مدیر مرکز مشاوره مبتنی بر سبک زندگی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: درخواست کردن در تعاملات اجتماعی دارای اصولی است که رعایت آنها می تواند به پذیرش درخواست و تأیید آن کمک کند.
دکتر حمیده صمدی، دکترای تخصصی روانشناسی در گفتگو با وبدا، با بیان اینکه درخواست کردن غالبأ کار آسانی نیست چون قبل از اعلام درخواست احساس خجالت، کم رویی، رودربایستی و ترس از نه شنیدن به سراغ فرد می‌آید افزود: باید به خاطر داشته باشیم که ما به امید رسیدن به خواسته‌هایمان زندگی می‌کنیم و برای رسیدن به آنها گاهی مجبوریم از دیگران درخواست‌هایی داشته باشیم؛ در واقع این درخواست‌ها فارغ از کوچک یا بزرگ بودنشان می‌توانند ما را به خواسته‌هایمان نزدیک کنند، حتی به اندازه یک قدم!
وی خاطرنشان کرد: درخواست کردن اولین گام برای بیان و رسیدن به خواسته‌هاست و باید این جرأت را در خود به وجود بیاوریم؛ زیرا تا زمانی که چیزی از دنیا، خودمان و دیگران درخواست نکنیم، چیزی هم بدست نخواهیم آورد.
چند اصل اساسی در طرح درخواست...
دکتر صمدی، در خصوص اصول صحیح درخواست کردن در تعاملات اجتماعی نیز گفت: شما اغلب مستحق درخواست کردن و شنیدن جواب مثبت دیگران هستید! پس ابتدا تمام جوانب را بسنجید و از ضرورت و حق بودن درخواست خود مطمئن شوید، سپس با اعتماد به نفس کامل درخواست‌تان را بیان کنید.
وی در عین حال گفت: شما باید از کسی درخواست کنید که آن شخص توانایی کمک کردن به شما را داشته باشد و قبل از انتخاب فردی که قرار است از وی درخواستی داشته باشید، باید ببینید آیا آن فرد سرمایه، مهارت، اطلاعات، تجربه و امکانات لازم برای کمک به شما را دارد یا خیر، چون انتخاب فرد مناسب برای درخواست کردن، یک اصل مهم و تاثیرگذار است که شانس قبولی پذیرش درخواست شما را افزایش خواهد داد. به عنوان مثال اگر نیاز به کمک مالی دارید و این درخواست را از شخصی داشته باشید که خود او توان حل مشکلات مالی خود را ندارد، طبیعتا منطقی نیست.
دکتر صمدی همچنین تاکید کرد: قبل از درخواست از فرد دیگری، چند لحظه خود را جای او بگذاریم و ببینیم آیا می‌توان با توجه به شرایط به این درخواست پاسخ مثبت داد؟ اگر من جای او بودم این درخواست را قبول می‌کردم؟ بعد از فکر کردن به پاسخ این دو پرسش، شاید به این نتیجه برسیم که از درخواست کردن منصرف شویم. هدف ما به زحمت انداختن و اذیت کردن دیگران نیست، پس حتما این نکته را در نظر داشته باشیم.
درخواست خود را واضح بیان کنید
دکترای تخصصی روانشناسی با اشاره به اینکه گاهی خود فرد هم نمی‌داند دقیقا چه درخواستی دارد تصریح کرد؛ برای اینکه طرف مقابل به درستی متوجه درخواست شما شود، باید درخواست خود را به صورت دقیق و روشن بیان کنید تا او ببیند دقیقا چه می‌خواهید و در صورت امکان درخواست شما را بپذیرد. مثلا اگر از کسی پول می‌خواهید باید مشخص کنید که چقدر می‌خواهید؟ و تا چه زمانی آن را پس می‌دهید؟ یا اگر می‌خواهید به شخصی درخواست همکاری در یک پروژه را بدهید، دقیقا مشخص کنید که چه انتظاری از وی دارید و چه کاری را باید انجام بدهد تا بتواند تصمیم بگیرد که آیا می‌تواند از پس آن کار برآید و این درخواست را بپذیرد یا خیر؟ در غیر این صورت اگر خواسته شما واضح بیان نشود ممکن است از ترس اینکه چه کاری قرار است در آینده انجام دهد، درخواست شما را رد کند. بنابراین خواسته خود را واضح و بدون ابهام بیان کنید وگرنه مخاطب می‌تواند هر برداشتی از خواسته شما داشته باشد.
وی همچنین تاکید کرد: هنگام درخواست کردن باید در انتخاب لغات بسیار هوشیار باشیم. استفاده از عبارات مثبت و لطیف به جای عبارات تند و نامناسب، تاثیر مستقیمی بر واکنش و پاسخ احتمالی فرد دارد. استفاده از عباراتی چون «لطف می‌کنید اگر…، می‌توانم ازتون خواهشم کنم که…، خوشحال می‌شوم اگر…، آیا این امکان وجود دارد که…» و عبارتی از این دست باعث تحریک عواطف طرف مقابل می‌شود و احتمال دریافت پاسخ مثبت را افزایش می‌دهد. اگر درخواست شما به صورت مکتوب باشد، باید در انتخاب واژگان دقت بیشتری به خرج دهید؛ زیرا در نوشته، احساس و لحن جملات منتقل نمی‌شود و امکان سوءبرداشت زیاد خواهد بود .
ضمن اینکه مراقب باشید، هنگام درخواست از دوست یا نزدیکانتان، لحن‌تان حالت تحکم به خود نگیرد و ادامه یا قطع رابطه با آن فرد را به پاسخ وی به درخواست‌تان پیوند نزنید. زیرا هر کسی حق دارد در مقابل درخواستی که از او می‌شود پاسخ منفی بدهد، بنابراین جواب رد را نباید بهانه‌ای برای قطع ارتباط با آن شخص در نظر گرفت.
همواره عزت نفس خود را حفظ کنید
مدیر مرکز مشاوره مبتنی بر سبک زندگی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه متذکر شد: یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که حین درخواست کردن باید بدان توجه ویژه‌ای داشت، حفظ عزت نفس است و لذا هنگام درخواست؛ از ناله کردن، بیش از حد التماس کردن و خود را ضعیف و وابسته جلوه دادن بپرهیزید و در عین حال مراقب باشید که اصطلاحا از آن طرف بام نیفتید و درگیر غرور کاذب هم نشوید.
دکتر صمدی در پایان با اشاره به خدمات مرکز مشاوره دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در مرکز مشاوره مبتنی بر سبک زندگی دانشگاه، با آموزش مهارت های زندگی به دانشجویان مانند خودآگاهی، ارتباط موثر، جرات مندی، حل مساله و ... توسط روانشناسان مسلط و آموزش دیده، تلاش می کنیم دانشجویان را بیش از پیش با مهارت های دانش افزایی در قالب کارگاه های آموزشی در دانشکده ها و نشست های خوابگاهی در خوابگاه های دانشجویی آشنا کنیم تا دانشجویان عزیز بتوانند در عبور از موانع در مسیر تجربه های زندگی با خیال آسوده تری گام بردارند.
