانه در تمام ایران این فعالیت راه‌اندازی شد و بیماران می‌توانند در منزل دیالیز صفاقی را انجام دهند.

وب دا: شما به عنوان یک استاد اخلاق مدار در دانشگاه شناخته شده‌اید، در مورد بحث اخلاق مداری و ارتباط با بیمار صحبت بفرمایید؟

پزشکی و طبابت یک کار مردمی است و طبیب مورد اعتماد مردم است، بیماری که مراجعه می‌کند ممکن است مشکلاتی را به پزشک بگوید که حتی به نزدیک‌ترین افراد خانواده‌اش نگفته باشد، از طرفی پزشک وقف جامعه است و در متن آن قرار دارد، پزشکان بزرگی همچون دکتر شاهین فر که تا سن 80 سالگی هر روز صبح در بیمارستان مریض می‌دیدند و کار می‌کردند، برای ما الهام بخش هستند. البته اکنون اخلاق مداری در پزشکی تحت تاثیر برخی مسایل قرار گرفته اما خوشبختانه هنوز هم اخلاق در حوزه پزشکی بیش از سایر مشاغل پررنگ است.

*وب دا: با توجه به اینکه نوع تخصص و حرفه شما با بیماران کلیوی و دیالیزی مقارن است، شایع‌ترین بیماریها را در این حوزه کدام موارد می دانید؟  

شایع‌ترین بیماری هایی که سبب نارسایی کلیوی می‌شود، دیابت است و متاسفانه بیش از ۵۰ درصد تخت‌های دیالیز را بیماران دیابتی تشکیل می‌دهند، بیماری دیابت مهمترین علت برای " نارسایی کلیه، بیماری‌های قلبی، از دست دادن بینایی و قطع عضو است و اکنون تقریباً مشکل عمده بهداشت کل جهان دیابت است. بعد از دیابت پرفشاری خون است که بیشترین عارضه را دارد.

وب دا: جایگاه کشور ما در بحث پیوند کلیه در جهان چگونه است؟

پیوند کلیه در ایران بسیار خوب انجام می‌شود و در منطقه هم از جایگاه خوبی قرار داریم، اما از سطح جهانی هنوز فاصله داریم.

وب دا: با توجه به اینکه بازنشسته شدید چه فعالیت‌هایی دارید؟

کماکان کار طبابت میکنم؛ در بیمارستان مهر به بیماران دیالیزی سر می‌زنم و عصرها هم مطبی فعال دارم که از ساعت ۳ تا ۸ شب در آنجا هستم.