متخصص تغذیه بالینی و استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به ضرورت مصرف همه گروههای غذایی در یک تغذیه سالم و صحیح بر استفاده کمتر از شیرینی ها و روغن ها در برنامه غذایی روزانه افراد تأکید کرد .
دکتر سارا موحد در گفتگو با وبدا ، در خصوص الگوی تغذیه ای سالم و صحیح گفت: هر دو حالت چاقی یا لاغری افراد میتواند ناشی از سوء تغذیه و نشانگر یک بیماری باشد و یا علت ثانویه یک بیماری باشد.
وی افزود: در حال حاضر با توجه به افزایش شیوع چاقی خیلی از افراد نگران اضافه وزن خود هستند. به صورت ساده و نه دقیق می توان شاخص توده بدنی را معیار خوبی برای سلامت بودن افراد دانست. شاخص بدنی یا BMI از یک فرمول ساده به دست می آِید که در صورت آن وزن به کیلوگرم است و در مخرج آن قد به توان دو بر حسب واحد متر میباشد. برای یک فرد جوان یا بزرگسال اگر این شاخص بین عدد 18.5تا 24.9 وزن فرد مناسب محسوب می شود و چنانچه بین عدد ۲۵ تا ۳۰ باشد نشانگر اضافه وزن خواهد بود و بالاتر از ۳۰ درجات مختلفی از چاقی را خواهیم داشت و چنانچه بیش از ۴۰ باشد فرد به چاقی بدخیم دچار است و نیاز مبرم به درمان دارد. اگر BMI فرد کمتر از 18.5باشد این فرد لاغر تلقی میشود و این لاغری هم درجات مختلفی دارد؛ اما نکته مهم این است که علت این چاقی یا لاغریِ غیر نرمال باید بررسی شود.
وی در خصوص اصول تغذیه سالم و صحیح نیز گفت: یک رژیم غذایی صحیح و سالم دارای تعادل، تنوع و تناسب میباشد. تعادل به این معنا که در مصرف یک ماده غذایی افراط نکنیم و یا یک ماده غذایی را از رژیم غذایی مان حذف نکنیم. تنوع نیز به معنای استفاده از مواد غذایی متنوع و مختلف است، لذا بر خلاف برخی افراد که تصور میکنند، داشتن تغذیه سالم و صحیح کار سخت و پر هزینهای است، برخورداری از اندازه متناسبی از مواد مختلف غذایی تقریبا برای همه افراد ممکن خواهد بود.
دکتر موحدی اضافه کرد: یک روش ساده که سازمان بهداشت جهانی هم بر آن صحه میگذارد تعریف گروههای غذایی است، که به ۶ گروه اصلی تقسیم میشوند: در پایه این هرم غذایی ما گروه نان و غلات را داریم و این گروه بیشترین سهم را در رژیم غذایی افراد دارد. گروه دوم میوهجات و سبزیجات هستند که بهتر است که میوهجات را در یک فرد بالغ بین ۲ تا ۴ واحد و سبزیجات را ۵ واحد در روز داشته باشیم. لبنیات نیز از دیگر گروه های غذایی مهم هستند که حداقل ۲ تا ۳ واحد بایستی در روز مصرف شوند؛ به خصوص در بیمارانی که کاهش وزن دارند. از مصرف شیر که یک میان وعده کامل است نیز نباید غافل شویم. گروه غذایی بعدی گوشتها هستند که از انواع مختلفی مثل گوشت مرغ، گوشت گوسفند، ماهیها و غیره تشکیل شده است. هر کدام از این مواد غذایی منبع خوبی از پروتئین هستند و همینطور منبع ویتامین ب ۱۲ و انواع ویتامینهای دیگرو تخم مرغ نیز در همین گروه غذای قرار می گیرد.
استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین گفت: در نوک هرم غذایی فوق گروه شیرینیها و روغنها هستند که منبع انرژی خوبی هستند، اما تقریباً املاح و مواد مغذی و ویتامینها را ندارند. قطعاً مصرف روغنها در رژیم غذایی افراد لازم است اما مصرف آن بایستی مدیریت شود. آجیلها هم منبع اسیدهای چرب و پروتئین زیادی هستند و انرژی زیادی هم دارند که میتوانند یک میان وعده خوب باشند. کسانی که میخواهند اضافه وزن یا کاهش وزن داشته باشند توصیه میشود که از همه گروههای غذایی استفاده کنند و در هر وعده غذایی حداقل دو گروه را در نظر بگیرند، قطعاً استفاده از همه گروههای غذایی میتواند بهترین شیوه تغذیه باشد که به عموم افراد توصیه میشود.