دبیر کارگروه سلامت روان در بحران دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با اشاره به رخداد جنگ اخیر در کشور و ابعاد روانشناختی آن گفت: وقتی بحران یا جنگی اتفاق می افتد سیستم بدنی ما بطور طبیعی واکنش نشان می دهد و برای پاسخ به خطر آماده می شود، لذا لازم است که در بحرانها، علائم فیزیولوژیک بدن را با اجرای برخی از تکنیک ها مانند تن آرامی یا تنفس دیافراگمی مدیریت کنیم.
دکتر فرشاد شیبانی، در گفتگو با وب دا، ضمن برشمردن اقدامات کارگروه سلامت روان در بحران دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ایام جنگ 12 روزه گفت: کارگروه سلامت روان در بحران دانشگاه علوم پزشکی مشهد با هدف مدیریت استرس و اضطراب، خدمات و مداخلات بهنگامی را برای اقشار مختلف اجرایی کرد و در همین راستا برنامه های درون بخشی و کمک های روانشناختی با اساتید، همکاران و سفیران سلامت و برنامه های برون بخشی در ارتباط با عزیزان هلال احمر و نیز افزایش کمک های اولیه روانشناختی و همچنین غربالگری افراد آسیب پذیر و ارجاع آنان برای استفاده از خدمات تخصصی بصورت مستمر اجرایی شد.
عضو هیات علمی گروه روانپزشکی و روانشناسی دانشگاه افزود: زمانیکه خطر یا جنگی که اتفاق می افتد سیستم بدنی ما واکنش نشان می دهد و سیستم ایمنی برای پاسخ به خطر آماده می شود، لذا لازم است که در بحرانها، علائم فیزیولوژیک را با اجرای برخی از تکنیک ها مانند، تن آرامی یا تنفس دیافراگمی مدیریت کنیم.
این روانشناس بالینی همچنین گفت: تحقیقات نشان می دهد که برخی از افراد بحرانها را نه بعنوان یک تهدید بلکه به عنوان فرصتی برای رشد می دانند، لذا این افراد به دنبال معانی و ارزش های عمیق تر و غنی تری پس از حادثه ها و بحران ها هستند و با انعطاف پذیری بالاتری واکنش نشان می دهند و در نتیجه تاب آوری بالاتری دارند و به قول اقبال لاهوری باور دارند که: زندگی در صدف خویش گوهر ساختن است/ در دل شعله فرو رفتن و نگداختن است.
دکتر شیبانی یاد آور شد: در جنگ اخیر همبستگی و همدلی بین همه اقشار افزایش یافت و مردم به یکدیگر یاری می رساندند و این موضوع مهم باعث اتحاد و همبستگی اعضای جامعه و بر خلاف انتظار دشمن بود.
فضای مجازی؛ کارزار ایجاد تنش و اضطراب در بحران ها
دکتر فرزانه وفائی، عضو هیات علمی گروه علوم اعصاب نیز در همین ارتباط گفت: همزمان با وقوع بحران جنگ با هدف ترویج آرامش و کاهش اضطراب و تنش یکسری از برنامه های اطلاع رسانی، تولید پادکست و گزارش های خبری، نشست ها و سمپوزیوم ملی را با مشارکت روابط عمومی اجرایی نمودیم و مقالاتی هم در این زمینه آماده گردیده است.
وی از اصحاب رسانه و روابط عمومی ها درخواست کرد؛ در ترویج و تبادل اطلاعات صحیح و پیشگیری از اخبار کاذب که عمدتا توسط بیگانگان ترویج می گردد و سبب بروز جنگ های رسانه ای می گردد در سطح جامعه به مردم کمک کنند و از تکنولوژی مطلوب رسانه ای در جهت تقویت سلامت روان جامعه استفاده نمایند.
عضو هیات علمی گروه علوم اعصاب همچنین گفت: دنیای امروز دنیای فناوری و تکنولوژی است، و جنگ ها صرفا فیزیکی نیستند و دشمن تلاش می کند تا از فضاهای اجتماعی و شبکه های مجازی با ترویج پیام های متعدد زمینه ساز تنش، اضطراب و اختلال در نظم عمومی جامعه گردد و سطح کار آمدی اجتماعی جامعه را کاهش دهد. اما قطعا با افزایش دانش عمومی و کنترل هیجانات خواهیم توانست بحران ها را به خوبی مدیریت نمائیم.
تیم های روانشناسی دانشگاه؛ در تمام ایام سال آماده خدمات رسانی
بهناز بیوکی روانشناس دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ، در ادامه این گفتگو بر آمادگی تیم های روانشناسان مشاور دانشگاه در همه ایام سال تاکید کرد و افزود: روانشناسان دانشگاه خدمات مختلفی را در جهت تقویت سلامت روان به دانشجویان ارائه می دهند و با وقوع جنگ هم در سطح خوابگاههای دانشجویی برنامه مشاوره و گفتگو با دانشجویان در زمینه های کاهش نگرانی ها، و مدیریت هیجانات بصورت آنکال و 24 ساعته اجرایی گردی که خوشبختانه به نتایج مطلوبی در حیطه کاهش استرس دست یافتیم.
وی با اشاره به این نکته که واکنش های هیجانی ممکن است پس از یک بحران نیز اتفاق بیفتند و واکنش ها با تاخیر بروز کنند، افزود: بر همین اساس باید خدمات درمانی و حمایتی پس از بحران نیز استمرار داشته باشد و لازم است خدمات سلامت روان بصورت مستمر در قالب کارگاههای حل مساله و مهارت زندگی اجرایی و برقرار باشد تا در زمان بحرانها با عدم آمادگی شاهد آسیب های روحی و روانی نباشیم.