مدیر گروه فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به نقش محوری متخصصین این حوزه در تکمیل ساختار نظام سلامت گفت: متخصص فیزیک پزشکی به عنوان یک رکن اصلی نیروی کار در سیستم سلامت در کنار سایر حرفه های طبقه بندی شده و در یک زیرگروه اصلی از متخصصین سلامت فعالیت می کند.
دکتر آمنه سازگار نیا در گفتگو با وبدا، با بیان این مقدمه که نشان توسعهیافتگی جوامع، وسعت و عمق دانش پژوهی است و این مهم مرهون دانشگاه و همراهی حوزه های مختلف علوم می باشد افزود: روشن است که این نقش آفرینی در تخصصهای پزشکی، مستلزم همت و برنامه ریزی هدفمند در راستای ارتقاء سطح سلامت جامعه خواهد بود و این دستاورد میسر نمی شود مگر با؛ شناخت رسالتها و نیازها در هر حوزه ، ترسیم یک نقشه راهبردی هم سو در آموزش، پژوهش و نیاز جامعه، تلاش مجدانه برای برقراری ارتباطات بین رشته ای ، همگام شدن تخصصهای مختلف.
وی با اشاره به روز جهانی فیزیک پزشکی و مرور رسالت ها، توانمندیها و آینده شغلی این حوزه تخصصی بیان داشت: فیزیک پزشکی بر اساس تعریف AAPM شاخهای از فیزیک کاربردی است که از اصول، روشها و تکنیکهای فیزیکی برای پیشگیری، تشخیص و درمان بیماریها با هدف ارتقاء سطح سلامت و رفاه بشر بهره می گیرد، بر همین اساس وظایف و مسوولیت های افراد فعال در این حوزه شامل اقدامات ایمنی، بالینی، تحقیق و توسعه، مدیریت و برنامه ریزی است که به طور جزئی تر، می توان در حوزه اقدامات ایمنی به 1) ایجاد برنامه های تضمین کیفیت، ایمنی، و استفاده موثر از تجهیزات پزشکی 2) نظارت بر مدیریت و نگهداری منابع پرتوزا(یونساز و غیریونساز) 3) ارزیابی ریسک، طراحی و محاسبات حفاظ در تاسیسات پرتوی 4) تدوین راهنما و مشارکت در توسعه و اجرای استانداردها،قوانین و مقررات حفاظت در برابر پرتوهای یونیزان و غیریونیزان اشاره کرد.
دکتر سازگار نیا ادامه داد: این نقش در حوزه های بالینی نیز شامل؛ 1) کالیبراسیون و پایش منابع پرتوهای یونیزان و غیریونیزان. 2) توسعه، اجرا و نظارت بر برنامه های تضمین کیفیت و تحویل دز پرتوها در سیستمهای تشخیصی و درمانی. 3) محاسبه دز، طراحی و ساخت وسایل کمکی در پرتودرمانی و 4) مشاوره و پشتیبانی در زمینه انفورماتیک پزشکی می باشد. همچنین در حوزه آموزش،آموزش اصول فیزیکی و ایمنی به پزشکان، دستیاران، دانشجویان، فناوران و سایر متخصصان و کارکنان حوزه مراقبت های بهداشتی انجام می شود و در بخش تحقیق و توسعه هم سه آیتم 1) حمایت از جنبه های فیزیکی تحقیقات و فناوری های جدید پرتودرمانی، پرتوشناسی، پزشکی هسته ای، لیزر، مایکروویو و فراصوت 2) توسعه ابزار و تکنیکهای سنجش پارامترهای فیزیولوژیک،آنالیز ریاضی و نرم افزاری داده ها در پاسخ به نیازهای بالینی.3) تحقیق و توسعه فناوری های جدید در تکنیکهای تصویربرداری مورد اهتمام متخصصین حوزه فیزیک پزشکی می باشد. در بخش مدیریت و برنامه ریزی نیز 1) مشاوره در زمینه هایی نظیر برنامه ریزی استراتژیک، توسعه و خرید تجهیزات پزشکی2 ) انجام یا نظارت بر کالیبراسیون، راه اندازی، مدیریت تجهیزات پزشکی و کنترل کیفی تجهیزات به صورت ادواری و 3) مشاوره/پشتیبانی در انجام معاینات تخصصی مرتبط و توسعه روشهای تشخیصی برای کاربردهای پزشکی خاص مورد توجه متخصصین حوزه فیزیک پزشکی است.
مدیر گروه فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، چشم انداز حوزه فیزیک پزشکی را در سه بخش آموزش، پژوهش و اشتغال مورد تشریح قرار داد و با اشاره به رسالت های این حوزه گفت: ضرورت بهروزرسانی مستمر دانش و مهارتها، انعطافپذیری و سازگاری با تغییرات سریع تکنولوژی، افزایش اهمیت درمانهای شخصیسازی شده، گسترش فناوریهای غیرتهاجمی، تلفیق هوش مصنوعی (AI) و اینترنت اشیاء (IOT) در بهبود فرآیندهای تشخیص و درمان، توسعه فناوری نانو در کاربردهای ترانوستیک پرتوی و نوری (تشخیص و درمان همزمان) و تصویربرداریهای سلولی-مولکولی و فانکشنال، دزیمتری و توسعه سیستم های طراحی درمان پرتوی، توسعه تکنولوژیهای پایش و محافظت در برابر امواج الکترومغناطیسی (محیطی و کیهانی) تنوع مسیرهای شغلی از تحقیقات بنیادی تا کارآفرینی و تأثیرگذاری مستقیم بر کیفیت مراقبتهای سلامت، رسالت هایی است که در حوزه فیزیک پزشکی دنبال می شود.