دانشکده طب ایرانی و مکمل  دانشگاه علوم پزشکی مشهد یکی از 8 دانشکده فعال این دانشگاه بوده که از اواخر دهه 80 فعالیت خود را آغاز کرده و مدت 14 سال است که در امر تعلیم و تربیت متخصصان طب سنتی در رشته‌های طب ایرانی و طب سوزنی فعالیت دارد.

این دانشکده یکی از موفق‌ترین دانشکده‌های کشور در حوزه طب ایرانی و مکمل بوده و تنها دانشکده‌ای است که آموزش آکادمیک رشته طب سوزنی جهت دانشجویان مقطع Phd را دارد.

در جهت آشنایی بهتر و بیشتر با فعالیت‌‌های دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد گفت‌وگویی را با دکتر سید کاظم فرهمند، رئیس این دانشکده و همچنین دکتر ملیحه متوسلیان و دکتر روشنک سالاری، معاونان آموزشی و پژوهش و فناوری این دانشکده صورت داده‌ایم که حاصل آن را در ادامه می‌خوانید؛

جایگاه بی‌بدیل دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد در میان دانشکده‌های فعال این حوزه سراسر کشور

دکتر سیدکاظم فرهمند اظهار کرد: کلان شهر مذهبی مشهد مقدس به یمن مضجع شریف امام مهربانی‌ها، حضرت علی ابن موسی الرضا(ع) در زمینه‌های مختلف توسعه و پیشرفت همچون حوزه دانشگاهی و در علوم مختلف از جمله علوم پزشکی از جایگاه والایی در سطح کشور برخوردار است.

وی تصریح کرد: دانشگاه علوم پزشکی مشهد در طی 8 دهه فعالیت‌های علمی و آموزشی خود و در راستای سیاست توسعه آموزش به ویژه در رشته‌های پسا دکترا و phd فعایت‌های مؤثری داشته است که از جمله این اقدامات می‌توان به تأسیس دانشکده طب ایرانی و مکمل اشاره کرد.

رئیس دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد با بیان اینکه این دانشکده در سال 1388 با صدور موافقت اصولی توسط شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تأسیس شد و موافقت قطعی این دانشکده هم در بهمن ماه سال 1401 توسط مقام عالی وزارت اعلام شد؛ خاطرنشان کرد: همچنین موافقت قطعی با تشکیل گروه طب ایرانی و طب سوزنی هم در همان سال توسط شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور به دانشگاه علوم پزشکی مشهد اعلام شد.

دکتر فرهمند با ذکر این نکته که پس از گذشت قریب به 13 سال از جذب اولین دانشجویان و پیمودن فراز و نشیب‌های فراوان هم‌اکنون شاهد رشد و شکوفایی قابل توجه در بخش‌های مختلف آموزشی و پژوهشی هستیم، تأکید کرد: این دانشکده در حال حاضر با زیربنای حدود 2 هزار مترمربع در طبقه فوقانی دانشکده پزشکی  مشهد واقع شده که دارای فضاهای اداری، آموزشی، اتاق اختصاصی جهت اعضای هیأت علمی و دستیاران به تفکیک آقایان و خانم‌ها، کتابخانه با 900 عنوان و 3 هزار جلد کتاب، سالن کامپیوتر و آزمایشگاه به ارائه خدمات آموزشی و پژوهشی می‌پردازد.

وی اضافه کرد: همچنین آموزش آکادمیک رشته طب سوزنی جهت دانشجویان مقطع Phd در سطح دانشگاه‌های کشور هم در حال حاضر به‌صورت انحصاری و تنها در دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد صورت می‌پذیرد و این خود مبین جایگاه بی‌بدیل این دانشکده در میان دانشکده‌های طب ایرانی و مکمل سراسر کشور است.

رئیس دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد ادامه داد: واحد توسعه آموزش دانشکده EDO) )باارتباط مؤثری با اعضای هیأت علمی و دانشجویان سعی در ارتقاء کیفت آموزش نظری و عملی دارد و ضمن برگزاری کارگاه‌های توانمندسازی آموزشی، در جهت توانمندسازی اعضای هیأت علمی و دانشجویان تلاش می‌کند.

دکتر فرهمند افزود: با توجه به ظرفیت‌های شهر مشهد در برگزاری کنگره‌ها و همایش‌های ملی و بین‌المللی رویدادهای بسیار مهمی در دانشکده طب ایرانی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی مشهد برگزار شده که از جمله مهمترین آنها می‌توان  به اولین همایش بین‌المللی طب ایرانی و مکمل کشور، اولین همایش دانشجویان طب ایرانی و مکمل کشور و همایش ملی طب سنتی ایرانی یک دهه فعالیت آکادمیک نقد گذشته و اُفق آینده اشاره کرد.

ارتقاء کیفیت آموزش و انتقال آموزش‌های نوین و به‌روز در حوزه طب ایرانی و مکمل

در ادامه دکتر ملیحه متوسلیان، معاون آموزشی دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد، بیان کرد: معاونت آموزشی این دانشکده با وجود 3 گروه طب ایرانی، طب سوزنی و گروه علوم دارویی در طب ایرانی در راستای رسالت اصلی دانشکده که آموزش دانشجویان و تربیت متخصصان بوده گام بر می‌دارد و در این زمینه، 5 عضو هیأت علمی در رشته طب سوزنی و 7 عضو هیأت علمی در رشته‌های طب ایرانی و علوم دارویی در طب ایرانی در حال تدریس هستند.

وی با بیان اینکه گروه طب ایرانی دانشکده در سال 1388 با مصوبه شورای دانشگاه علوم پزشکی مشهد تشکیل شد و در سال 1401 مورد تأیید نهایی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گرفت، خاطرنشان کرد: در طول این مدت و با هماهنگی و حمایت این وزارتخانه موفق به جذب دانشجو در رشته طب ایرانی در 14 دوره شدیم و تاکنون 61 دانش‌آموخته و متخصص طب ایرانی و مکمل از این دانشکده فارغ‌التحصیل شده‌اند که تعداد قابل توجهی از آنان به عنوان عضو هیأت علمی در دانشگاه‌های دیگر به امر آموزش و تربیت متخصص مشغول هستند.                                      

معاون آموزشی دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد افزود: در راستای آشنایی هرچه بیشتر دانشجویان در رشته و مقاطع مختلف با رشته طب ایرانی از سوی وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مقرر گردید 2 واحد درسی برای دانشجویان رشته پزشکی، پرستاری و پیراپزشکی تدریس شود.

دکتر متوسلیان تصریح کرد: گروه طب سوزنی دانشکده تنها گروه طب سوزنی در دانشگاه‌های سراسر کشور بوده و با توجه به اینکه تمامی اعضای هیأت علمی این گروه طب سوزنی در کشور چین تحصیل کرده‌اند، اساتید این گروه می‌کوشند تا با تربیت هر چه بهتر دانشجویان این رشته، جایگاه خود را در کشور تثبیت و ارتقاء بخشد.

وی اضافه کرد: اولین گروه دانشجویان در سال 1399 در مقطع phd در این دانشکده پذیرش شده‌اند و هم‌اکنون 15 دانشجو در این رشته مشغول به تحصیل هستند که از این میان 6 نفر در سال 1403 فارغ‌التحصیل خواهند شد.

معاون آموزشی دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد با ذکر این نکته که تعداد 3 نفر از این دانشجویان دارای دکتری رشته‌های تخصصی بالینی هستند که 2 نفر از آنان در حال حاضر عضو هیأت علمی دانشکده پزشکی مشهد هستند، تأکید کرد: بدون تردید در راستای گسترش این رشته، فارغ‌التحصیلان علاقه‌مند و توانمند بر اساس شاخص‌های علمی و پژوهشی در فراخوان‌های آینده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دانشگاه‌های مختلف کشور به عنوان هیأت علمی جذب خواهند شد.                                                                                                                                             

دکتر متوسلیان خاطرنشان کرد: دانشگاه علوم پزشکی و دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد تنها دانشگاه و دانشکده‌ای در کشور است که دارای گروه طب سوزنی بوده و متخصصان این رشته در محیط آموزشی دوره تخصص خود را گذرانده‌اند.

وی تصریح کرد: دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد با هدف ارتقاء کیفیت آموزش نسبت به برگزاری اردوهای علمی، شناسایی گیاهان دارویی، بازدید مزارع و کارخانجات تولید گیاهان دارویی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی جهت سایر رشته‌های طب مکمل اقدام نموده است و در جهت انتقال آموزش‌های نوین و به‌روز در حوزه طب ایرانی و مکمل به دانشجویان امروز و متخصصان فردا تلاش می‌کند. 

معاون آموزشی دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد با ذکر این نکته که در حال حاضر این دانشکده 44 دانشجوی در حال تحصیل در رشته‌های طب ایرانی و طب سوزنی دارد که از این تعداد 15 نفر در رشته طب سوزنی و 29 نفر هم در رشته طب ایرانی تحصیل می‌کنند، تأکید کرد: تاکنون در 14 نوبت پذیرش دانشجو در مقطع دکترای تخصصی طب ایرانی و مکمل در این دانشکده داشته‌ایم و در مهر ماه سال 1402 هم پانزدهمین نوبت پذیرش این گروه از دانشجویان را خواهیم داشت.

طب ایرانی و مکمل از ظرفیت‌های بسیار بالایی در حوزه پژوهش و تولید علم برخوردار است

همچنین دکتر روشنک سالاری، معاون پژوهش و فناوری دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد هم گفت: معاونت پژوهش و فناوری دانشکده طب ایرانی و مکمل از بدو تأسیس این دانشکده تاکنون به همت اعضای هیأت علمی و دانشجویان خود موفق به برگزاری 41 کارگاه پژوهشی جهت توانمندسازی دانشجویان شده است، این دانشکده همچنین موفق به چاپ 246 مقاله علمی شده است که از این میزان 67 مقاله آن دارای اندیکس ISI است.

وی افزود: ارائه 225 مقاله به‌صورت پوستر یا سخنرانی، ثبت 7 اختراع دارویی، چاپ 27 جلد کتاب و ثبت و انجام 137 طرح پژوهشی از جمله فعالیت‌های این دانشکده در حوزه پژوهش بوده است.

معاون پژوهش و فناوری دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد  ادامه داد: این دانشکده در سال 1400 موفق به کسب رتبه سوم پژوهشی کشور بعد از دانشکده‌های دانشگاه‌های پایتخت شد و میانگین امتیاز اچ ایندکس اعضای هیأت علمی این دانشکده از میانگین کل اعضای علمی دانشگاه بالاتر بود.

دکتر سالاری ضمن اشاره به اهمیت پژوهش در تمامی حوزه‌های پزشکی از جمله حوزه طب ایرانی و مکمل، تصریح کرد: طب ایرانی و مکمل ظرفیت‌های بسیارزیادی در حوزه پژوهش و تولید علم دارد و بی‌شک با حمایت‌های بیشتر شاهد موفقیت‌های بیشتری در این عرصه خواهیم بود.

وی با ذکر این نکته که کلان شهر مشهد با توجه به ظرفیت‌ها و استعدادهای موجود که همه ساله پذیرای خیل زائران و مسافران و گردشگران از اقصی نقاط کشور و حتی سایر کشورها است باید نسبت معرفی هرچه بهتر رشته‌های طب ایرانی و سوزنی و ارائه خدمات تخصصی در این حوزه تلاش شود، تأکید کرد: هم‌اکنون خدمات حوزه طب ایرانی و مکمل در 2 درمانگاه و در مجتمع آموزشی، پژوهشی درمانی امام رضا(ع) به مراجعه کنندگان ارائه می‌‎شود و علاوه بر درمان مراجعان امر خطیر آموزش براساس برنامه‎‌های آموزشی دوره Phd توسط اساتید به‌‎طور مستمر و منظم نیز صورت می‌گیرد و در کنار آن انجام پژوهش‌های پرکاربرد و متناسب با نیاز مردم را در این حوزه داریم.

معاون پژوهش و فناوری دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد  با بیان اینکه طب سنتی سهم خوبی از تأمین سلامت مردم در سیستم سلامت کشور دارد، خاطرنشان کرد: توسعه آموزش و پژوهش طب ایرانی در پیکره سیستم آموزشی کشور در کنار پرورش نیروهای متعهد و علاقه‌مند موجب می‌شود که امکان سوءاستفاده از این مکتب، کاهش یافته و نیروهای انسانی متخصص موردنیاز نیز برای انجام تحقیقات اساسی، گسترده و هدفمند در این مسیر پرورش یابند.

دکتر سالاری گفت: دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بهره‌مندی از نعمت آستان مقدس عالم آل محمد(ص)، حضرت علی بن موسی الرضا(ع) و با در نظر گرفتن فرمایشات مقام معظم رهبری در مسیر تحقیق و توسعه و علمی سازی طب ایرانی گام بر می‌دارد، در این مسیر از توانایی‌هایی بالقوه و بالفعل کلیه نخبگان و خبرگان این طب در بخش‌های دولتی و خصوصی بهره می‌گیریم و امیدواریم که تعاملی سازنده و علمی با همه صاحب نظران این عرصه برقرار گردد تا که شاهد شکوفایی روز افزون علمی، آموزشی و پژوهشی در این دانشکده و به تبع آن ارائه خدمات بهتر و مطلو‌ب‌تر به جامعه هدف باشیم.