همایش " بررسی مدل های متفاوت آموزشی در رویکرد سنتی حوزه علمیه" با هدف معرفی و تبیین مدل های آموزشی سنتی در حوزه های علمیه با حضور حجت الاسلام والمسلمین الهی خراسانی؛ استادیار گروه فقه مرکز تخصصی آخوند خراسانی و مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی نهاد نمایندگی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در این همایش که جمعی از اساتید و اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد میهمان آن بودند، حجت الاسلام والمسلمین الهی خراسانی ضمن تشریح مدل های متفاوت آموزش در حوزه های علمیه در طول ۲۰۰ سال گذشته، نقاط ضعف، قوت، فرصت ها و چالش های معطوف به این شیوه های آموزشی را مورد تحلیل و تبیین قرار داد.
وی با بیان اینکه حوزه های علمیه به مثابه یک تیپ نهاد آموزشی و نه یک سازمان آموزشی معّین تلقی میشوند که در مجموعه ای بزرگتر و در کنار نهادهایی همچون مکتب ها، مدارس عالی، دانشگاه های علوم اسلامی و... قرار میگیرند افزود: در این نهاد آموزشی سه رسالت محوری تعریف و دنبال می شود که شامل:1. تفقه در دین ( به معنای تحقیقات عمیق در دین، در شاخه های مختلف) 2. ابلاغ دین (به معنای فرآوری معارف بدست آمده در فرایند تفقه؛ بگونه ای که برای عموم جامعه قابل فهم باشد) و 3.اقامه دین (یعنی مجموعه اقداماتی که به تحقق اهداف دین میانجامد) میباشد.
مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه در ادامه، با تاکید بر اینکه آموزش ها در حوزهی علمیه بشدت نظری است و نسبت به این آموزش و عمق آن حساسیت فوق العاده ای وجود دارد، تفاوت ساختار آموزشی و تربیت نیروی انسانی در حوزه علمیه و دانشگاه های نسل دوم را نیز یادآور شد و گفت: در فضای حوزه، تلقی آموزش مانند تلقی دانشگاههای نسل دوم که کاملاً متمرکزند و باید نیروی کار به جامعه ارائه دهند، نبوده و هنوز هم این تصور در حوزه های علمیه در حاشیه است.
وی ادامه داد: این امر یک تفاوت اساسی را هم به جهت بافت، شیوهی تدریس، ارائه و هم به جهت زیست علمی طلاب و اساتید ایجاد میکند؛ به این معنا که دانشگاهی که وظیفه اش تولید نیروی کار است، طبعاً آموزش هایش معطوف به کاربردهای اجتماعی است و طول دوره آموزشی به نحوی است که فرد فرصت دستیابی به اشتغال را پیدا کند و معمولاً رابطه استاد و شاگرد شبیه روابطی است که در رشته های صنعتی حاکم است؛ البته در دانشگاههای نسل سوم و چهارم شباهت بیشتری را بین رویکردهای آموزشی حوزه علمیه و دانشگاه شاهد هستیم؛ یعنی آموزش های آکادمیک به مثابه یک فرایند اثرگذار در دراز مدت در حوزه تمدنی یا ارزش آفرینی و ایجاد مسئولیت اجتماعی تلقی میشود و محدود به آموزشهای متمرکز در جهت تربیت و آماده سازی نیروی کار نیست
استادیار گروه فقه مرکز تخصصی آخوند خراسانی در همین ارتباط افزود: چنین تلقی از آموزش سبب میشود که این موضوع (آموزش) امری مقدس تلقی شود؛ چرا که به تعالی فردی و اجتماعی منتج میشود و در حقیقت فرد خودش را نه برای یک شغل و یک مسئولیت اجتماعی بلکه برای ارزشآفرینی و دادن امتداد انسانی به ابعاد تمدنی آماده سازد. بنابراین تلقی یک طلبه این است که من در حال تحصیل معارف اسلامی هستم برای اینکه بتوانم یک فضای اخلاقی بهتر در جامعه فراهم کنم و به واسطه چنین حرکتی، خود نیز در مسیر سعادت قرار بگیرم.