رییس مرکز تحقیقاتی سرطان دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: رجیستری ثبت موارد مختلف سرطان بر مبنای بیمارستانی را در برنامه خود و تلاش داریم تا به شکل یکنواخت اطلاعات تمام بیمارانی که به بیمارستان های دانشگاه مراجعه می کنند را ثبت و به صورتی پیش برویم که اطلاعات آماری ما نیاز کشور را در صورت تقاضا بر طرف کند.
به گزارش وب دا؛ دکتر رهام سالک در ارائه گزارشی از عملکرد مرکز تحقیقاتی سرطان دانشگاه علوم پزشکی مشهد به عنوان یکی از 52 مرکز تحقیقاتی این دانشگاه، گفت: این مرکز دارای سابقه طولانی است و شاید از نخستین مراکز تحقیقاتی باشد که براساس دستورالعمل های مربوطه از سوی معاونت پژوهشی وزارت بهداشت به دانشگاه ها، تصویب شد.
وی تاکید کرد: البته باید گفت در حوزه گروه های علوم پایه در دانشگاه، مراکز تحقیقاتی قدیمی تری وجود دارند؛ اما در حوزه علوم بالینی، این مرکز دارای قدمتی بیش از دیگر مراکز بوده و در سال 1385 تاسیس شده است.
دکتر سالک تصریح کرد: این مرکز در طول سال های گذشته توانسته است ارتقای خوبی از نظر علمی نسبت به سال های قبل داشته باشد و بر اساس آخرین ارزشیابی صورت گرفته در سال 1393 در جایگاه مناسبی نسبت به دیگر مراکز تحقیقاتی بالینی قرار گرفته است.
دانشیار گروه رادیوتراپی و انکولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، افزود: در این مرکز اعضای هیات علمی موسس و تمام وقت همان اعضای گروه آنکولوژی هستند البته از دیگر گروه ها نیز با ما همکاری دارند؛ اما در حقیقت بار علمی دانش تولیدی بر دوش گروه آنکولوژی است.
وی به افزایش سرطان ها در میان مردم با توجه به سبک زندگی غربی اشاره کرد و ابراز داشت: آمار بیماران مبتلا به سرطان به دلیل پیر شدن جمعیت کشور در حال افزایش است و از سوی دیگر مسائل اجتماعی مرتبط با سرطان ماننداسترس ها، صنعتی شدن، سبک زندگی و تغییرات غذایی به رشد این اتفاق ناخوشایند دامن می زند.
سرطان دستگاه گوارش و مری در خراسان شایع است
رییس مرکز تحقیقات سرطان به سرطان های شایع در کشور و شهر مشهد اشاره و تاکید کرد: در منطقه خراسان سرطان دستگاه گوارش و سرطان پستان نسبت به دیگر سرطان ها شایع تر است و این در حالی است که بین سرطان های دستگاه گوارش در خراسان نیز مانند ایران سرطان معده بیش از دیگر سرطان ها شایع است.
دکتر سالک ادامه داد: البته سرطان مری در خراسان از دیگر نقاط کشور شیوع بیشتری دارد و در حالی که سرطان پستان در میان خانم ها در کشور جایگاه اول را دارا است؛ اما در خراسان سرطان معده بیش از دیگر سرطان ها در میان خانم ها شیوع دارد.
دانشیار گروه رادیوتراپی و انکولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار داشت: سبک زندگی غربی که اکنون در کشور نیز وجود دارد موجب رشد سرطان ها شده است و بر اساس آمارها می توان ادعا کرد که انواع سرطان ها در کشورهای پیشرفته غربی بیش از کشورهایی چون ایران است.
وی اضافه کرد: بر اساس آمارها از هر صد هزار نفر در کشورهای پیشرفته غربی بین 200 تا 300 نفر به بیماری سرطان دچار می شوند که این آمار در ایران بین 130 تا 140 در هر صد هزار نفر است.
هشت هزار نفر در خراسان سرطان قطعی دارند
رییس مرکز تحقیقات سرطان تاکید کرد: در خراسان نیز بر اساس آخرین آمار سال 1391 حدود هشت هزار نفر بیمار قطعی سرطانی شناسایی شده اند که این آمار تا اندازه ای بالا ست.
دکتر سالک در ادامه متذکر شد: هدف اصلی ما در این مرکز تولید دانش در خصوص بیماری سرطان است و در این مسیر تولید مقاله را نیز با جدیت دنبال می کنیم؛ اما در بعد تحقیقات نمی توان انتظار داشت که تحقیقات علوم بالینی و مراکز تحقیقاتی از این دست مانند علوم پایه به سرعت انجام گیرد.
وی خاطر نشان کرد: این مرکز از سویی بالینی است و آن چه در بالین بیمار اتفاق می افتد را دنبال می کند و از طرفی به دلیل ارتباط قوی میان بیماری سرطان با علوم پایه؛ در بحث سلولی و ملکولی نیز به خوبی در این حوزه فعال است.
به نتیجه رسیدن تحقیقات در زمینه سرطان متوسط 10 سال زمان نیاز دارد
رییس مرکز تحقیقات سرطان ابراز داشت: در این مرکز در زمینه سرطان تحقیقات خوبی در حال انجام است؛ اما حداقل زمان مورد نیاز برای به نتیجه رسیدن این تحقیقات بین پنج تا 10 سال است که این زمان بر بودن تحقیقات شاید نتواند اصل تلاشی که در این گونه مراکز صورت می گیرد را نشان دهد.
دکتر سالک زیر ساخت سازی در تحقیقات بالینی در خصوص سرطان را بسیار مهم دانست و بیان داشت: ما در این مرکز تلاش داریم زیر ساخت مناسبی را جهت انجام کارهای تحقیقاتی ایجاد کنیم و بر این اساس به ثبت سرطان و یا رجیستری روی آوردهایم.
وی افزود: رجیستری صرفا ثبت سرطان و موارد به روز این بیماری را شامل نمی شود بلکه تلاش داریم تا به یک رجیستری یکنواخت بیمارستانی برسیم.
دانشیار گروه رادیوتراپی و انکولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ادامه داد: بر اساس رجیستری مد نظر این مرکز تمام بیمارانی که به مراکز سرطان در بیمارستان های دانشگاه مراجعه کرده و تحت درمان قرار می گیرند ثبت سیستماتیک و پیگیری خواهند شد.
30 نوع سرطان در رجیستری بیمارستان ثبت شده است
رییس مرکز تحقیقات سرطان تصریح کرد: در این سال ها بیشتر از 30 نوع سرطان را ثبت مدون کرده و با همکاری معاونت پژوهشی به سمت ثبت الکترونیکی سرطان ها حرکت می کنیم و با اتکا به خداوند به دنبال این هستیم تا در آینده گروه های بالینی دانشگاه در کنار ما قرار بگیرند تا علاوه بر ایجاد رجیستری های مورد استفاده در این گروه ها؛ همکاری بین گروهی خوبی میان ما شکل بگیرد.
دکتر سالک تاکید کرد: هدف اول ما در وهله اول از ایجاد رجیستری سرطان بیمارستانی؛ دریافت اطلاعات بیماران مراجعه کننده بود زیرا این موضوع بسیار در انجام تحقیقات به خصوص تحقیقات Retrospective (گذشته نگر) کمک کننده است.
وی ابراز داشت: با داشتن این اطلاعات می توان در ایجاد گروه ها و یا کوهورت های تاریخی موفق عمل کرد و یکی از موانع پژوهش های بالینی را برطرف نمود.
دانشیار گروه رادیوتراپی و انکولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، یادآور شد: مهمتر از موارد عنوان شده ما تلاش می کنیم تا به طراحی آزمون های بالینی دست پیدا کنیم. امری که در کشور ما کار بسیار سختی است و ما این مهم را برای خود جزء یکی از اهداف مهم مرکز قرار داده و به تدریج تعداد آزمون های بالینی آینده نگر خود را افزایش خواهیم داد.
رییس مرکز تحقیقات سرطان افزود: البته طراحی و انجام این آزمون ها نیاز به تمرین و آموزش دارد و باید با کارهای کوچکتر این مهم را دنبال تا به موفقیت های بزرگتر دست پیدا کرد؛ اما با این وجود در این مرکز انجام آزمون های بالینی کوچکتر در خصوص سرطان انجام و در نهایت به دنبال انجام آزمون های بالینی چند مرکزی هستیم.
آزمون های بالینی تک مرکزی را به چند مرکزی ارتقاء خواهیم داد
دکتر سالک به انجام آزمونهای بالینی تک مرکزی در این مرکز تحقیقاتی اشاره کرد و گفت: در حال حاضر بیشترین آزمون های بالینی در این مرکز تحقیقاتی در درون خود مرکز انجام می شود؛ اما در دنیا آزمون های بالینی چند مرکزی اهمیت بیشتری دارند و ما نیز به این سمت حرکت می کنیم.
وی به جذب نیروی انسانی مورد نیاز در مرکز تحقیقات سرطان اشاره کرد و بیان داشت: نیروی انسانی این مرکز تامین است و تنها دلیل کمتر دیده شدن تلاش ها و تحقیق های صورت گرفته در این مرکز علاوه بر نیاز به بودجه بیشتر برای انجام طرح های تحقیقاتی بزرگ؛ صبر و حوصله ای است که باید در مدت پنج الی 15 سال اعضای گروه از خود نشان دهند.
دانشیار گروه رادیوتراپی و انکولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطر نشان کرد: تولید علم در این مرکز عمدتا بر اساس ایجاد آزمون های بالینی است و در صورتی که این برنامه بر روی روند خود قرار گیرد مطمئنا موفق خواهیم بود.
رییس مرکز تحقیقات سرطان اظهار داشت: البته زمانی ما خواهیم توانست مواد مورد نیاز در درمان سرطان را در این مرکز تولید کنیم که بتوانیم آزمون های بالینی خود را همراه با اخلاق پزشکی و در طول زمان مورد نیاز، پیش ببریم.
فعالیت در حوزه بیوبانک را دنبال می کنیم
دکتر سالک از ایجاد بیوبانک خبر داد و افزود: ما در حال فعالیت در حوزه بیوبانک (بانک محصولات بیولوژیک) هستیم؛ که نکته مهم در این مسیر، علاقمندی معاونت پژوهشی پس از موفقیت در بحث رجیستری بیمارستانی و حمایت از ایجاد بیوبانک با این مرکز تحقیقاتی بوده است؛ که بر این اساس در خود معاونت پژوهشی اداراتی با این عناوین سال گذشته ثبت شده است.
وی به تعداد مقالات تولیدی مرکز تحقیقات سرطان اشاره کرد و افزود: تعداد مقالات این مرکز در سال 2014، حدود 35 مقاله در سال 2015 حدود 30 و در سال 2016 تا به این لحظه به 15 مقاله می رسد.
رییس مرکز تحقیقات سرطان به آخرین ارزیابی این مرکز در سال 93 از سوی وزارت بهداشت اشاره کرد و اظهار داشت: بر اساس ارزیابی صورت گرفته این مرکز تحقیقاتی با کسب امتیاز 1375 توانست رتبه 12 را در میان دیگر مراکز تحقیقاتی در دانشگاه، رتبه هفتم را در دانشکده پزشکی و رتبه ششم را در میان کلیه مراکز تحقیقات بالینی دانشگاه کسب کند.
مرکز تحقیقاتی سرطان، کاهش موارد و عوامل سرطان را دنبال می کند
دکتر سالک داشتن نیروی انسانی قوی و منابع مادی مورد نیاز را در رشد مراکز تحقیقاتی موثر عنوان کرد و ابراز داشت: ما به دنبال ایجاد ارتباطات بین الملل هستیم و در صورتی که در قالب سمینارها و نشست ها بتوانیم با دیگر مراکز تحقیقاتی در داخل و خارج کشور ارتباط برقرار کنیم علاوه بر تبادل دانش و رشد علمی؛ در جذب منابع جهت انجام تحقیقات، ایجاد و اجرای آزمون های بالینی چند مرکزی و کمک به توان مالی دانشگاه موفق خواهیم بود.
دانشیار گروه رادیوتراپی و انکولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: دخالت در ثبت آمار، پیگیری بیماری ها و طرح های تحقیقاتی، برنامه های آموزشی با مشارکت نهادهای دیگر و ... از عمده تلاش های این مرکز است تا در کاهش موارد و عوامل سرطان بتواند تا اندازه ای نقش خود را ایفا کند.
رییس مرکز تحقیقات سرطان در پایان این مرکز را جزء مراکز دارای مصوبه مشروط دانشگاه عنوان کرد و ابراز داشت: بنا بوده است تا در سال جاری در صورت انجام ارزشیابی از سوی وزارت بهداشت به عنوان یکی از مراکز تحقیقاتی مصوب وزارت خانه شناخته شویم؛ که با توجه به تغییر سیاست های معاونت پژوهشی وزارت خانه، مراکز به شکل قبل تصویب نمی شوند و در شرایط فعلی تبدیل وضعیت این مرکز مشخص نیست.