مدیر گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد ضمن مطلوب برشمردن شاخص میزان رضایت شخصی در اورژانس‌های دانشگاه گفت: تلاش می‌کنیم با همکاری و تعامل با مسئولین بیمارستان‌ها و دانشگاه آن را اصلاح کنیم.
دکتر محمد موسوی، در گفتگو با وب دا، طی مقدمه ای در خصوص سوابق فعالیت های گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: این گروه از سال 1389 مبادرت به پذیرش رزیدنت نموده و تا سال جاری حدود 13 دوره دستیار تخصصی طب اورژانس از گروه فارغ التحصیل شده اند که در اقصی نقاط کشور و استان مشغول به فعالیت هستند. همچنین گروه طب اورژانس از حضور 23 عضو هیأت علمی برخوردار است که در سه بیمارستان بزرگ مشهد یعنی بیمارستان‌های امام رضا(ع) ، شهید هاشمی نژاد و بیمارستان قائم (عج) فعالیت آموزشی، پژوهشی و درمانی دارند.
مدیر گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: علاوه بر آموزش دستیاران تخصصی، آموزش پزشکی عمومی در دوره کارورزی و کارآموزی هم در گروه انجام می شود و خوشبختانه رضایت‌مندی بسیار خوبی در بین دانشجویان پزشکی عمومی از حضور در اورژانس‌های دانشگاه وجود دارد.
دکتر موسوی عملکرد فعالیت‌های درمانی گروه را نیز مطلوب برشمرد و گفت: در حال حاضر هر یک از سه اورژانس بزرگ دانشگاه علوم پزشکی مشهد، روزانه پذیرای حداقل ۳۰۰ تا حدود ۵۰۰ بیمار در ۲۴ ساعت شبانه روز است و همکاران ما به اتفاق دستیاران و دانشجویان پزشکی عمومی این بیماران را ویزیت و خدمات اولیه و مراقبت‌هایی که بیماران نیاز دارند را به آنها ارائه می‌کنند.
مدیر گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد اضافه کرد: به لحاظ شاخص‌های اساسی که در اورژانس وجود دارد مثل: بحث تعیین تکلیف بیماران در عرض ۶ ساعت که یکی از شاخص‌های ملی اورژانس‌ها است ، بیمارستان‌های ما خوشبختانه از وضعیت مطلوبی برخوردار هستند و به عنوان نمونه حدود ۸۵ درصد از بیماران در بیمارستان امام رضا(ع) در زیر ۶ ساعت توسط طب اورژانس تعیین تکلیف می‌شود به این معنا که یک بخش از این بیماران ترخیص و یک بخش نیز به سایر گروه‌ها برای دریافت خدمات مرتبط منتقل میشوند.
دکتر موسوی همچنین گفت: از دیگر شاخص‌هایی که عملکرد اورژانس را نشان می‌دهد بررسی میزان ترک با رضایت شخصی در اورژانس‌ها است که در مراکز ما به لطف خداوند، این شاخص هم از وضعیت خوبی برخوردار است و به عنوان مثال؛ در بیمارستان هاشمی‌نژاد حدود 3.5 درصد بیماران ترک با رضایت شخصی داشتند که استاندارد ۵ درصد قابل قبول است و در بیمارستان‌های امام رضا(ع) و قائم (عج) هم این عدد تقریباً نزدیک به استاندارد است و میزان رضایت شخصی‌ها از شرایط مناسبی برخوردار است.
شرایط ویژه اورژانس ها، درک متقابل بیماران و کادر درمان را می طلبد
مدیر گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه، به شرایط خاص اورژانس‌ها در فضای درمان اشاره کرد و گفت: معمولاً هر بیماری که وارد فضای اورژانس می‌شود، حداقل یک یا دو همراهی دارد و این حجم زیاد از ورود بیماران، همراه با نگرانی که همراهان آنها دارند، سبب ایجاد یک فضای استرس زا و در نهایت فرسایش، خستگی و حتی خطای کاری در بین همکاران ما می شود، ضمن اینکه گاهی خشونت‌های فیزیکی و کلامی هم می‌تواند در این فضا اتفاق بیفتد، چون بیماران و همراهان آنها معمولاآگاهی کافی از فرایند ارائه خدمت در اورژانس ندارند و به عنوان مثال وقتی ما بیماری را تحت نظر می‌گیریم در حالی که نیاز به مداخله درمانی هم ندارد، همراهان بیمار تصور می‌کنند که همکاران ما نسبت به بیمار بی توجه هستند و حتماً باید یک کار درمانی یا مداخله‌ای برای بیمارشان انجام شود و در این شرایط است که گاهی اعتراض و حتی برخوردهای نامتعارف با کادر درمان اورژانس دارند؛ البته این مشکل و چالشی است که نیازمند یک آموزش عمومی بوده و لازم است خانواده‌ها با فرایند اورژانس آشنا بشوند.
دکتر موسوی همچنین، با اشاره به سطح بندی بیماران در فضای اورژانس گفت: بطور معمول بیماران بر اساس وخامت حال بیمار و تعداد خدماتی که دریافت می کنند، در سطوح 1 تا 5 تقسیم میشوند و مثلاً بیماران سطح 4 یا 5 افرادی هستند که از شرایط نسبتا خوبی برخوردارند و بیمار سطح یک فردی است که نیاز به اقدامات فوری و حتی احیاء دارد. بنابراین در بیماران سطح ۱ و ۲ ما باید به فوریت تمام بر بالین بیمار حاضر و خدمات را ارائه کنیم و اغلب هم این کار زمانبر است اما برعکس بیماران سطح ۴ و ۵ می‌توانند منتظر باشند و گاهی ممکن است دقایق طولانی در انتظار بمانند که در این موارد بیمار سطح 4-5 با تصور اینکه یک کار درمانی جزئی دارد و باید فوراً این کار برای او انجام شود، ممکن است نسبت به طولانی شدن کار درمانی خود معترض شود؛ بدون اینکه درک این موضوع را داشته باشند که همکاران ما در حال رسیدگی به بیمار بدحال در سطح یک هستند .
ضرورت همدلی و تعامل بیشتر مدیران و مسئولان در فرایند خدمات دهی اورژانس ها
مدیر گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه بر ضرورت همدلی و تعامل هر چه بیشتر مدیران و مسئولان بخش های مختلف فضای درمان دانشگاه، در فرایند خدمات دهی اورژانس ها تأکید کرد و گفت: بطور معمول اورژانس ها یک ورودی دارند و یک خروجی که در بخش خروجی عده‌ای از بیماران ترخیص و عده‌ای هم باید در بخش‌های بیمارستان بستری بشوند و بر همین اساس چنانچه گردش بیمار با سرعت انجام نشود و ماندگاری او در اورژانس به سبب نبود تخت در بخش ها طولانی شود این قضیه می تواند مشکلات و چالش هایی را برای ما در محیط اورژانس بوجود آورد .
دکتر موسوی اضافه کرد: در واقع ما کارمان را در بخش اورژانس انجام داده‌ایم و بیمار ویزیت شده و انتقال به سرویس هم زده شده تا درمان بیمار در یکی از گروه‌های تخصصی دنبال شود اما با توجه به اینکه منابع سایر گروه‌ها در بخش ها محدود است، گاهی نمی‌توانند خدمت را به بیمار بدهند و بیمار در اورژانس می‌ماند. این درحالی است که بطور معمول طی ۶ ساعت اول بیش از ۸۵ درصد بیماران در بخش اورژانس تعیین تکلیف میشوند و در واقع این گروه‌ها هستند که باید به وظیفه خود عمل کنند.
مدیر گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه، یکی از شاخص‌های کشوری در اورژانس ها را بازه زمانی خروج فیزیکی بیمار از اورژانس برشمرد و افزود: در حال حاضر متأسفانه خروج بیماران بیمارستان امام رضا(ع) ظرف 12 ساعت اتفاق نمی‌افتد و این یکی از چالش‌هایی است که تلاش می‌کنیم با مسئولین بیمارستان‌ها و دانشگاه آن را اصلاح کنیم؛ البته با توجه به اینکه یک کار فرابخشی است و گروه‌های مختلف درگیر هستند و هر گروهی هم مشکلات خاص خود را دارد حل این چالش نیازمند یک پیگیری زمانبر است. لذا امیدواریم با تعامل و همدلی بین گروه‌ها و مسئولین این موضوع که یکی از دغدغه‌های مهم ریاست محترم دانشگاه هم هست حل بشود.
دکتر موسوی اضافه کرد: راه حل‌هایی برای این قضیه وجود دارد؛ از جمله اینکه در دستورالعمل جامع اورژانس که توسط وزیر بهداشت ابلاغ و به مقوله مدیریت تخت مربوط می‌شود، اعلام شده که چنانچه بیماری در بخش مخصوص به خود امکان بستری شدن نداشته باشد، می‌توان او را در یک بخش دیگر بستری کرد؛ مثلاً بیماری که مشکل گوارش دارد چنانچه در بخش مربوط به خود امکان بستری شدن نداشته باشد می‌توانیم او را به بخش اورولوژی منتقل کنیم، این کار اکنون در بیمارستان هاشمی‌نژاد انجام می‌شود و به همین دلیل آمار خروجی‌های اورژانس به ۱۰۰ درصد رسیده که زیر ۱۲ ساعت اتفاق می‌افتد، اما در بیمارستان‌های امام رضا(ع) و قائم(عج) به دلیل اینکه نیازهای آموزشی گروه‌ها هم مطرح است، مقداری نیاز به هم اندیشی و تدبیر بیشتر دارد و امیدواریم با همدلی و تعامل بهتر گروه‌ها این موضوع نیز به سرانجام برسد.
خدمات درمانی بیماران سطح 4 و 5 می تواند در درمانگاه‌ها و کلینیک‌ها ارائه شود
مدیر گروه طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی مشهد در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به اینکه بیمارستان‌های بزرگی همچون بیمارستان امام رضا(ع)، جزو مراکز ریفرال محسوب و خدمات فوق تخصصی ارائه می‌کنند، افزود: اینکه ما مثلا یک بیمار سرماخوردگی را در اورژانس ببینیم و یا بیماری را که می‌تواند در درمانگاه‌ها و کلینیک‌ها خدمات دریافت کند در بخش اورژانس پذیرش کنیم، منطقی نیست و اساساً وجود خدمات سرپایی مثل پانسمان و تزریقات در بیمارستان‌های ریفرال به نظر می رسد که امری غیر ضرور باشد، چون بیماران به راحتی می توانند در خارج از محیط اورژانس به آن دسترسی داشته باشند.
دکتر موسوی اضافه کرد: ما می‌توانیم با ایجاد دسترسی‌های بهتر مثل: کلینیک‌های مستقل دانشگاه و کلینیک‌های بخش خصوصی دسترسی مردم را به خدمات مطمئن فراهم کنیم و از طرفی به نظر می‌رسد که باید یک آموزش همگانی در راستای آشنایی مردم و درک آنها از عملکرد کادر درمان در اورژانس‌ها صورت بگیرد تا افکار عمومی با یک درک عمیق و دقیق از فعالیت‌های کادر درمان در اورژانس به این نتیجه برسد که در چنین فضاهایی باید صبور بود و ضمن اعتماد به نظرات و عملکرد کادر درمان، در راستای انجام هرچه بهتر امور درمانی بیماران، نهایت همکاری را با کادر اورژانس داشته باشند.
