بیماری سرطان یکی از بیماری‌های غیرواگیر بوده که در دهه های اخیر بروز آن در ایران و جهان و به دنبال آن در سطح استان افزایش یافته است و پس از بیماری‌های قلبی عروقی و درکنار سوانح و حوادث از علل مهم مرگ و میر به‌‌شمار می‌رود.
به گزارش وب دا، با توجه به پیشرفت‌های اخیر در علم پزشکی بیش از 40 درصد این بیماری قابل پیشگیری، 30 درصد با غربالگری و تشخیص به‌موقع قابل درمان بوده و 30 درصد هم با اقدامات مراقبتی مناسب و طب تسکینی دارای زندگی خوبی همراه با بیماری سرطان می‌باشند.
در این بیماری تکثیر سلولی بدون مکانیسم‌های کنترلی طبیعی بدن رخ می‌دهد که از میزان تخریب بیشتر بوده و منجر به افزایش تعداد سلول در بدن می‌شود، این سلولها از یک طرف مواد غذایی زیادی را مصرف کرده و ضعف عمومی را به دنبال داشته و از طرفی دیگر کارایی سلول‌های طبیعی را هم ندارند و علت اصلی و شروع کننده بروز این ناهنجاری ناشناخته است، اما عواملی می‌توانند به میزان متفاوت در آن نقش داشته باشند که به آنها عوامل خطر گفته می‌شود .
از مهمترین اقدامات خود فرد در موفقیت در درمان این بیماری می‌توان به غربالگری به معنی کشف و درمان به موقع این بیماری اشاره کرد که خطر انتشار بیماری و مرگ را کاهش می‌دهد؛ همچنین به تازگی دوره آموزش و درمان فلوشیپ فوق‌تخصصی جراحی سرطان در بیمارستان امید مشهد فعال شده که در این خصوص و سایر موضوعات مرتبط با پیشگیری، تشخیص و درمان سرطان به گفت‌وگو با دکتر آسیه‌سادات فتاحی‌معصوم، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و عضو تیم جراحی سرطان بیمارستان امید پرداختیم که حاصل آن را در ادامه می‌خوانید؛
دکتر فتاحی‌معصوم گفت: شایع‌ترین سرطان‌ها در آقایان ایرانی سرطان‌های پروستات، پوست، معده، روده بزرگ، خون و مثانه و در بانوان ایرانی سرطان‌های پستان، رحم، روده بزرگ، تیروئید، پوست و معده جزو شایع‌ترین سرطان‌ها هستند و در خراسان رضوی هم سرطان مری شایع‌ترین سرطان بوده و تعداد افراد درگیر این نوع سرطان در استان بالا است.
وی افزود: بر خلاف سایر کشورها که سرطان ریه عامل مرگ و میر است در ایران سرطان‌های گوارشی و پستان مهمترین علت مرگ و میر هستند و لذا اهمیت آشنایی با موارد خطرآفرین و مراجعه به‌موقع در شناخت زودرس سرطان و درمان آن بسیار مهم است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه آنچه که امروز در برخورد با سرطان اهمیت پیدا کرده تشخیص صحیح و درمان به‌موقع آن براساس کار گروهی و چندتخصصی است و بهترین روش درمانی برای هر فرد این است که این کار بسته به علائم و سوابق فرد بیمار انجام شود، خاطرنشان کرد خوشبختانه در مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به‌خصوص بیمارستان امید که مرکز درمانی تخصصی سرطان است جلسات هم‌فکری متخصصان در جهت بهترین اقدام در امر درمان بیماران به‌صورت مستمر برگزار می‌شود.
دکتر فتاحی‌معصوم اضافه کرد: در این جلسات تخصصی جراحان و متخصصان سرطان، هماتولوژی، رادیوتراپی، رادیولوژی، آسیب‌شناسی، آنکولوژی، ژنتیک و سایر تخصص‌ها در خصوص سرطان‌های سر و گردن، گوارشی، رحم، پستان و غیره تبادل نظر می‌شود تا بهترین مسیر درمانی به بیمار و خانواده‌اش پیشنهاد شود.
وی با اشاره به اینکه پس از راه‌اندازی ساختمان دوم بیمارستان امید شاهد بازسازی اتاق عمل، اورژانس و درمانگاه این مرکز درمانی بودیم، بیان کرد: در زمستان سال گذشته گروه جراحی سرطان که در بیمارستان‌های مختلف کار می‌کردند در بیمارستان امید متمرکز شدند و مجدد بخش جراحی این مرکز درمانی افتتاح شد و جا دارد که از تلاش‌ها و زحمات مسئولان قبلی و فعلی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و بیمارستان امید تقدیر و تشکر ویژه نماییم.
دبیر انجمن علمی جراحان شاخه خراسان با ذکر این نکته که در تابستان امسال و در ادامه روند ارزشیابی‌ها که با حضور تیم اعزامی وزارتخانه انجام شد گروه جراحی سرطان موفق به دریافت مجوز فلوشیپ در این نوع جراح شد، تأکید کرد: از مهر ماه امسال فلوی جراحی سرطان شروع به کار کرد که این مهم حاصل تلاش‌ها و زحمات چند ساله اساتید پیشکسوت دانشگاه علوم پزشکی مشهد و پزشکان گروه جراحی سرطان این دانشگاه است.
دکتر فتاحی‌معصوم تصریح کرد: لازم به ذکر است که مشهد پس از تهران و شیراز سومین شهری است که اقدام به راه‌اندازی فلوی جراحی سرطان کرده و امیدواریم که بتوانیم در مسیر رشد و تقویت این رشته و خدمت‌رسانی بهتر به بیماران سرطانی گام برداریم.
وی خاطرنشان کرد: جا دارد که از دکتر نوازی و دکتر ابطحی اساتید فقید گروه جراحی سرطان که در سال 99 به رحمت خدا رفتند یاد کنیم، اساتید نخبه، پیشکسوت و پیشتاز در عرصه جراحی سرطان که در طول حیات خود خدمات مؤثری در گروه سرطان دانشگاه علوم پزشکی مشهد داشتند و امیدواریم که ما به عنوان شاگردان آنان به‌خوبی ادامه‌دهنده راه این اساتید به نام و برجسته باشیم.
دانشیارگروه جراحی عمومی دانشکده پزشکی مشهد با تأکید بر اینکه در حال حاضر در بیمارستان امید کلیه درمان‌های به‌روز سرطان منطبق با آخرین دستورالعمل‌های جراحی انجمن‌های سرطان و گایدلاین‌های علمی انجام می‌شود، بیان کرد: هم‌اکنون جراحی‌های کم تهاجمی و استفاده از وسایل کم تهاجمی در سرطان‌های گوارشی، پستان، جراحی ضایعات غیر قابل لمس پستان، شیمی‌درمانی در حین عمل و جراحی سرطان‌های پوست و سر و گردن، بازسازی و عمل‌های ترمیمی بعد از سرطان و مداخلات رادیولوژی انجام می‌شود؛ همچنین پرتودرمانی هم به شکل خرید خدمت در یکی از بیمارستان‌های غیردانشگاهی انجام می‌شد که در ماه‌های اخیر به جهت تحریم‌های شرکت طرف قرارداد فعلاً متوقف شده و امیدواریم با پیگیری‌هایی که در حال انجام است این درمان هم دوباره به‌روز شود.
دکتر فتاحی‌معصوم گفت: از نظر تحقیقاتی هم تاکنون طرح‌های متعددی را در قالب پایان‌نامه‌های دستیارتخصصی و دستیارعمومی جراحی و همینطور مشترک با سایر گروه‌ها همچون آنکولوژی، پرتودرمانی، علوم پایه، ژنتیک و سلول‌های مولکولی انجام شده و برخی طرح‌های دیگر هم در حال انجام است و به تازگی نیز مقاله مشترکی با همکاری دانشگاه‌های علوم پزشکی مشهد، تهران و جان‌هابکینز در مجله معتبر ISI به چاپ رسیده است.
دکتر فتاحی‌معصوم با تأکید بر اینکه اگر خانم‌ها هرگونه علائمی همچون تغییر شکل در پستان، ضعف، احساس توده، درد غیرمعمول، ترشح غیرطبیعی، ترشح خونی و تغییرات نوک سینه دارند باید هرچه سریع‌تر به پزشک جراح مراجعه کنند، تصریح کرد: ما بعضاٌ شاهد عدم مراجعه به‌موقع افراد به جهت بی‌علامت بودن هستیم، زیرا فکر می‌کنند که مشکلی برایشان ایجاد نمی‌کند و برخی اوقات هم مشاهده شده که بسیار دیر مراجعه کرده‌اند، توصیه ما این است که هرگونه مورد مشکوک یا تغییرشکلی احساس کردند بلافاصله به پزشک مراجعه شود تا ضمن اقدامات تشخیصی و درمانی به‌موقع، جلوی آسیب‌های بیشتر و شدیدتر گرفته شود.
وی تأکید کرد: داشتن سبک زندگی سالم، ورزش کردن، مصرف میوه‌های پرویتامین، کاهش استفاده از چربی در مصرف مواد غذایی، پرهیز از کشیدن سیگار و دخانیات، خواب منظم شبانه و پرهیز از استرس در پیشگیری از سرطان پستان و دیگر سرطان‌ها بسیار مؤثر است.
فلوشیپ جراحی انکولوژی ادامه داد: اگر مردم درخصوص پیگیری و مراقبت از بیماران سرطانی و انجام اقدامات پیشگیرانه برای این نوع بیماران سوالی داشتند می‌توانند همه‌روزه در نوبت صبح می‌توانند به کلینیک خودمراقبتی بیمارستان امید مراجعه کنند و از خدمات رایگان آموزشی در این خصوص بهره‌مند شوند و ضمن دریافت پاسخ سوالات خود، آموزش‌های لازم را فرا بگیرند.
دکتر فتاحی‌معصوم در خصوص اقدامات انجام شده برای بیماران کرونایی مشکوک یا مبتلا به کرونا، گفت: با توجه به اینکه در بحران همه‌گیری کرونا هستیم لازم به ذکر است که بخش جراحی سرطان بیمارستان امید در طول 8 ماهه کرونایی با توجه به اینکه امکان تأخیر در امر درمان بیماران سرطانی نبود لحظه‌ای تعطیل نبود و اتاق عمل و درمانگاه این مرکز درمانی هم فعال بود و خدمت‌رسانی لازم و به‌موقع را به بیماران داشتیم.
وی افزود: در صورتیکه در بررسی اولیه بیمار سرطانی مشخص می‌شد که فرد بیمار مشکوک یا مبتلا به کرونا است، وی جهت درمان و اقدامات تشخیصی ایزوله می‌شد و در صورتیکه علائم کووید 19 داشت بلافاصله به بیمارستان‌های معین کرونا اعزام می‌شد، اما در مابقی بیماران سرطانی اقدامات درمانی مختلف همچون شیمی درمانی، پرتو درمانی، جراحی و غیره انجام می‌شد.
عضو تیم جراحی سرطان بیمارستان امید بیان کرد: با توجه به اینکه کاهش ایمنی در بیماران سرطانی، به‌خصوص کسانیکه تحت جراحی و درمان‌های مکمل هستند لازم است که مراقبت‌های ویژه‌ای از آنان از سوی اعضای خانواده‌شان انجام شود، به‌طور مثال می‌توان به حداقل خروج از منزل، عدم حضور در تجمعات و مراکز پر رفت‌وآمد، استفاده دستکش، ماسک و شیلد، شست‌وشوی مکرر دست‌ها با آب و صابون و مصرف ویتامین‌های مکمل اشاره کرد.
