شایع ترین اختلالات غدد درون ریز (آندوکرینوپاتی) در زنان و شایع ترین علت نازایی ناشی از عدم تخمک گذاری یا همان تنبلی تخمدان می باشد نامگذاری این سندرم به دلیل وجود تخمدان های بزرگ محتوی تعداد زیادی کیست کوچک (در اغلب زنان مبتلا و نه در همه) است که در لایه بیرونی هر تخمدان قرار گرفته است.
این بیماری تقریباً در ۶ تا ۱۰ درصد همه زنانی که در سنین باروری می‌باشند دیده می‌شود علت بیماری مزبور مشخص نیست اما محققان بر این باورند احتمالاً بیماری به صورت یک استعداد ژنتیکی در شخص وجود دارد که تحت تأثیر عوامل محیطی مانند عادات غذایی، شیوه زندگی و وضعیت اجتماعی قرار می گیرد.
عضو هیات علمی گروه زنان و مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این زمینه اظهار داشت: هر زن مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک سطح منحصر به‌فردی از هورمون‌ها و نوسانات دارد، بنابراین علائم این عارضه ممکن است در زنان متفاوت باشد درصد زیادی از زنانی که مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک هستند، اضافه وزن دارند و معمولاًچربی اضافی در اطراف کمر آنها جمع شده است همچنین آنها دچار رشد بیش از حد موی زاید در صورت، قفسۀ سینه، شکم، پشت یا ران‌ها هستند .
دکتر اعظم پورحسینی،نداشتن چرخۀ عادت ماهانه یا داشتن چرخه‌های نامنظم،خونریزی بسیار کم، بسیار زیاد یا غیرقابل پیش‌بینی در طول چرخۀ عادت ماهانه،مشکلات پوستی مانند آکنه، لکه‌های تیره یا زایده‌های پوستی،کم پشت شدن موی شقیقه‌ها،آپنۀ خواب یا همان وقفۀ تنفسی در خواب و مشکلات باروری از دیگر علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک به شمار می رود.
این متخصص زنان و زایمان در خصوص تشخیص این بیماری اظهار داشت: اگر فردی حداقل با علائمی همچون نداشتن چرخه‌های عادت ماهانه یا چرخه‌های نامنظم وجود کیستهای کوچک متعدد در یک یا هر دو تخمدان(شواهد سونوگرافی افزایش حجم تخمدان به بیش از 10 سی سی و وجود کیستهای متعدد2-9 میلیمتر به تعداد 10 یا بیشتر در هر تخمدان و افزایش استرومای تخمدان) و سطوح بالای هورمون‌های مردانه در خون یا علائم مرتبط با آن مانند افزایش رشد مو یا ریزش مو با الگوی مردانه مواجه شود پزشک تشخیص می‌دهد که مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک است.
وی تاکید کرد: سندرم تخمدان پلی‌کیستیک به خصوص اگر همراه با چاقی باشدمی تواند احتمال به بیماری هایی همچون دیابت نوع 2،فشار خون بالا،کلسترول غیر نرمال، تری گلیسرید بالا یا کاهش لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) یا همان کلسترول خوب ،سندرم متابولیک( مجموعه ای از علائم و نشانه ها که سبب ریسک بالای ابتلا به بیماری های قلبی می شوند)،قطع تنفس در خواب،خونریزی های غیرمعمول رحمی،سرطان رحم( سرطان آندومتر) که به دلیل مواجه مکرر با مقادیر بالای استروژن ایجاد می شود و دیابت بارداری یا فشار خون بالای بارداری را افزایش دهد.
عضو هیات علمی گروه زنان و مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطر نشان کرد: همانطور که بسیاری از بیماری ها روش های مختلف درمانی برای بهبود دارند این بیماری نیز با روش های دارویی قابل درمان است.
وی استفاده از قرص‌های ضد بارداری را یکی از راهکارهای درمانی این بیماری برشمرد و افزود: قرص ضد بارداری خوراکی حاوی استروژن و پروژسترون می‌تواند به کنترل علائم طولانی مدت کمک کند این قرص‌ها سطح هورمون تستوسترون در بدن را کاهش می‌دهد، باعث کاهش رشد موی زائد و آکنه می‌شود، به منظم شدن پریود کمک می کند و ممکن است خطر ابتلا به سرطان آندومتر (سرطان پوشش داخلی رحم) را کاهش دهد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: دختران و زنان دارای سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) که مبتلا به دیابت نوع دوم یا پیش دیابت هستند و بدن آنها به تغییرات رژیم غذایی و ورزش پاسخ نمی‌دهد، ممکن است مصرف داروی دیابت به نام متفورمین برای آنها مفید و موثر باشد.
دکتر حسینی خاطر نشان کرد: داروهایی که از تاثیر تستوسترون بر روی پوست (مانند اسپیرونولاکتون، فلوتامید، و فیناستراید) جلوگیری می‌کند، ممکن است به کاهش رشد موهای زائد کمک کند این داروها نباید توسط زنان باردار (یا در شرف بارداری) مصرف شود، زیرا این داروها با نقائص هنگام تولد در ارتباط است کرم حاوی افلورنیتین (eflornithine) نیز برای کاهش سرعت رشد موهای زائد در صورت، مفید است.
وی افزود: اگر سندرم تخمدان پلی کیستیک به درمان های دارویی مقاوم بودند پزشک معالج درمان جراحی به وسیله لاپاراسکوپ را به بیمار پیشنهاد خواهد کرد که می تواند گزینه خوبی برای موارد مقاوم به درمان باشد.
این متخصص زنان و مامایی به بانوان توصیه کرد: اگر اضافه وزن دارید، کاهش حتی 5 تا 10 درصد از وزن فعلی خود می‌تواند به منظم شدن پریود و بهبود سطح کلسترول شما کمک کند و نیز ممکن است رشد موهای زائد را کاهش دهد ورزش منظم نیز می‌تواند به کاهش وزن شما کمک کند همچنین موجب کاهش خطر ابتلا به دیابت و بیماری قلبی گردد تحقیقات نشان داده است که انجام سی دقیقه ورزش (متوسط تا شدید) به صورت روزانه، موجب کاهش خطر ابتلا به دیابت و سندرم متابولیک (گروهی از عوامل خطر که احتمال افزایش بیماری‌های قلبی و دیابت را افزایش می‌دهد) می‌گردد، پیروی از یک رژیم غذایی کم کالری با غذاهای فرآوری شده محدود، برای کاهش وزن مفید است.
