استادیار گروه ارولوژي دانشگاه علوم پزشکی مشهدگفت: بزرگی خوش خیم پروستات شامل علائمی همچون کاهش جریان ادراری، احساس عدم تخلیه کامل مثانه و مراجعه مکرر به دستشویی است که در 80 درصد موارد این نشانه ها با درمان های طبی رفع می شود.
دکتر امیرعباس اسدپور در گفتگو با وبدا، با بیان اینکه یکی از بیماری های شایع در جوامع امروز، بزرگی خوش خیم پروستات یا به اختصار BPH است افزود: در اغلب مواقع مردان بالای 40 سال به این بیماری مبتلا می شوند و در نیمی از افراد نیز فاکتورهای ارثی دخیل هستند و حدود 80 درصد افرادی که دچار علائم بزرگی خوش خیم پروستات می شوند با درمان طبی مداوا و تا آخر عمر نیاز به عمل جراحی ندارند.
متخصص اورولوژی همچنین با اشاره به اینکه علائم بیماری بزرگی خوش خیم پروستات کاهش جریان ادراری، احساس عدم تخلیه کامل مثانه و بیدار شدن از خواب و مراجعه مکرر به دستشویی است بیان داشت: بیدار شدن مکرر از خواب باعث مختل شدن خواب و آسیب به زندگی فرد می شود، به همین دلیل اگر کسی در فواصل کمتر از 4 ساعت از خواب بیدار می شود و به دستشویی مراجعه می کند ( البته به شکل تکرار شونده) باید مورد معاینه و بررسی قرار گیرد.
دکتر اسدپور در رابطه با پروسه درمان این بیماری نیز گفت: در مرحله اول معاینه، چنانچه بیمار موافق باشد معاینه از طریق مقعد انجام میشود و چون پروستات در زیر مثانه قرار دارد و مجرای ادراری از وسط آن عبور می کند، عملا با بزرگ شدن آن می تواند فشار به مجرای ادراری وارد و آن را تنگ کند و نحوه معاینه که از طریق مقعد انجام می شود جهت تشخیص خوش خیم یا بدخیمی آن است. البته بدخیمی در موارد نسبتا نادر است و حدود 10 تا 15 درصد مردان ممکن است دچار سرطان پروستات آن هم در سنین بالا شوند ( این سرطان معمولا در سنین بالای 67 سال به وجود می آید ) و با توجه به اینکه پیشرفت بسیار کندی دارد، با درمان های دارویی مشکل خاصی ایجاد نخواهد شد و در مراحل اولیه سرطان هم می توان آنها را مورد جراحی قرار داد که توسط پزشکان اورو انکولوژیست انجام و پروستات برداشته می شود.
دکتر اسدپور خاطرنشان کرد: برای بیماری که به دلیل سن بالا یا عدم تحمل بیهوشی درمان های دارویی انجام می شود، در این رابطه داروهای بسیار زیادی وجود دارد که معمولا موجب توقف رشد پروستات شده و سرطان خیلی کند پیشرفت خواهد کرد و حتی در برخی مواقع متوقف می شود..
فلوشیپ جراحی پیوند کلیه در ادامه افزود: چنانچه در مراحل اولیه بخواهیم علائم بزرگی خوش خیم پروستات را درمان کنیم توصیه هایی در این راستا ارائه می شود؛ از جمله اینکه بیمار یبوست نداشته باشد، چرا که یبوست علائم را تشدید می کند و داروهای مخدر و ترکیباتی حاوی مخدر مثل استامینوفن کدئین که بسیار زیاد مصرف می شوند نیز می توانند علائم پروستات را تشدید کنند و با تشدید یبوست نیزاین علائم بیشتر می شوند.
دکتراسدپور یادآور شد: داروهای این بیماری داروهایی هستند که برای شل کردن عضلات ناحیه گردن مثانه و پروستات و مجرا استفاده می شوند از جمله، کپسول تامسلوسین که افراد می توانند روزانه یک عدد از آن را مصرف کنند. در مراحل اولیه افرادی که علائم کمتری دارند یک روز در میان و افرادی که علائم بیشتری دارند تا دو عدد از آن را می توانند در روز مصرف کنند. ( البته این داروها منجر به کوچکی پروستات نمی شوند اما برخی داروها چنین کارکردی دارند ) در نتیجه، داروی تامسلوسین برای مدت موقت مناسب است اما به تدریج باید داروهای دیگری به آن اضافه شود.
وی در ادامه گفت: اگر بیماری جوان و از نظر جنسی فعال باشد، می تواند از داروهای گیاهی که در جامعه در دسترس هستند استفاده کند و نوع رایج این داروها بر پایه گیاه گزنه هستند که از یک تا سه عدد در روز می توان از آنها استفاده کرد و قطره آن نیز موجود بوده که به داروی پروستان معروف است.
متخصص اورولوژی بیمارستان قائم (عج) اضافه کرد: داروی دیگری بر مبنای روغن تخم کدو تنبل است که توصیه به مصرف آن در طول روز بر یک عدد است و داروی دیگری هم که بر اساس نخل اره ای است که به شکل کپسول وجود دارد و روزانه می توان یک بار از آن استفاده کرد.
دکتر اسدپور همچنین بیان داشت: اگر داروهای گیاهی به همراه کپسول شل کننده عضلات پروستات برای بیمار تجویز شد و پاسخ مناسبی به درمان نداد، می توان از داروهای شیمیایی برای کوچک کردن پروستات استفاده کرد که همانا قرص فیناسترایت 5 میلی گرمی است و برای درمان پروستات روزی یک عدد از آنها استفاده می شود( البته نوع یک میلی گرمی آن هم برای جلوگیری از ریزش مو استفاده می شود) .
وی خاطرنشان کرد: دوره درمان پروستات 6 ماهه است و بعد از این مدت چنانچه بیمار علائمش بهبود یابد می تواند به تدریج دارو را کم کند، اما قطع کردن دارو اصلا توصیه نمی شود به این دلیل که بیماری دوباره برگشت می کند ، بنابراین با کم کردن دارو می توان درمان را با داروهای گیاهی ادامه داد و چنانچه بهبودی صورت نگرفت باید تا آخر عمر دارو را استفاده کند.
متخصص اورولوژی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: در مواردی که شک کنیم این بزرگی از نوع خوش خیم نباشد با توجه به اینکه یک دوره 10 ساله برای پیشرفت سرطان پروستات زمان می برد، باید معاینه مقعدی انجام شود و اگر یک ناحیه سفت در پروستات لمس شد آزمایش خون انجام و این آزمایش باعث می شود تا شاخصی که برای سرطان پروستات داریم (PSA) در خون سنجیده شود و در صورتی که از اندازه معیار بیشتر باشد نشان دهنده احتمالی سرطان پروستات است و البته خیلی عوامل مختلف از جمله عفونت ها، بند آمدن ادرار، دستکاری مجرا یا التهاب در مجرا، می تواند باعث بالا رفتن آنزیم سرطان پروستات(PSA) شوند .
فلوشیپ جراحی پیوند کلیه تأکید کرد: هر فردی که دارای PSA بالایی باشد دلیل بر سرطان پروستات او نیست و بعد از دو سه ماه درمان و سپس آزمایش مجدد می توان تصمیم قطعی گرفت.
دکتر اسدپور اضافه کرد: اندازه و وزن طبیعی پروستات 20 سی سی یا 20 گرم در یک فرد 30 یا 40 ساله است، اما به تدریج می تواند به 50 یا 150 گرم و بیشتر نیز برسد و این به معنی این نیست که هر کسی پروستات بزرگتری دارد بیمار و علامت دار است افرادی هستند که با پروستات 150 گرمی علائمی ندارند و برخی افراد با داشتن پروستات 30 گرمی علائم جدی دارند که به دلیل ژنتیک و ترکیب سلولی پروستات است. کپسولی در اطراف پروستات وجود دارد که این کپسول هر چه حالت کشسانی آن بهتر باشد، عملا به مجرا کمتر فشار وارد می آید و مشکل بیمار کمتر خواهد بود، اما چنانچه این کپسول سفت باشد به مجرا فشار می آید و فرد دچار علائم جدی می شود
وی افزود: چنانچه فردی دیرتر مراجعه کرده باشد و مدت زیادی علائم داشته باشد این بیماری به تدریج می تواند موجب ایجاد سنگ در مثانه شود و این سنگ می تواند موجب قطع و وصل شدن و سوزش ادرار و خونریزی های جدی شود که درمان های خاص خود را نیاز دارد، اما اگر سنگ ها کوچک باشند، معمولا درمان دارویی در مراحل اولیه انجام می دهیم و پروستات به تدریج کوچک می شود و اقدام به شکستن سنگ ها می کنیم، بنابراین بیمار نیاز به عمل پروستات ممکن است پیدا نکند، اما در برخی شرایط ممکن است عملکرد کلیه ها مختل شده باشد و سنگ ها زیاد و بزرگ باشند و بیمار دچار خونریزی های جدی شود که با داور نیز کنترل نشود در اینجا از عمل پروستات و از روش های جراحی آندوسکوپیک با دستگاه استفاده می کنیم چنانچه خیلی پروستات بزرگ باشد از جراحی باز برای بیمار مبتلا استفاده می شود و همزمان اقدام به خارج کردن سنگ و پروستات می نماییم که البته با عوارض خاص خود همراه است به همین دلیل ما معتقدیم که تا ضرورت جدی نباشد اقدام به انجام عمل پروستات نکنیم.