پژوهشگران گروه سم شناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی مشهد موفق به تولید دو پادزهر موثر" اسنافب 5 و 6 " در درمان مارگزیدگی تمامی گونه های داخل کشور و دریافت مجوز برای ورود به بازار های داخلی و بین المللی از سوی سازمان غذا و دارو شدند.

دانشیار گروه سم شناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفتگو با وب دا اظهار کرد: این دو محصول در قالب طرح پژوهشی" کارآزمایی بالینی فاز3، چند مرکزی، تصادفی سازی شده، دو بازویی، موازی، دوسو کور کنترل فعال، برای بررسی non-inferiority اثربخشی و ایمنی پادزهر مار گزیدگی" تهیه و پس از دریافت مجوز از سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی به تولید صنعتی رسید.

دکتر سید علی رضا موسوی  خاطر نشان کرد: اسنافب 5 و 6  دو نوع پادزهر است که همه انواع مارهای سمی داخل کشور را پوشش داده و طرح کارآزمایی بالینی فاز3، چند مرکزی، تصادفی سازی شده، دو بازویی، موازی، دوسو کور کنترل فعال، برای بررسی non-inferiority اثربخشی و ایمنی پادزهر مار گزیدگی ساخته شده توسط پادرا سرم البرز نسبت به پادزهر ساخته شده در موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی در مصدومین مار گزیده با محوریت دانشگاه علوم پزشکی مشهد و با همکاری چند دانشگاه علوم پزشکی  اجرایی شد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: محصول های فوق علاوه بر اینکه در دسترس مراکز بهداشتی و درمانی کشور قرار گرفته اند به کشورهای آسیای میانه و خاورمیانه نیز صادر  شده است .

دانشیار گروه سم شناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه مارهای سمی ایران که شامل 25 گونه بوده به سه خانواده مارهای دریایی، افعی و کبرا تقسیم می شوند، اظهار کرد: سالانه در ایران حدود 5 تا 7 هزار نفر بدلیل مارگزیدگی  به مراکز درمانی مراجعه داشته و میانگین بروز سالانه 10 نفر به ازای صد هزار نفر جمعیت است.

دکتر موسوی تاکید کرد: مهمترین اقدام درمانی تجویز بموقع پادزهر پلی والان بوده که قادر است تمام گونه های مارهای سمی را خنثی  نماید.

وی با بیان اینکه برای ساخت پادزهر ، زهرگیری از شش نوع مار سمی انجام می پذیرداظهارکرد: نگارش پروپوزال این طرح از سال 1398 شروع  شد و علاوه بر ثبت در IRCT  و دریافت مجوز از کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی مشهد، از سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت، درمان و آموزپزشکی مجوز کارآزمایی بالینی(CTA) را دریافت نموده است.

دکتر موسوی تصریح کرد: بدلیل تنوع گزش در مناطق مختلف ایران، این مطالعه بصورت چند مرکزی و در سطح ملی برگزار گردید که در ابتدای طرح پنج مرکز شامل مشهد، اهواز، ارومیه، کرمان و شیراز در این طرح همکاری داشتند لیکن بدلیل شیوع بیماری کرونا دو مرکز کرمان و شیراز از دسترس خارج شدند.

محقق اصلی این طرح تحقیقاتی بیان کرد: در فاز یک جهت بررسی ایمنی پادزهر بر روی 15 مصدوم مارگزیده در مشهد انجام شد و نتایج به سازمان غذا و دارو ارائه و پس از تایید ایمنی پادزهر، در جمعیت بیشتر ادامه پیدا نمود. در مجموع 98 بیمار مورد مطالعه قرار گرفتند، تا پادزهر تولیدی با پادزهر رازی مورد مقایسه قرار گیرد؛ در نهایت مشخص شد که این محصول در فرایند بهبودی بیماران موثر بوده و مجوز ساخت و ورود به بازار را از سازمان غذا و دارو را دریافت نمود.

عضو مرکز تحقیقات سم شناسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه روند کلی تولید پادزهر در طی شش مرحله شامل: صید جانور گزنده (مار)، زهرگیری، ایجاد ایمنی در اسب، جداسازی پلاسمای اسب، خالص سازی پلاسما و فرمولاسیون نهایی به انجام می رسد، اظهار کرد:  در مرحله ایجاد ایمنی در اسب از نسل سوم آماده سازی آنتی ژنها بهره برده شد که این امر نیاز به صید مار را به نحو چشمگیری کاهش می دهد؛ همچنین در مرحله خالص سازی پلاسما نیز از روش کاپریلیک اسید جهت جدا سازی آنتی بادی استفاده گردید که هر دو مورد فوق جهت ساخت پادزهر برای اولین بار در ایران تجربه شده است، این دو محصول برای انجام معتبرسازی حذف ویروسی در مجموع بیش از 15 لوگ کاهش ویروس پروسه ساخت داشته که به تایید سازمان غذا و دارو نیز رسیده است.

وی ابراز کرد:  اسنافب 5 که فقط شامل آنتی بادی علیه سم مارهای افعی می باشد برای اولین بار در ایران به تولید رسیده است که نیاز استانهایی نظیر آذربایجان و خوزستان که فاقد مار کبرا می باشند را بخوبی برآورده می کند.

عضو هیات علمی گروه سم شناسی بالینی و مسمومیت ها دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پایان با اشاره به اینکه در کشور ما دسترسی به پادزهر در تمام مراکز درمانی میسر بوده، عنوان کرد:  این دو محصول در حال حاضر به کشورهای همسایه از  جمله کشورهای آسیای میانه و خاورمیانه نیز صادر می شود.