دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: با فرا رسیدن فصل سرما، استفاده از وسایل گرمایشی برای گرم کردن محیط منزل و محل کار افزایش می یابد و در صورت رعایت نکردن نکات ایمنی، شاهد حوادث ناگوار همچون سوختگی خواهیم بود که متاسفانه می تواند به مرگ و میر، آسیبهای جدی و بدشکلی های آزار دهنده و گاهی دائمی منجر شود این در حالی است که بیش از 90 درصد حوادث سوختگی قابل پیشگیری است.

دکتر علی احمد آبادی در گفتگو با وب دا با اشاره به اینکه بیش از 90 درصد سوختگیها قابل پیشگیری هستند، خاطر نشان کرد:هر ساله در فصول سرد سال به علت عدم رعایت نکات ایمنی در استفاده از وسایل گرما زا شاهد حوادث ناگوار در این حوزه مانند سوختگیها هستیم از همین رو توجه به نکات ایمنی و اصول برخورد با بیمار سوختگی از اهمیت بالایی برخوردار است .

مسئول درمانگاه اورژانس سوختگی بیمارستان امام رضا(ع) با اشاره به اینکه همه افراد منزل باید محل شیر اصلی قطع گاز منزل و فیوز اصلی قطع برق منزل را بشناسند و در صورت بروز حادثه بسرعت گاز و برق را قطع نمایند، گفت: کپسول آتش نشانی باید همواره آماده فعال باشد و تاریخ انقضای پودر آن نگذشته باشد؛ هر بار که می خواهید کپسول را برای شارژ مجدد ارسال کنید یک مانور کوچک با حضور همه اعضای خانواده برگزار کنید و نحوه کار با کپسول آتش نشانی را تمرین نمایید. اگر منزل شما منبع آب آتش نشانی دارد، جای شیلنگهای آن را بدانید و نحوه کار کردن با آن را با اعضای خانواده تمرین کنید. منبع آب آن را در بالای پشت بام چک کنید که پر و آماده به کار باشد؛ اگر هشدار دهنده دود و آب پاش سقفی (اسپرینگلر) دارید، مطمئن شوید که این سیستمها کار می کنند. یادمان باشد که حادثه خبر نمی کند.

فلوشیپ فوق تخصصی جراحی سوختگی و ترمیمی با تاکید براینکه قبل از راه اندازی وسایل گرما زا مانند بخاری، شوفاژ و شومینه،  شیلنگها، بستها و شمعک دستگاه را بررسی نمایید، گفت: این کار را قبل از فرا رسیدن اولین موج سرما انجام دهید تا مجبور نشوید در یک شب سرد برای گرم کردن خود و خانواده تان از یک وسیله گرما زای معیوب استفاده کنید و حادثه ایجاد شود.

وی با تاکید بر اینکه هرگونه نشت گاز را در فصل زمستان جدی بگیرید، گفت: در فصلهای گرم سال که اکثر اوقات در و پنجره ها باز است و یا کولر روشن است و هوا در محیط جریان دارد، ممکن است نشت مختصر گاز موجب حادثه نشود. هر چند نشت گاز را در هر زمان باید جدی گرفت و در اوج تابستان هم ما بارها شاهد حوادث ناگوار ناشی از نشت گاز بوده ایم، اما باید توجه داشت که در فصل سرما و با بسته شدن در و پنجره ها، خطر تجمع گاز ناشی از نشتی های کوچک افزایش می یابد و می تواند به حوادث بسیار ناگوار منجر گردد.

 کپسول گاز مایع و کپسول پیک نیک، بمب آشپزخانه است

وی با اشاره به اینکه  نام دیگر کپسول گاز مایع و کپسول پیک نیک، بمب آشپزخانه است، ابراز کرد: در این کپسولها گاز تحت فشار زیاد به حالت مایع درآمده است تا حجم گاز زیادی را بتوان در آنها جای داد. هرگونه نشتی از رگلاتور یا شیلنگ این وسایل یا هرگونه خوردگی یا آسیب به بدنه آنها بسیار خطرناک است؛ هرگز سعی نکنید شخصا و در محیط خانه و در حضور سایر اعضای خانواده برای رفع عیب این کپسولها اقدام کنید. 

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه برای روشن کردن آتش از بنزین و الکل استفاده نکنید، ادامه داد: باید دانست که بنزین، الکل و تینر درجه اشتعال پذیری بالایی دارند، یعنی هنگام ریختن آنها روی آتش، شعله آتش در مسیر حرکت این مایعات زبانه می کشد و خودش را به ظرفی که در دست شماست می رساند و علاوه بر اینکه خود فرد دچار سوختگی می شود، در بسیاری مواقع مجبور می شود ظرف محتوی الکل، بنزین یا تینر را پرت کند که به آسیب دیگران و آتش سوزی منجر می گردد. همچنین الکل، تینر یا بنزین اگر در ظرف در باز قرار داشته باشند، بسرعت تبخیر می شوند و غلظت آنها در هوا به حد اشباع می رسد و بودن یک منبع آتش در محیط مثل شمعک آبگرمکن، بخاری یا حتی روشن کردن لامپ برق می تواند به انفجار منجر شود؛ نمونه شایع آن افرادی هستند که در محیط بسته مانند حمام سعی می کنند لباسهای رنگی را با بنزین یا تینر بشویند و در اثر تجمع بخار بنزین یا تینر، انفجار و آتش سوزی رخ می دهد. از نگه داشتن بنزین و تینر در منزل یا صندوق عقب خودرو جدا خودداری کنید.

ظروف حاوی مایعات داغ باید بر روی شعله های عقبی اجاق گاز باشد

وی با اشاره به اینکه ظرفهای محتوی آب داغ زیاد مانند قابلمه، سماور و کتریهای بزرگ اگر روی کودکان واژگون شوند منجر به سوختگیهای وسیع و حتی کشنده می شوند، گفت: خانواده ای که کودک خردسال دارند، لازم نیست برای درست کردن دو لیوان چای، سماور 4 یا 6 لیتری را جوش بیاورند، قرار دادن

سماور روی کابینت آشپزخانه خطرناک است و براحتی در اثر گیر کردن لباس یا موهای بلند به دسته آن یا برخورد کودک در حال بازی ، واژگون خواهد شد. ظرفهای محتوی آب داغ  یا خورشت و سوپ داغ را در شعله های عقبی اجاق گاز قرار دهید و دسته قابلمه به سمت بیرون نباشد تا خطر واژگون شدن آنها در اثر کنجکاوی کودک و کشیدن ظرف کاهش یابد.

وی با بیان اینکه در صورت بروز آتش سوزی در داخل منزل خونسردی خود را حفظ کنید، گفت: اگر آتش فقط در یک نقطه است، کمک بخواهید، با استفاده از کپسول آتش نشانی آن را خاموش کنید و جریان گاز و برق را موقتا تا ایمن سازی کامل محیط قطع کنید. اما اگر آتش گسترش یافته است، سعی کنید بسرعت از محیط بسته خارج شوید. بیشترین آسیبها در آتش سوزی ناشی از استنشاق دود و خفگی ناشی از آن است.

وی با اشاره به اینکه در هنگام آتش سوری سعی کنید سینه خیز و چسبیده به کف حرکت کنید تا دود کمتری وارد ریه های شما شود، گفت:  اگر آتش سوزی در واحدهای مجاور یا فضاهای مشاع یک مجموعه است، قبل از خارج شدن در خروجی آپارتمان و در راه پله را لمس کنید، اگر این درها داغ هستند، نباید آنها را باز کنید، چون بمحض باز کردنِ در، آتش به درون واحد شما شعله خواهد کشید. سعی کنید از مسیرهای دیگر برای خروج استفاده کنید و یا از دیگران و آتش نشانی کمک بخواهید.

وی با بیان اینکه در سوختگی با مایعات داغ مانند آب جوش، چای، آبگوشت، شیر و... بسرعت محل سوختگی را با آب تمیز در دسترس مانند آب شیر خنک کنید، این کار را باید خیلی سریع و در عرض ثانیه ها انجام بدهید، تاکید کرد: از یخ یا آب یخ استفاده نکنید که موجب عمیقتر شدن سوختگی می شود؛ در سوختگیهای وسیع (بیشتر از 10 کف دست)، ریختن آب روی بدن بیمار می تواند باعث کاهش سریع دمای بدن مصدوم و به اصطلاح هیپوترمی  بشود که عواقب خطرناکی بدنبال دارد؛ بنابراین اگر سوختگی وسیع است و با آب آن را سرد کرده اید، بسرعت بیمار را خشک و گرم نمایید و اگر امکان این کار را ندارید از استفاده از آب برای سرد کردن بیمار صرفنظر نمایید.

وی تاکید کرد: لباسهای آغشته به مایعات داغ را بسرعت از تن مصدوم خارج کنید؛ از مالیدن خمیر دندان، سیب زمینی رنده شده، عسل، سفیده تخم مرغ و هر چیز دیگری بر روی زخم خودداری کنید. روی محل سوختگی را با یک پارچه تمیز بپوشانید، بیمار را گرم نگه دارید و به نزدیکترین مرکز درمانی برسانید.

دکتر احمدابادی تاکید کرد:  نگهداری مواد شیمیایی اسیدی و قلیایی برای خانواده هایی که کودک خردسال دارند، کار بسیار خطرناکی است. اسیدها و قلیاهای قوی مانند جوهر نمک، محلولهای سفید کننده لباس، محلولهای چاه باز کن و... را به مقدار کم و بر حسب نیاز خریداری کنید و بلافاصله مورد استفاده قرار دهید. از نگهداری باقیمانده آنها در منزل صرفنظر کنید. در صورتی که مجبور به نگهداری هستید، هرگز باقیمانده این محلولها را داخل ظرفهای جذاب مانند ظرف نوشابه نریزید. خوردن اشتباهی یک جرعه از این محلولها می تواند موجب سوختگی شدید و وسیع در راههای تنفسی و گوارشی و مرگ افراد شود. باقیمانده این مواد را در ظرف اصلی و برچسب دار و در کابینت های بالا و دور از دسترس اطفال نگه دارید.

وی گفت: برای کسب اطلاعات علمی بیشتر در خصوص انواع سوختگی می توان به ادرس https://dr-ahmadabadi.iR مراجعه کنید .