امروزه استفاده از دمنوشهای گیاهی در بین بسیاری از مردم رواج یافته است، بطوریکه بصورت روزانه و مستمر از آنها استفاده و به دیگران نیز توصیه می کنند.
اما سوال اینجاست که آیا می توان گفت دمنوشهای گیاهی بی ضرر و همه افراد مجاز به استفاده از دمنوشها هستند، برای پاسخ به این سوال، مسئول روابط عمومی دانشکده طب ایرانی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی مشهد با دکتر معصومه السادات کابلی فرشچی متخصص طب ایرانی گفتگو نموده است.
دانش آموخته ی دانشکده طب ایرانی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه از دیدگاه طب ایرانی، مواد خوراکی در چهار گروه شامل(غذای مطلق، دوای مطلق، غذای دوایی و دوای غذایی) قرار می گیرند اظهار کرد: بیشتر دمنوشهای گیاهی جزء دوای مطلق طبقه بندی می شوند که مطابق تعریف، دوای مطلق با کیفیت خود (گرمی، سردی، تری و خشکی) بر بدن تصرف کرده و می تواند مزاج اصلی بدن را تحت تاثیر قرار دهد .
دکتر معصومه السادات کابلی فرشچی با بیان اینکه داروها مسبب تغییراتی در بدن می شود که بسته به کیفیت دارو، مقدار مصرف، مدت مصرف و فرد مصرف کننده،این تغییرات متفاوت است تصریح کرد: به طور مثال، فلفل که جزء داروهای گرم است سبب افزایش گرمی در بدن می گردد و در صورت تدوام مصرف سبب ایجاد خشکی بدن می شود.
دانش آموخته ی دانشکده طب ایرانی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطر نشان کرد: زنجبیل (Ginger) دارای طبیعت گرم و خشک به افراط است و پس از مصرف سبب ایجاد کیفیت گرمی و خشکی در بدن و اعضای آن می شود. لذا مصرف مداوم آن می تواند سبب احساس داغی، خشکی پوست و مخاط، سوزش معده، ایجاد اگزما، خارش پوست و ..شود .
وی افزود: از دید فیتوتراپی نیز علیرغم آنکه زنجبیل در درمان تهوع و استفراغ، چاقی و روماتیسم مفید است، لیکن می تواند سبب ایجاد آلرژی پوستی و تنفسی، و رقیق شدن خون شود و لذا مصرف آن در افرادی که داروهای ضد انعقاد نظیر آسپیرین، پلاویکس، هپارین و وارفارین مصرف می کنند سبب افزایش خطر خونریزی میشود.
دانش آموخته ی دانشکده طب ایرانی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: دارچین (cinnamon ) از دیگر دمنوشهای مورد استفاده است. دارای طبیعت گرم و خشک بوده و جهت درد های مفصلی، مشکلات گوارشی و درد های قاعدگی مفید است، همچنین دارای خاصیت ضد میکروبی، انتی اکسیدان و ضد التهاب است. لیکن علیرغم فواید بسیار می تواند سبب حساسیت، خارش، تپش قلب، افزایش خونریزی و سقط شود.
دکتر کابلی فرشچی افزود: بابونه (Chamomile) دارای طبیعت گرم و خشک است. این گیاه سبب بهبود ناراحتی های گوارشی می شود . همچنین جهت بهبود اضطراب، درمان بیخوابی و زخم های دهانی موثر است . لیکن این دمنوش می تواند سبب حساسیت، مشکلات تنفسی، اگزما و کهیر گردد. همچنین مصرف آن در حاملگی، اندومتریوز و سرطان پستان ممنوع است.
وی تصریح کرد: آویشن (Thyme) نیز دارای طبیعت گرم و خشک است و جهت درمان عفونتهای تنفسی و سرفه بکار می رود. همچنین دارای خواص ضد میکروبی، گشاد کننده برونش و آنتی اکسیدان است . ولی همین دمنوش می تواند در بیمارانی که سرفه خشک دارند سبب تشدید سرفه شود. لذا در تمام سرفه ها و تمام بیماران آسمی مفید نیست . بلکه تنها در بیمارانی که سرفه مرطوب همراه دفع خلط غلیظ بلغمی دارند می تواند مفید باشد . همچنین در حاملگی ممنوع بوده و از عوارض آن ایجاد حساسیت پوستی و تنفسی و اثرات ضد انعقادی است.
دکتر معصومه السادات کابلی فرشچی با بیان اینکه گیاهان مذکور حکم دارو را دارند و ماده غذایی نیستند که مدام مصرف شوند تاکید کرد: هر دمنوش گیاهی باید، با توجه به مزاج اولیه و تغییرات مزاجی فرد، بیماریهای همراه و داروهای مصرفی، توسط پزشک متخصص طب سنتی انتخاب شود و مدت مصرف آن نیز با توجه به پاسخ بالینی و شرایط بیمار تعیین گردد.
