دکتر سینا مظفری استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد در رشته ژنتیک پزشکی و دانشآموخته مقطع دکتری موسسه ماکس پلانک است که دوره پسادکتری را در همین موسسه گذرانده و یکی از شش برگزیده سومین دوره رقابت علمی کنز در شاخه سلامت و فناوریها و تجهیزات پزشکی است. وی با دستاورد علمی واکسن نانوذره لیپیدی کرونا در این رقابت شرکت کرد.
دکتر مظفری در مورد فعالیتها و دستاورد علمی خود اظهار داشت: من ۴ سال قبل از آلمان به ایران برگشتم که تقریبا مصادف شد با آغاز همهگیری کرونا و از آنجا که حوزه تخصصی من واکسنهای ام آر ان ای (m RNA) بود و واکسنهای جدید هم از این فناوری استفاده کردهاند، طرح تحقیقاتی را با همکاری دکتر محمودرضا جعفری از پژوهشگران حوزه نانوفناوری آغاز و اجرا کردیم. در این طرح بخش تحقیقات ام آر ان ای را من و بخش نانوذره را دکتر جعفری پیش بردند.
وی ادامه داد: تقریبا بعد از ۶ ماه واکسن ام آر ان ای را ساختیم و آزمایشهای پیشبالینی را در ماه هفتم آغاز کردیم. این آزمایشها را روی موش، خرگوش و موش صحرایی انجام دادیم و وقتی از کارایی بالای آن مطمئن شدیم، روی «میمونهای رزوس» آن را آزمایش کردیم.
استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: اما میمونهای رزوس هم هزینهبر هستند و هم نگهداری آنها سخت است؛ ما فقط یک شرکت دارویی داشتیم که این میمونها را داشت و واکسن را روی این میمونها آزمایش کردیم تا ببینیم میتوانند در مقابل ویروس مقاومت کنند یا نه و نتایج از پیشبینی ها بسیار بهتر بود، از نظر کارایی بالاتر از فایزر ولی پایینتر از مدرنا بود زیرا میزان تزریق در واکسن مدرنا بیشتر است.
وی ادامه داد: کارایی واکسن ما از بقیه واکسنهای تولیدشده در ایران بالاتر بود. تصمیم گرفتیم آن را در ایران صنعتی کنیم و با شرکت دارویی بزرگ ایرانی در حال رایزنی هستیم تا خط تولید صنعتی این واکسن را صنعتی کرده و از این خط تولید برای ساخت سایر داروها بر پایه فناوری ام آر ان ای مانند واکسن اچ پی وی، آنفلوآنزا و ضدسرطان استفاده کنیم. هدف بزرگتر ما ساخت داورهایی بر پایه فناوری ام آر ان ای است.
ضرورت آشنایی دانشمندان مسلمان با دستاوردهای دیگر دانشمندان
وی در مورد روند آشنایی با رقابت علمی کنز و راههای کمک کردن آن به دانشمندان جوان جهان اسلام نیز گفت: یکی از همکاران ما که سال گذشته جایزه کنز را برده بود، من را از این جایزه مطلع کرد و گفت بهترین مسیر برای شناساندن دستاورد به مردم است و بنیاد مصطفی (ص) کمک میکند که دانشمندان ایرانی به کشورهای دیگر شناخته و با هم مرتبط شوند.
دکتر مظفری در مورد اهمیت این جایزه اظهار داشت: هدف از این جوایز مبلغ نقدی جایزه نیست بلکه شناساندن دانشمندان به یکدیگر است که بزرگ ترین ماموریت این جوایز و بنیادهاست و در کشورهای دیگر هم همینطور است.
وی پیشنهاد داد برای بهتر برگزار شدن این جایزه همایش هایی بین کشورهای منطقه و اسلامی برگزار شود تا دانشمندان در حوزههای مختلف کنار هم جمع شده و دادههای خود را به یکدیگر عرضه کنند و به این شکل همکاریهای بیناللملی شکل بگیرد و بتوانند از گرنتهای مشترک استفاده کنند.
باید پا به پای دنیا روی فناوریهای جدید سرمایهگذاری کنیم
استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد تاکید کرد: این موضوعی است که همه مسئولان در دولت و معاونت علمی و وزارت بهداشت و صندوقهای سرمایهگذاری باید به آن اهمیت دهند؛ فناوریهای جدید را باید سریع گرفت و اگر مدتی گذشت و قدیمی شد، نمیتوانیم به آن برسیم. وقتی فناوری جدیدی مطرح میشود باید پا به پای دنیا روی آن سرمایهگذاری کنیم و به آن دست یابیم ولی وقتی قدیمی شد، فاصله ما زیاد شده و دیگر نمیتوانیم به راحتی به دستاوردهای جدید آن برسیم.
دکتر مظفری یادآور شد: اکنون زمان سرمایهگذاری روی فناوری تولید دارو با ام آر ان ای است؛ زیرا در آینده صنایع دارویی قطعا انقلابی پدید می آورند. سرعت تولید داروی جدید در این فناوری خیلی بالاتر است و اثربخشی هم اندازه یا بیشتر از فناوری های قبلی است. بر همین اساس اثربخشی واکسن آنفلوآنزای شرکت بایونتک که در حال تولید آن است به همان اندازه واکسنهای نسل قدیم است.
رقابت علمی کنز (کاربرد علم و اندیشه در جامعه Knowledge Application and Notion for Society (KANS)) با تمرکز و توجه ویژه به جامعه علمی و محققان جوان جهان اسلام به عنوان آیندهسازان تمدن نوین اسلامی، برگزار میشود.
دانشمندان جوان شامل دانشجویان، مخترعان، پژوهشگران و اساتید جوان زیر ۴۵ سال جهان اسلام میتوانند با ارسال دستاوردهای علمی و فناوری خود شامل ایده، مقاله، کتاب، اختراع و محصولات جدید به دبیرخانه رقابت در قالب فایل تصویری در این رقابت شرکت کنند.