عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با ارائه توضیحاتی درخصوص عوامل موثر در تولد نوزادان نارس و چالش های ناشی از آن، موضوع تغذیه با شیر مادر و ارتباط بدنی مادر با نوزاد در ایام بدو تولد را مورد تاکید قرار داد.

دکتر حسن بسکابادی در گفتگو با وب دا ضمن تبریک هفته جهانی نوزادان نارس، در تعریف نوزادان نارس عنوان کرد: به نوزادانی که حدود سه هفته زودتر از زمان معین ( یعنی پیش از 37 هفته) متولد می شوند، نوزادان نارس اطلاق می گردد و علل این نارس بودن می تواند به فاکتورهای مختلفی از جمله بیماری های زمینه ای مادر مثل فشارخون، دیابت و یا اختلالات رحمی، مشکلات جنینی و جفتی مرتبط باشد.

وی افزود: سبک زندگی نادرست مادر همچون مصرف سیگار، الکل، کوکائین و .... نیز می تواند در تولد نوزاد نارس دخیل باشد و از این جهت تاکید میشود که وضعیت جسمی مادر پیش از اقدام به بارداری بررسی و چنانچه مادر سابقه سقط یا تولد نوزاد نارس دارد، اقدامات پیش گیرنده انجام شود، همچنین در مواردیکه حاملگی خارج رحم یا لقاح کمکی ivf  یا iui و یا چند قلوزایی اتفاق می افتد احتمال تولد نوزاد نارس افزایش می یابد.

دکتر بسکابادی در ادامه با بیان اینکه نوزادان نارس به دو گروه تقسیم می‌شوند، اظهار کرد: گروه اول نوزادان ۳۴ تا ۳۷ هفته هستند که جمعیت زیادی از نارس ها را شامل می‌شوند؛ اما مشکلات کمتری دارند اما گروه دوم نوزادان زیر 34 هفته هستند که نیاز به بستری در مراقبت های ویژه کودکان دارند.

وی خاطرنشان کرد: نارس بودن نوزاد همه اجزای بدن او را شامل میشود و از آنجا که بیشترین میزان رشد جنین در سه ماه سوم بارداری اتفاق می‌افتد و در این دوره نوزاد روزانه بین ۵۰ تا ۷۰ گرم وزن می‌گیرد، نارس بودن نوزاد چالش های متعددی را در رابطه با اعضای مختلف بدن او ایجاد می کند؛ تکامل دستگاه گوارش، دستگاه تنفسی، کلیه‌ها و همچنین رشد مغز همه در این زمان اتفاق می‌افتدو متاسفانه نوزاد نارس این دوره مهم را در شکم مادر نگذرانده و لذا کار سختی در پیش خواهد داشت، در واقع در این سه ماه آخر است که جنین به یک نوزاد تبدیل می‌شود و نوزادی که نارس متولد می شود در واقع جنینی است که بایستی پروسه نوزاد شدن را در خارج از رحم مادر طی کند.

دکتر بسکابادی افزود: یکی از مشکلات مهم این نوزادان که از همان ساعات اولیه تولد بروز می‌کند مشکلات تنفسی است که تقریباً شایع‌ترین علت بستری آنها در بخش مراقبت‌های ویژه کودکان است و نیاز به های تنفس مصنوعی پیدا می‌کنند، اما این نوزادان چالش هایی دیگر از جمله مشکلات خونی، متابولیک ، گوارشی ، عصبی و تغذیه هم خواهند داشت. همچنین سیستم دفاعی آنان در معرض خطر خواهد بود و دست کاری‌هایی که در بخش مراقبت‌های ویژه کودکان انجام می‌شود، مثل گرفتن رگ، کار گذاشتن لوله در نای جهت تنفس مصنوعی و سوند گذاشتن همه این‌ها ممکن است برای کودک مخاطراتی داشته باشد.

وی اضافه کرد: یکی دیگر از مشکلات این نوزادان بحث تغذیه است، نوزادی که قرار بود از جفت تغذیه شود و غذا به صورت تصفیه شده و بدون نیاز به هضم و جذب بدنش را تامین کند، اکنون باید زحمت این کار را بدن نحیف او متقبل شود.

دکتر بسکابادی همچنین گفت: مشکلات عصبی که ناشی از نارس بودن مغز این کودکان است، از دیگر چالش‌های جدی به شمار می‌رود. ما باید محیطی را فراهم کنیم که رشد دور سر و به تبع آن مغز نوزاد به بهترین نحو انجام شود. برای تحقق این مهم باید محیطی آرام و بی سر و صدا و کم نور و همچنین فاقد بو های نامطبوع ایجاد کنیم. همچنین با توجه به اینکه ۹۰ درصد زمان این نوزادان در خواب سپری می‌شود و پدیده خواب می‌تواند در تکامل مغز آنها بسیار موثر باشد تاکید می‌شود که شرایط آرام محیطی برای آنها به بهترین نحو تامین گردد .

وی در خصوص اهمیت مدیریت درد در این نوزادان بواسطه نمونه‌گیری‌های مکرر و همچنین ضرورت جابجا کردن آنها که با توجه به عدم توانایی این نوزادان در حرکت دادن بدن اتفاق می‌افتد، هم تاکید و اضافه کرد: عدم جابجایی و حرکت دادن کودک در بدن آنها ایجاد درد می‌کند و این احساس درد سبب بالا رفتن فشار خون و یا قطع تنفس خواهد شد.

این استاد دانشگاه یادآور شد؛ با عنایت به این نکته که نوزاد بیش از هر کسی مادر خود را می‌شناسد و در رحم مادر با صدای ضربان قلب او و احساسات او آشنا است توصیه می‌شود که ارتباط نوزاد و مادر در بالاترین سطح خود برقرار باشد. این نکته بویژه در مدیریت درد نوزاد در هنگام سوزن زدن و سایر اقدامات درمانی بسیار موثر خواهد بود.

وی، احتمال افت میزان قند خون، کلسیم و منیزیم در این نوزادان را در سطح بالایی دانست و تاکید کرد: از روزهای ابتدایی تولد باید تجویز ویتامین دی، مولتی ویتامین، اسید فولیک و آهن هرچه زودتر آغاز شود، اهمیت کنترل دمای بدن این نوزادان هم موضوع دیگری است که با توجه به عدم وجود انرژی لازم در بدن آنها و تفاوت دمایی که در شکم مادر و محیط بیرون وجود دارد ضروری است که از دستگاه انکوباتور جهت تامین دمای مناسب استفاده شود، همچنین با توجه به شرایط خاص پوست نوزاد که در رحم مادر در محیط مرطوب قرار داشته باید میزان رطوبت لازم در این دستگاه نیز پیش‌بینی شود.