استاد و مدیر گروه ژنتیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با اشاره به نقش بنیادین ژن درمانی در علاج بسیاری از بیماری‌های فاقد درمان گفت: هم اکنون در رابطه با درمان بیماری تالاسمی و بیماران مبتلا به سرطان معده، اقدامات درمانی خوبی در فاز آزمایشگاهی در حال انجام است و امیدواریم که طی یک یا دو سال آینده بتوانیم کارآزمایی بالینی را نیز آغاز کنیم.

دکتر محمدرضا عباس زادگان  پیرامون موضوع ژن درمانی در سلول‌های بنیادی در گفتگو با وب دا گفت: طرحی را که اکنون در دانشگاه علوم پزشکی مشهد دنبال می‌کنیم مربوط به بیماران تالاسمی است که در صددیم از طریق مهندسی ژنتیک بتوانیم اصلاح ژن جهش یافته این بیماران را انجام دهیم و در حال حاضر موفق شدیم که جهش ژنی را در سلول‌های مربوطه محقق کنیم و نشان دهیم که ژن سالم را به دست آوردیم.

وی در عین حال گفت: به دلیل مشکلاتی که مهندسی ژنتیک می‌تواند در بدن بیمار ایجاد کند و دستکاری‌های خارج از هدف را در بدن بیمار داشته باشد، هنوز ما نمی‌توانیم به بیماران این ژن را انتقال دهیم و باید روش مهندسی ژنتیک را با روش ها و آنزیم‌های جدید بهینه کنیم؛ کاری که در دنیا نیز به دنبال آن هستند تا جهش اختصاصی بتا تلاسمی اصلاح شود.

دکتر عباس زادگان همچنین گفت: امیدواریم که طی یک یا دو سال آینده بتوانیم کارآزمایی بالینی در بیماران تلاسمی را با اصلاح ژن تالاسمی محقق کنیم.

وی در ادامه با اشاره به یکی دیگر از اقدامات ژن درمانی در گروه ژنتیک دانشکده پزشکی مشهد گفت: در این طرح بیماران سرطان معده جامعه‌ی هدف ما بودند که در حقیقت، ژنی که به سلول‌های ایمنی این بیماران منتقل کردیم (مشخصاً سلول‌های دنتری تیکسل) سبب می‌شود که شاخص‌ها یا پروتئین‌هایی که مختص تومور هستند، شناسایی شده و به سیستم ایمنی عرضه شوند و در نهایت تومور سرطانی را از بین ببرند، چنین کاری به ویژه برای سرطان پروستات در سطح جهان انجام شده و برای سرطان‌های گوارش هم در مرحله کارآزمایی بالینی است.

دکتر عباس زادگان همچنین یادآور شد؛ پروتئینی که ما تهیه کرده‌ایم به صورت ژنتیکی خاص و بومی کشور ایران است و در جهان مانند این پروتئین وجود ندارد و با انتقال آن از طریق ژن پروتئین به سلول‌های دنتری تیکسل بیمار (که از خود او گرفته شده)، بعد از اینکه سلول‌ها را به بیمار برگرداندیم، سیستم ایمنی او را فعال می‌کنیم تا به تومور سرطانی حمله کرده و آن را نابود سازد.

وی همچنین گفت: در مقالات اخیر چاپ شده در دنیا، بازدهی این سیستم برای نابودی تومور بیمار بسیار بالا بوده تا حدی که بیمار سرطان معده با عود مجدد توده‌های سرطانی‌اش کاملاً نابود شده است. در همین راستا، ما سلول‌های بنیادی نخستین بیمار را حدود سه هفته قبل استخراج و تغییر ژنتیکی دادیم و 10 روز قبل سلول‌های بنیادی را به بیمار تزریق کردیم و طی این 10 روز خوشبختانه حال بیمار مساعد است و هیچگونه سمّیت یا توکسی سیتی از این درمان دیده نشده است. البته این کار به موازات سایر درمان‌های سرطان انجام می‌شود و تومور مارکری که اندازه‌گیری کرده‌ایم، تقریباً ۵۰ درصد کاهش یافته است، یعنی نشانه‌هایی که در جریان خون بیمار در آزمایشگاه اندازه‌گیری شده حدود ۵۰ درصد کاهش یافته و نشانگر آن است که تومورهای سرطانی در حال از بین رفتن هستند.

دکتر عباسزادگان اضافه کرد: ما سه نوبت تزریق سلول‌های تغییر یافته ژنتیکی را انجام خواهیم داد و هر نوبت به فاصله دو هفته انجام می‌شود که امیدواریم نتایج خوبی از آن حاصل شود.