مردان به دلیل جایگاه متفاوت سرشتی و شرایط متفاوت حرفه ای و بهداشتی که دارند در معرض بیماری های مختلف قرار دارند در سال های اخیر مطالعات متعدد حاکی از آن بوده است که مردان اصولا در جوامع صنعتی و در حال پیشرفت از جمله کشور ما به دلیل نوع آسیب پذیری در فعالیت های پیرامونی و بیرون از منزل در معرض آسیب پذیری بیشتری هستند.
به دلیل حجم بالای درگیری مردان در زندگی روزمره از آنجایی که نقش اصلی را در تدارک اقتصاد خانواده دارند موجب شده است با غفلت عمومی از سلامت خود روبرو باشند و به همین دلیل متاسفانه بسیاری از مردان در بیماری های مزمن و کاهنده توانایی‌های عمومی معمولا دیر به پزشک مراجعه می‌کنند و این موضوع وخامت بیماری‌ها را افزایش می‌دهد.
همه ما می دانیم نکات عمومی در مورد سلامتی خاص مردان یا زنان نیست بلکه وضع نگهداری سلامت عمومی و کارکرد طبیعی ارگان های مختلف بدن وابسته به سبک زندگیمان است.
24 الی 31 خرداد هفته جهانی سلامتی مردان نامگذاری شده است به همین منظور مسئول روابط عمومی بیمارستان قائم(عج) در گفتگو با دکتر محمد معینی فوق تخصصی خون و سرطان بالغین ، استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد به علل و عوامل ابتلا به بیماری ها و راهکارهای پیشگیری از آن در میان مردان پرداخته است.
دکتر محمد معینی فوق تخصصی خون و سرطان بالغین با تاکید بر اینکه حفظ سلامت قلبی و عروقی و پیشگیری از ابتلا به سرطان ها نیازمند اقدامات خودمراقبتی است اظهار می دارد: لازم است فعالیت های ورزشی به اندازه کافی در طی هفته داشته باشیم. منظور از فعالیت ورزشی یک فعالیت فیزیکی منظم است که بصورت جدی و منظم در طی هفته انجام بشود و در این راستا توصیه میشود حداقل سه ساعت در هفته این فعالیت ورزشی را داشته باشیم.
یکی دیگر از نکات بسیار ضروری در حفظ سلامت، موضوع خواب کافی است که در سنین مختلف ممکن است ساعات خواب کافی متغیر باشد ولی در بزرگسالان در طول شب حداقل 6 ساعت خواب الزامی و ضروری است.
همه ما می دانیم که چه چیزی برای سلامتمان خوب و چه چیزی بد است ، باید خودمان را مقید کنیم و تبدیل به یک عادت بشود که استفاده از غذاهای کنسرو شده و فست فودها را کمتر استفاده کنیم و به موقع و اندازه غذا بخوریم، میوه و سبزیجات و مایعات فراوان در رژیم غذایی داشته باشیم.
استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه ایمنی شغلی در مردان موضوع بسیار مهمی است می گوید: در هر شغل و حرفه ای که هستیم حتما باید به نکات ایمنی آن دقت کنیم و این دیدگاه نادرست که بعضا دیده میشود و گفته میشود که مردها دچار آسیب نمیشوند و یا بیمار نمیشوند قابل قبول نیست ، مثلا ماسک زدن در محیط های کاری که گازها و بخارات سمی یا گرد و غبار زیادی وجود دارد ، استفاده از محافظ های گوش، محافظ های چشم، رعایت اصول ایمنی و ... جهت حفظ سلامتی و پیشگیری از عوارض دیر رس شغلی ناشی از آسیب های شغلی از جمله مواردی است که باید در محیط کار به آن توجه شود.
این فوق تخصص خون و سرطان بالغین دانشگاه علوم پزشکی مشهد تاکید می کند: سیگار عامل 40 درصد از مرگ و میرهای سرطانی است که با قطع سیگار میتوان روند ابتلا به سرطان را کنترل و کاهش داد
مساله دیگر مصرف دخانیات است که بین مردان بسیار زیاد شده است و علی رغم اطلاع رسانی های انجام شده در خصوص مخاطرات مصرف دخانیات کماکان استعمال آن زیاد است به گونه ای که این مصرف دخانیات بین خانم ها و حتی کودکان در سنین پایین و نوجوانی در حال رواج است که بسیار آسیب زا است.
دکتر معینی با بیان اینکه سرطان پروستات شایعترین سرطان در میان مردان است اظهار می دارد: پروستات یکی از ارگان های دستگاه ادراری و تناسلی است که معمولا در بین آقایان در سنین میانسالی علائم خوش خیم پروستات پدیدار میشود و غده سیر طبیعی و فیزیولوژی رشد خود را دارد که با افزایش سن، رشد آن بیشتر خواهد شد و بزرگتر می شود که می تواند به بروز علائمی مانند قطع و وصل شدن ادرار ، کاهش شدت جریان ادرار ، بیدار کردن فرد طی خواب برای ادرار کردن ، احساس عدم تخلیه کامل بعد از ادرار کردن ، اینها همه نشانه های شروع بزرگی پروستات است . البته خوشبختانه همیشه بزرگی پروستات به معنی ظهور سرطان نیست اما برخی علائم باید جدی گرفته شده و توسط پزشک بررسی شود .
خوشبختانه بر اساس گایدلاین های امروزی توصیه میشود که افراد میانسال ( بالای 50 سال ) غربالگری های پروستات را انجام بدهند ( آزمایش های خون ) بخصوص افرادی که در خانواده شان سابقه ابتلا به سرطان پروستات را دارند.
سرطان شایع دیگر که نه تنها در مردان بلکه در تمام افراد رایج شده است سرطان ریه است که انواع مختلفی دارد و می تواند مرگبار باشد . از نشانه های این سرطان سرفه های مزمن بدون علت است که بلافاصله باید فرد به پزشک مراجعه کند و بررسی شود. تنگی نفس ، درد قفسه سینه ، درد اندام های فوقانی ، کاهش وزن ، اینها می تواند جزو علائم سرطان ریه باشد بخصوص در افراد میانسال یا افرادی که سابقه مصرف دخانیات دارند. در خصوص سرطان ریه نیز غربالگری در حال انجام است که برای افرادی که ریسک بالا برای ابتلا به این نوع سرطان دارند ( افراد 50 سال به بالا و افرادی که سابقه استعمال دخانیات دارند ) توصیه میشود این غربالگری انجام شود.
دکتر معینی می افزاید: سرطان دومین عامل مرگ و میر و بعد از بیماری های قلبی و عروقی قرار دارد که می توان با انجام غربالگری در صورت تشخیص سرطان از پیشرفت آن جلوگیری و درمان بهتری انجام داد. در بین سرطان ها نیز سرطان ریه مرگبارترین و کشنده ترین نوع است. بنابراین با تشخیص به موقع میتواند درمان مناسب برای بهبودی و علاج داشته باشیم.
سومین سرطان شایع سرطان روده بزرگ است که در مردان بسیار رایج شده است که اصطلاحا سرطان کلون ( رکتوم – راست روده ) هم نامیده می شود. در این نوع از سرطان نیز خوشبختانه غربالگری وجود دارد. علائمی که این نوع سرطان دارد شامل : وجود خون در مدفوع ، درد شکمی که منشا آن نامشخص است ، کم خونی ها بخصوص کم خونی هایی که ناشی از فقر و کمبود آهن هستند و انسداد دستگاه گوارش از جمله علائم این بیماری است.
در حال حاضر غربالگری سرطان روده بزرگ، بصورت رایگان در مراکز بهداشت در حال انجام است. افراد بالای 50 سال می توانند با مراجعه به مراکز بهداشت این غربالگری را انجام بدهند. بررسی های دیگر نیز همچون سی تی اسکن، کولونوسکپی ، رکتوسیگموئیدوسکوپی از دیگر راهکارهای تشخیصی سرطان روده محسوب می شود.
