پدر علم سم شناسی ایران گفت: مرکز تحقیقات سم شناسی دانشگاه علوم پزشکی مشهد علاوه بر ارائه مقالات پژوهشی، هر ساله یک کتاب پزشکی بین المللی با موضوعات مختلف سم شناسی منتشر و تنها مرکز تحقیقاتی در کل کشور است؛ که به زبان انگلیسی تالیفات خود را به چاپ رسانده است.

به گزارش وب دا؛ پرفسور مهدی بلالی مود در ارائه گزارشی از روند توسعه و پیشرفت علمی مرکز تحقیقاتی سم شناسی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با اشاره به اینکه این مرکز،منحصر به فرد در کشور  است اظهار داشت: این مرکز با هدف رفع نیاز شدید کشور به مسائل سم شناسی به دلیل طیف بسیار وسیع این علم، در سال 1384 در دانشگاه علوم پزشکی مشهد تاسیس شد.

پدر علم سم شناسی ایران، بیان داشت: این مرکز از جمله مراکز تحقیقاتی است که به محض ایجاد، مصوب دانشگاه و بلافاصله به تصویب وزارت بهداشت درآمد و در نهایت در کمتر از دو سال موافقت اصولی و قطعی خود را دریافت کرد.

پرفسور بلالی جذب نیروهای توانا و کارآمد در زمینه سم شناسی را امری مهم عنوان کرد و ابراز داشت: مرکز تحقیقاتی سم شناسی دانشگاه علوم پزشکی مشهد از اولین مراکز دارای عضو هیات علمی پژوهشی است؛ که فعالیت و همکاری اساتید رشته های مختلف سم شناسی و فارماکولوژی را در کنار خود دارد.

وی اضافه کرد: این مرکز دارای 12 عضو شورای عالی و 20 عضو هیات علمی آموزشی است و  سه دانشجوی PHD نیز در این مرکز دوره های خود را می گذرانند.

پرفسور بلالی هدف از ایجاد این مرکز تحقیقاتی را رفع مشکلات منطقه ای و کشور در زمینه سم شناسی و مسمومیت ها عنوان و خاطر نشان کرد: جهت توسعه این مرکز تلاش بسیاری صورت گرفته است که در صورت باور این علم از سوی مجریان کشور می توان این موفقیت ها را دو چندان کرد.

استاد پیشکسوت دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطر نشان کرد: این مرکز علاوه بر ارائه مقالات موفق پژوهشی، هر ساله یک کتاب پزشکی علمی بین المللی با موضوعات مختلف سم شناسی و مسمومیت ها به چاپ میرساند که این مهم سال گذشته با تالیف دو کتاب به سرانجام رسید.

وی مرکز تحقیقاتی سم شناسی مشهد را تنها مرکز در کل کشور دانست که موفق به تالیف کتاب به زبان انگلیسی شده است و یادآور شد: این کتاب ها در سطح دنیا شناخته شده و حرفی برای گفتن دارد که البته برخی از آن ها با همکاری اساتید این علم از کشورهای آمریکا و استرالیا به چاپ رسیده است.

پرفسور بلالی گفت: با توجه به دانشی که از علم سم شناسی در کشور تولید شده است؛ تا کنون موفق به تالیف 31 کتاب مونوگراف (فارسی و انگلیسی) شده ام.

استاد مدعو دانشگاه نیوکاسل بریتانیا اظهار داشت: من اولین کتاب خود را در دوران دانشجویی تحت عنوان شیمی و زندگی نوین در سال 1346 به چاپ رساندم و موفق شدم؛ که آخرین کتاب خود را نیز در سال 2016 با عنوان«راهنمای درمان مجروحان شیمیایی» از سوی سازمان منع سلاح های شیمیایی منتشر کنم.

وی خاطر نشان کرد: تا کنون 500 مقاله در زمینه سم شناسی به چاپ رسانده؛ که از این تعداد بیش از 100 مقاله ISI و ایندکس شده مجلات معتبر جهانی می باشد.

پرفسور بلالی به شرایط دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص روند توسعه ای این دانشگاه در علم سم شناسی اشاره کرد و ابراز داشت: آزمایشگاه سم شناسی در مشهد در سال های قبل از انقلاب در بیمارستان امام رضا(ع) ایجاد شد و در سال های پس از انقلاب توسعه آن مورد توجه تلاش گران علم سم شناسی قرار گرفت.

وی تصریح کرد: اتفاق خوشایند در مسیر توسعه آزمایشگاه، خرید دستگاه های خوبی مانند دستگاه جذب اتمی، دستگاه گاز ماتوگراف و دستگاه کارماتوگراف مایع با کفایت بالا و ...از محل طرح های پژوهشی بود.

پدر علم سم شناسی ایران اضافه کرد: این آزمایشگاه در ادامه تبدیل به یک آزمایشگاه سم شناسی بالینی رفرانس کشور شد به نحوی که ارجاعات نمونه های بیولوژیک (خون، ادرار، مایعات و بافت ها) از دیگر شهرها را نیز پذیرا بود.

پرفسور بلالی ادامه داد: آلودگی هوا و محیط زیست، مسمومیت های شغلی، دارویی، مواد شیمیایی، گزش موجودات زهرآگین و استفاده نادرست بشر از گازهای سمی و شیمیایی بر علیه انسان ها و ... در علم سم شناسی دارای جایگاه و تعریف است.

وی تصریح کرد: سم شناسی به رشته های کوچکتری مانند سم شناسی بالینی، قانونی، محیطی و شغلی تقسیم می شود که توانسته در تمام این شاخه ها در کشورهای اروپایی و آمریکا به دلیل امکانات خوبی که در اختیار کالج ها و تشکیلات غیر دولتی سم شناسی قرار داده شده است به خوبی رشد کند.

پدر علم سم شناسی ایران به چشم انداز مرکز تحقیقاتی سم شناسی مشهد اشاره کرد و گفت: اگر حمایت دولت، مسئولان و وزارت خانه در کنار ما باشد؛ خواهیم توانست مانند کشورهای چین و انگلستان که خسارت بسیاری از انواع آلودگی ها و سم های موجود در آب و هوا دیده اند، مشکلاتی مانند آلودگی با سرب به دلیل هوای آلوده در کشور را کنترل کنیم.

پرفسور بلالی ادامه داد: این مرکز، علم شناخت سموم و پیشگیری از مسمومیت ها را می داند و با چنین توانایی می تواند بیشترین خدمات را به سلامت جامعه اهدا کند.

وی افزود: با توجه به تجربه 45 ساله و امیدی که به انتقال این تجارب به دانشجویان جوان وجود دارد؛ کار در این مرکز را با جدیت ادامه می دهیم و تلاش در جذب بودجه از بیرون دانشگاه و حتی خارج از کشور داریم.

پدر علم سم شناسی ایران گریزی به تاریخچه سم شناسی در کشور زد و تصریح کرد: در سال 1360 انجمنی در ایران با نام «سم شناسی و مسومیت ها» ایجاد شد تا بتواند مشکلات سم شناسی و مسمویت ها را در کشور حل کرده و در قالب یک انجمن و با حمایت مسئولان دولتی کار خود را دنبال کند.

پرفسور بلالی در تعریف سم و مسمومیت ها تصریح کرد: هر ماده ای که وارد بدن شود و تعادل فیزیولوژیک بدن را بر هم بزند سم است به نحوی که مسمومیت با اکسیژن، آب و نمک در درجات پایین و مسمومیت با گازهای سمی و شیمیایی در بالاترین درجه مسمومیت ها قرار دارند.

وی علم سم شناسی را از علم پزشکی قدیمی تر دانست و بیان داشت: در زمانی که به هیچ عنوان صحبتی از علم پزشکی در میان مردم وجود نداشت نگرانی در مورد سم موجود در برخی محصولات غذایی و یا سم موجود در نیش حشرات مطرح بود و انسان ها نسبت به این موضوع واکنش نشان می دادند.

پدر علم سم شناسی ایران به بخش مسمومین بیمارستان امام رضا(ع) اشاره و خاطر نشان کرد: بخش مسمومین بیمارستان امام رضا(ع) توانست ارتباطات بین المللی خوبی با سازمان جهانی بهداشت، سازمان منع سلاح شیمیایی و دیگر سازمان ها؛ در سطح کشور و در سطح بین المللی ایجاد کند.

پرفسور بلالی افزود: علاوه بر انجمن سم شناسی و مسمومیت ها در کشور، جامعه سم شناسی آسیا و اقیانوسیه با همکاری سه تن از اساتید سم شناسی پزشکی استرالیا، نیوزيلند، سریلانکا و مالزی در سال 1370 در مالزی ایجاد  شد؛ که امروز نیز به عنوان یکی از وزنه های مهم سم شناسی در دنیا به شمار می رود.

وی تصریح کرد: درخواست این مرکز جهت دریافت بودجه مستقل با وجود وعده های داده شده در سال 1393 هنوز تحقق پیدا نکرده است و این نبود امکانات کار را در مسیر توسعه مرکز تحقیقات سم شناسی تا اندازه ای کند و سخت می کند.

پرفسور بلالی تاکید کرد: البته این درک وجود دارد که دانشگاه نمی تواند بیشتر از این به این مرکز با وجود حجم بالای خدمات و جذب بالای نیرویی که دارد کمک کند؛ زیرا بودجه دانشگاه نیز بسیار محدود است و علی رغم مشکلات بسیار، مسئولان دانشگاه باز هم حمایت مالی خود را دارند.

پرفسور بلالی متذکر شد: در حال حاضر ایران در فشار آلودگی های حاصل از سموم و آلودگی های ناشی در آب و هوا، میوه و سبزیجات، غذا، کودهای شیمیایی و سموم حشره کش و فلزات سمی  قرار دارد؛ اما هنوز این علم جایگاهی در مسیر رفع این مشکلات ندارد.

پدر علم سم شناسی ایران در پایان با ابراز نگرانی از رشد مسمومیت ها در کشور اظهار داشت: کشور از فقدان نبود یک آزمایشگاه رفرانس سم شناسی رنج می برد و این در حالی است که به اعتقاد من مرگ و میر ناشی از سموم و مسمومیت ها ده برابر مرگ و میر ناشی از دیگر بیماری های خاص مانند ایدز است و این در حالی رخ می دهد که مردم از پیشگیری و درمان این مسمومیت ها اطلاعات درستی ندارند.

نوشتن دیدگاه