رشته طب اورژانس، بار قابل توجهی از خدمات درمانی بیمارستان ها را به دوش می کشد
دکتر صالحه مهرآفرید، دانش آموخته مقطع تخصص طب اورژانس در دانشگاه علوم پزشکی مشهد و رتبه برتر بورد تخصصی سال ۱۴۰۳ ضمن اشاره به اهمیت رشته طب اورژانس و نقش پررنگ آن در کاهش حجم بیماران در بیمارستان ها گفت: رشته طب اورژانس در واقع خط مقدم اقدامات درمانی است و بار قابل توجهی از خدمات درمانی را در بدو ورود بیماران به مراکز درمانی به دوش می کشد.
این پزشک جوان، که در آزمون کشوری بورد تخصصی در سال جاری، رتبه پنجم این رقابت علمی را کسب و به عنوان دانشجوی ده درصد برتر بورد تخصصی شناخته شده، در گفتگو با وب‌دا، خود را متولد شهر مشهد معرفی و با اشاره به پذیرش در دوره های عمومی پزشکی و تخصص دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: دانشگاه علوم پزشکی مشهد، یکی از مراکز سطح بالای کشور است که از آموزش‌های خوبی برخوردار است و اساتید آن بسیار توانمند و به روز هستند و همین امر هم سبب شد که برای تحصیلات عالیه، دانشگاه علوم پزشکی مشهد را انتخاب کنم.
وی در عین حال گفت: در دوره عمومی پزشکی یکی از کمبودهایی که شخصاً در دانشگاه احساس می کردم، این است که اغلب آموزش‌ها حول بیماری‌های تخصصی و رزیدنت محور یا فلوشیپ محور بود، لذا برای یک پزشک عمومی چندان کاربردی نداشت، بر اساس همین تجربه بنده فکر می کنم که برای کار بالین، آموزش بیماری‌های ساده تر و عمومی تر بهتر و کاربردی تر است و برای این امر می توان به عنوان مثال یک درمانگاه یا مرکز درمانی جدا در نظر گرفت.
دکتر مهرآفرید در خصوص نحوه مطالعه و آمادگی خود جهت شرکت در آزمون بورد تخصصی هم گفت: دوره تخصص معمولاً دوره سنگینی است و شیفت‌های زیادی دارد، بنابراین چندان فرصت مطالعه وجود ندارد، اما کاری که بنده در این رابطه انجام می دادم، این بود که هر تعداد بیماری که روزانه می‌دیدم و نکاتی در مورد آنها وجود داشت ، شب هنگام درباره آنها مطالعه می‌کردم، این سبب می شد مطالب در ذهن من تثبیت و مبحث را فراموش نکنم. اما مطالعه جدی برای بورد تخصصی و آزمون ارتقای سال آخر را تقریباً از اسفند ماه سال قبل از آزمون شروع کردم و با یک برنامه‌ریزی دقیق‌تر پیش رفتم، دو ماه هم مرخصی گرفتم و به طور جدی تر مطالعه را ادامه دادم. البته آنچه که بیش از همه به من کمک کرد دیدن مریض‌های متنوع و مطالعه در مورد بیماری آنها بود. همچنین یکی از نکات مهم در مورد درس خواندن این است که تبدیل به عادت روزانه بشود و حتی شبی چند صفحه هم مغتنم است . در مورد خود ماهیت رشته هم تاکید بر این است که علاوه بر stable کردن بیمار بد حال باید تسلط کاملی بر اکثر بیماری ها داشت که بتوان تشخیص صحیحی برای بیمار مطرح کرد و نه فقط بیماری های داخلی بلکه بخش مهمی از کار متخصص اورژانس مربوط به تروما ها تصادفات جاده ای و حوادث است.
وی همچنین گفت: سوالاتی در آزمون بورد امسال و سال گذشته بود که مشابه آن در سال‌های گذشته تکرار نشده بود، اما من بر اساس کیس‌هایی که دیده بودم در فضای بالین توانستم آنها را پاسخ دهم، همچنین یک دور تکست را کامل خواندم و پس از یک دوره کامل، نمونه سوالات سنوات قبل را بررسی کردم و هر سوالی که به نظرم عجیب بود در تکست آن را جستجو می‌کردم.
رتبه برتر بورد تخصصی، با اشاره به نقش مهم رشته طب اورژانس در تسهیل فرایند درمان در بیمارستان ها گفت: خدمات رشته‌ی طب اورژانس برای بسیاری از مردم هنوز جا افتاده نیست و آن را نمی‌شناسند، اما باید توجه داشت که این رشته بار زیادی را از دوش سایر رشته‌ها برمی‌دارد و در واقع کاری که یک متخصص طب اورژانس می کند، این است که هر مریض بدحال و نیازمند به اقدامات فوری که وارد بیمارستان می شود را شناسایی کرده و هر نوع اقدامی که به بهبود حال بیمار کمک کند را انجام می‌دهد تا وضعیت مریض اصطلاحا استیبل شود و در این مرحله اگر آزمایشات تشخیصی و درمانی نیاز باشد درخواست داده میشود، وقتی به یک تشخیص مشخص رسیدیم، اعلام می‌کنیم که باید به کدام متخصص ارجاع شود.
وی ادامه داد: معمولاً در مواقعی مثل جنگ‌ها و یا در مناطق زلزله زده و سایر اتفاقات بحرانی، یک متخصص طب اورژانس در صحنه حضور دارد و بیماران بد حال را شناسایی و وضعیت آنها را تثبیت می‌کند، یکی از مهمترین جنبه‌های کار طب اورژانس، جنبه مدیریتی آن است که سبب میشود، از هجوم افراد زیاد به مراکز دولتی پیشگیری و به این ترتیب یک بالانس در فرایند پذیرش تا درمان بیماران ایجاد شود.
دکتر مهر آفرید با اشاره به نقش حمایتی خانواده و اساتید خود در کسب موفقیت اظهار کرد: خانواده نقش اساسی و پررنگی در موفقیت‌های من داشتند و حمایت‌های آنها سبب شد که فشارهای روحی و جسمی ناشی از کار را بتوانم تحمل کنم، در مورد اساتید گروه اورژانس نیز باید عرض کنم که یک گروه بسیار خوب هستند و اگرچه که در اورژانس تراکم کار بالاست و عصبانیت بیماران و همراهان گاهی فضا را متشنج می‌کند، اما اساتید معمولاً خیلی حامی و کمک کننده در کنار دانشجویان ظاهر می‌شوند. در رأس این اساتید هم می‌توانم از استاد فروغیان نام ببرم که با برنامه‌ریزی‌های مدون و منظم و آزمون‌هایی که هر ماه برگزار کردند، انگیزه و اراده ما را در آزمون بورد تقویت کردند. همین طور از استاد حبیب زاده تشکر کنم که با وجود شلوغی اورژانس حتی در وسط کشیک ها هم آموزش را در اولویت اول قرار میدادند و خانم دکتر پیش بین که از بهترین و آموزشی ترین اساتید بودند.
وی با اشاره به چالش های موجود در این آزمون کشوری بیان داشت: یکی از چالش‌های آزمون بورد تخصصی امتحان شفاهی آن است، چون حداقل در رشته ما به این ترتیب بود که این همه مسافت را تا تهران رفتیم و در نهایت پشت یک سیستم نشستیم و سوالات را پاسخ دادیم و برگشتیم! در حالیکه این کار را در مشهد هم می‌توانستیم انجام دهیم. از طرفی خبر قبولی با تاخیر اعلام شد و به خاطر دارم که به دلیل همین تاخیر یکی از دوستانم برای تهیه بلیط تهران دچار مشکل شده بود، بنابراین بهتر بود که یا زودتر زمان آزمون شفاهی را اعلام کنند و یا آزمون شفاهی در مشهد برگزار شود.
دکتر مهرآفرید همچنین گفت: دوره تخصص معمولاً کشیک‌های زیادی دارد و بار روانی کار بسیار بالاست، بنابراین عملاً فرصت زیادی برای مطالعه نیست، البته دانشگاه مشهد بسیار مساعدت داشته و اساتید نیز به طور منظم و مستمر آزمون‌هایی را برگزار می‌کردند و خیلی خوب همراهی داشتند، اما شاید در جاهای دیگر این امکان وجود نداشته باشد و بهتر آن است که یک فاصله زمانی مشخص شود که دانشجویان از کشیک و دیگر کارها معاف شده و بتوانند به مطالعه بپردازند، کیفیت سوالات آزمون امسال نیز نسبت به سال‌های گذشته که من سوالات آن را دیده بودم، سخت‌تر بود؛ به این معنا که سوالات دو پهلو بود و مطابق با متن دو کتاب اصلی که ما داشتیم، می‌توانستیم دو پاسخ را برای سوال انتخاب کنیم. ضمن اینکه سوالات بیشتر به سمت تئوری پیش رفته بود و خیلی به حوزه بالین مرتبط نبود.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر یکی از دغدغه‌های مهم دانشجویان دوره تخصص، موضوع معیشت آنها است و به همین دلیل خیلی از آنها برای ادامه تحصیل اقدام نمی‌کنند و ترجیح می‌دهند کارهای زیبایی انجام دهند، البته امسال قول‌هایی داده شده اما هنوز تا سطح رضایت بخش فاصله دارد، ضمن اینکه تعهد محضری که از دانشجویان می‌گیرند کمی آنها را ترسانده و از این جهت انصرافی‌هایی را در بین دانشجویان شاهد هستیم.
