مدیر گروه ژنتیک دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: پیشگیری از بروز بیماریهای ژنتیک و مادرزادی و تشخیص جنسیت کودک، قبل از لانهگزینی جنین در رحم مادر، در مشهد ممکن شد.
به گفتهی دکتر مجید مجرد، با همکاری بنیاد ژنتیک خراسان و اعضای هیأت علمی گروه ژنتیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در حال حاضر، کار حذف سلولهای جنینی اولیه که دچار ژن بیمار هستند از پروسهی انتقال به رحم مادر، در مشهد امکانپذیر شده و دیگر نیاز به ارسال نمونهها به تهران برای تشخیص بسیاری از بیماریهای ژنتیکی در مرحله قبل از لانه گزینی جنین نیست.
وی با تأکید بر اینکه در فرایند انتقال نمونهها به تهران، علاوه بر اینکه ممکن بود به نمونه ارسالی صدمهای وارد شود و مجبور به تکرار ارسال بشویم گفت: همچنین، با توجه به مسافت، مشکلات دیگری هم در میان بود که ممکن بود خطای تشخیص هم داشته باشیم و در کل، در شرایط نبود امکان آزمایشگاهی در مشهد، تشخیص درست و کامل و به موقع از طریق ارسال به تهران، بسیار به سختی انجام میشد.
اولین بار در سطح استانهای کشور
وی در گفتگو با وبدا با بیان اینکه این نوع تشخیص و پیشگیری در سلولهای جنینی، از سال 95 در کشور عملیاتی شده گفت: ما برای اولین بار در شرق کشور در دانشگاه علوم پزشکی مشهد موفق به انجام این تشخیص و جداسازی شدهایم.
وی خاطر نشان کرد: در ادامهی این مسیر در آینده نزدیک، قادر خواهیم بود برای کسانی که در درمان ناباروری، روش آیویاف را انتخاب میکنند بیماریهای ژنتیک یا مادرزادی را در سلولهای جنینی که در روزهای نخست لقاح تشکیل میشوند شناسایی و با جدا کردن جنین های دارای ژن معیوب یا بیمار، جنین سالم را به رحم مادر منتقل سازیم و از همان زمان انتقال، از سالم بودن ژنتیکی جنین کاملا مطمئن باشیم.
اطمینان از اینکه کودک سالم است
به گفتهی این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در بسیاری موارد، خانمها به دلایل مختلف قادر به باروری به روش معمول نیستند و یا مشکلاتی در بارداری دارند که به سقطهای مکرر میانجامد و یا به دلایل متعدد بیماری ژنتیکی در جنین آنها، موجبات سقط مکرر را ایجاد کرده و آنها را از بارداری مثبت و سالم که منجر به تولد کودک سالم بشود ناامید کرده است.
این استاد دانشکده پزشکی مشهد گفت: اکنون و با دستیابی به این روش در دانشگاه علوم پزشکی مشهد که پس از دو سال تلاش و پژوهش و سرمایهگذاری بنیاد ژنتیک خراسان مقدور شده، میتوانیم به این خانمها اطمینان بدهیم که بارداری آنها کاملا بدون خطر است و کودکانی که متولد خواهند شد از گزند بیماری ژنتیک یا مادرزادی تشخیص داده شده در خانواده، در امان خواهند بود.
وی اظهار داشت: این اطمینان از آنجا حاصل میشود که ما این توانایی را یافتهایم که در مرحلهای که لقاح آزمایشگاهی انجام شده و سلول تخم شروع به تکثیر میکند، قبل از اینکه وارد مرحلهی لانهگزینی در رحم شود یعنی در طول 4 یا 5 روز، جنین های سالم را از جنین های دارای جهش ژنی یا ژنهای بیمار، جدا کرده و سلول انتخابی سالم را به داخل رحم مادر بفرستیم تا بارداری را با آسودگی آغاز کند.
دکتر مجرد گفت: همچنین خانوادههایی هستند که به دلایل منطقی، خواهان تولد کودکی با جنسیت دلخواه هستند.
وی ادامه داد: برای مثال، خانوادهای که چند کودک دختر دارد و حالا پسر میخواهد که یک تعادل جنسیتی در بین کودکان خانواده برقرار باشد بنا براین به دنبال راهی است تا از جنسیت فرزند آینده، مطمئن شود.
مدیر گروه ژنتیک دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیان کرد: از آنجا که در تشکیل سلولهای اولیهی جنینی در روزهای نخست لقاح، تشخیص نوع کروموزوم سلول، امکانپذیر است و نیز اینکه میدانیم چه کروموزومهایی جنسیت پسر یا دختر را تعیین میکنند بنا بر این در همان زمان و قبل از لانهگزینی جنین در رحم، میتوانیم جنینی را به رحم منتقل کنیم که جنسیت مورد نیاز با درخواست والدین را داشته و از نظر ژنتیکی نیز سالم باشد.