عضو هيأت علمي گروه ميکروب شناسي و ويروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه عامل باکتري سل، باکتري مايکوباکتريوتوبرکلوزيس بوده، که ذاتا با ديگر باکتري ها متفاوت است اظهار کرد: علائمی مانند تب، تعريق شبانه و سرفه هاي پايدار بالاتر از 2 هفته می تواند نشانه هایی از بیماری سل باشد.
دکتر سامان سليمان پور، به مناسبت پنجم فروردین روز جهاني سل، در گفت و گو با وبدا ضمن بیان این نکته که عامل بیماری سل، باکتري با نام مايکوباکتريوتوبرکلوزيس است خاطر نشان کرد: این باکتری ذاتا با ديگر باکتري ها متفاوت است و سال ها مي تواند به صورت نهفته در بدن انسان باقي بماند، يعني براساس و نوع پاسخ ايمني فرد، در مواجهه با اين باکتري، ممکن است بتواند ساليان متمادي، در بدن برخي افراد زندگي کند، که به آن عفونت نهفته سل گفته مي شود و این امر درحالی اتفاق می افتد که فرد هيچ گونه علامتي نداشته و تست آزمايشگاهي او هم مثبت نخواهد بود.
وی ادامه داد: اما اگر بعد از گذشت سال ها به هر دليلي مانند انواع بيماري هاي ضعف سيستم ايمني و HIV يا مصرف برخي داروها و نيز سالخوردگي، سيستم ايمني بدن فرد افت کند، اين باکتري مي تواند بروز مجدد داشته باشد، که خطر انتقال آن بين افراد ديگر به صورت سل فعال نشان داده مي شود.
دکتر سلیمان پور یادآور شد؛ در حال حاضر يک سوم جمعيت جهان، آلوده به باکتري سل هستند و شماری از افراد به صورت نهفته آلوده به اين باکتري می باشند، در واقع از هر سه نفر يک نفر مي تواند آلوده به اين باکتري باشد، لذا اين خطر بالقوه وجود دارد که بيماري سل انتقال يابد و به صورت فعال در بين مردم وجود داشته باشد.
وي با اشاره به ميزان ابتلای افراد به اين بيماري تصریح کرد: براساس آخرين گزارش آماري سازمان بهداشت جهاني، نزديک به.10.6 ميليون نفر، در سال به بيماري سل مبتلا مي شوند و حدود يک ميليون نفر در اثر اين بيماري جان خود را از دست مي دهند، که درصد بسيار قابل ملاحظه اي بوده و باعث شده سازمان بهداشت جهاني، هميشه به دنبال کنترل اين بيماري باشد. با مقايسه اي کوچک بين اين باکتري و آن چه که در کوويد 19 اتفاق افتاد، سالانه ميليون ها نفر بر اثر بيماري سل، از بين مي روند، بنابراين در اين زمان طولاني ميزان مرگ و مير ناشي از اين باکتري، بسيار بيشتر از کوويد 19 بوده است.
عضو هيأت علمي گروه ميکروب شناسي و ويروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ، با بیان اینکه علائم اين بيماري، تب، تعريق شبانه، سرفه هاي پايدار بالاتر از 2 هفته می باشد افزود: با بروز اين علائم، فرد بیمار باید حتما به متخصص عفوني، مراجعه کرد.
وی اضافه کرد: در راستاي پيشگيري از بيماري سل، واکسن ب ث ژ در بدو تولد تزريق مي شود. اين واکسن، به دليل ايجاد عوارضي همچون، بروز عفونت در نوزادان، با استقبال جامعه بهداشت جهاني، روبرو نشده است. مطالعات نشان داده، که کارآيي اين واکسن، بين 0 تا80 درصد بوده که در برخي مواقع بي اثر و نيز در برخي شرايط مي تواند تا 80 درصد اثربخش باشد.
دکتر سلیمان پور همچنین گفت: از سال 2007 سازمان بهداشت جهاني، تزريق اين واکسن را متوقف کرد و فقط در مناطق اندميک مثل کشور ايران واکسن فوق، با هدف پيشگيري از ابتلاء کودکان به بيماري سل و نيز کاهش ميزان مرگ و مير، تزريق مي شود.
وی در خصوص مشکلات تشخیصی مرتبط با این بیماری هم گفت: بيماري سل شرايط خاص خود را داشته، به طوري که در حوزه درمان مشکلاتي وجود دارد که درمان را سخت تر مي کند و حتي تشخيص اين باکتري، مشابه ديگر باکتري ها نيست. اين باکتري به درمان بسيار دير پاسخ مي دهد و معمولا درمان هاي طولاني مدت، براي آن نياز است. ظهور سويه هايي که با علائم بيماري سل شباهت دارند هم چالش دیگری است که در مواجهه با این بیماری وجود دارد. همچنین به دليل رشد کند باکتري سل، شايد ماه ها کشت آن نياز به زمان داشته باشد، لذا ما نيازمند روش هاي نوين تشخيصي مثل روش هاي مولکولي هستيم، که خوشبختانه در شهرمشهد در آزمايشگاه رفرانس مولکولي شمال شرق کشور که بنده مسئول آن هستم، روش هاي مولکولي نوين در حال انجام بوده و سالياني است، که در زمينه بيماري سل در دانشگاه علوم پزشکي و ديگر کشورهاي اروپايي همکاري داشته ايم و همچنان اين روند همکاري ادامه دارد.
وي در پايان يادآورد شد، کشور ايران، جزء مناطق اندميک بوده و استان خراسان رضوي به دليل شرايط جغرافيايي و ورود و خروج مسافر زياد، هميشه رتبه بالايي در بروز و ظهور سل، را در کشور به خود اختصاص داده لذا، ما بايد در مقابل باکتري سل، بسيار مراقب و هوشيار باشيم.