پنجم شهریورماه زادروز حکیم و دانشمند بزرگ ایرانی محمدبن زکریای رازی به عنوان روز داروساز نام گذاری شده است، انسان های وارسته ای که با تلاش علمی شبانه‌روزی و کیمیاگرانه، تلخی دارو را به شهد شیرین درمان بیماران مبدل میکنند.
به یقین در میان رشته های علوم پزشکی، پرچمدار ارتباط تنگاتنگ با صنعت، علم داروسازی است و یکی از مهمترین حوزه های علم که نقش مهمی در تولید کالاهای راهبردی (استراتژیک) دارد، «صنعت داروسازی» است. هر چند که ایران تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی از واردکنندگان دارو به شمار می رفت اما پس از آن، داروسازی نیز همچون سایر بخش ها، دچار دگرگونی شد و به همت اساتید و متخصصان حوزه داروسازی کشورمان از جمله دانشگاه علوم پزشکی مشهد، تولید داروهای مختلف در داخل شروع شد تا جایی که اکنون بر اساس آمارها، ایران در زمینه ی تولید دارو در بیش از 95 درصد داروها به مرحله ی خودکفایی رسیده است.
دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با دارا بودن 18 عضو دانشمند یک درصد برتر پر استناد جهان یکی از مجموعه های پرافتخاری است که متخصصین پرتلاش آن با انجام فعالیت های آموزشی، پژوهشی و درمانی شاخص، در رویدادهای علمی- پژوهشی داخلی و خارجی خوش درخشیده اند.
پایگاه خبری وبدا ضمن تبریک روز داروساز و به پاس تکریم و تقدیر از همت بلند متخصصین حوزه‌ی داروسازی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد، گفتگویی با چند تن از اساتید این دانشکده داشته که شرح آن را در ادامه می خوانید:
داروسازان تکمیل کننده حلقه درمان است
استاد پیشکسوت گروه کنترل دارو دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ضمن تبریک روز داروساز اظهار کرد: داروساز تکمیل کننده حلقه درمان است. در داروخانه با ارائه مشاوره مناسب به بیمار برای نحوه مصرف صحیح دارو، سبب افزایش آگاهی و کیفیت زندگی بیماران میشود و در جایگاه های شغلی مرتبط مثل کارخانه و.... به طریقی دیگر به حلقه درمان کمک میکند.
دکتر بی بی صدیقه فضلی بزاز با اشاره به نقش موثر اعضای هیات علمی داروسازی در اجرای پژوهش های کاربردی و سلامت محور خاطر نشان کرد: مقوله پژوهش در داروسازی از نظر علمی یک وظیفه برای کمک به چرخه درمان، از منظر دینی یک باقیات صالحات و از نگاه مالی، کاهش هزینه های درمان میتواند باشد. به خصوص اگر پژوهش جهت دار باشد.
جایگاه داروساز یک شاخص مهم در بررسی عملکرد نظام های سلامت است
استاد و مدیرگروه فارماسیوتیکس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ضمن تبریک روز داروساز اظهار کرد: نظام سلامت زنجیره ای از خدمات سلامت محور بوده و در کنار پرستاری و پزشکی، جایگاه داروساز یک شاخص مهم در بررسی عملکرد نظام های سلامت است .هر چه تقویت ارتباطات حرفه ای گسترده تر و بهینه شود منجر به افزایش کیفیت ارایه خدمات در نظام سلامت خواهد شد.داروسازی علم و هنر خلاقیت و اخلاق و تخصص است و بی تردید در این زنجیره خدمات نقشی پررنگ دارد.
دکتر شیوا گل محمدزاده خاطر نشان کرد: پایه و اساس داروسازی تحقیق و پژوهش است .دانش داروسازی مبتنی بر تحقیق و پژوهش برای کشف، توسعه و تولید داروهای جدید و یا کاهش عوارض یا افزایش اثربخشی داروهای موجود است و طبیعتا بدون تحقیق ادامه فعالیت در حوزه سلامت تقریبا بی معناست.
فعالیت داروسازی در 3 سطح داروخانه،بیمارستان و صنعت تعریف می شود
استاد ممتاز گروه سم شناسی و فارماکودینامی و دانشمند یک درصد برتر پر استناد دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز اظهار کرد: با توجه به اینکه عمده فعالیت داروسازی در 3 سطح داروخانه،بیمارستان و صنعت تعریف می شود و هر کدام نیز در چرخه سلامت تاثیرگذارند، می توان داروسازی را یکی از پایه های مهم نظام سلامت دانست. ارتباط مستقیم با بیمار و ارایه مشاوره دارویی برای چگونگی مصرف درست داروها و آگاهی بخشی تداخلات دارویی و عوارض جانبی داروها طبیعتا می تواند در کاهش هزینه ها و زمان بهبودی موثر باشد که خود به بهینه سازی نظام سلامت و جلوگیری از هدر رفت منابع کمک شایانی بکند.
دکترغلامرضا کریمی تصریح کرد: همراهی با پزشک برای اتخاذ بهترین رژیم درمانی و ارزیابی اثربخشی آن در بیماران و همچنین طراحی فرمولاسیون های مختلف برای ساخت داروهایی با اثربخشی بیشتر و عوارض جانبی کمتر، یکی از زمینه های بسیار کاربردی درپژوهش دارویی است و از فعالیتهای تحقیقاتی در داروسازی است.با این تفاصیل مقوله پژوهش در داروسازی زمینه های بسیار برای کار داشته وبرون دادهای آن نیز اثربخشی بالایی در سلامت جامعه خواهد داشت.
بیش از 80درصد درمان طبی وابسته به دارو و تجویز منطقی آن است
دکتر ناصر وحدتی استاد گروه سم شناسی و فارماکودینامی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: بیش از 80درصد درمان طبی وابسته به دارو و تجویز منطقی آن است.جامعه داروسازی با تامین و توزیع مناسب دارو و ارتقای کیفیت فراورده های دارویی نقشی غیرقابل انکار در نظام سلامت داشته و دارد چرا که میتوان گفت:درمان بدون دارو،تقریبا موضوعیت خودش را ندارد.از طرفی با توجه به گسترش ارتباطات انسانی و اجتماعی و ضرورت درمان موثر و مناسب در مواجهه با بیماری های جدید و پیامدهای بعضا ناشناخته آن،این وظیفه کارشناسان و متخصصان حوزه داروسازی است که با پژوهش و تحقیق در صدد یافتن داروهای جدید،افزایش اثربخشی و روشهای نوین و هدفمند تجویز دارویی باشند.
امروزه رشته داروسازی بسیار فراتر از ارائه خدمت در داروخانه ها می باشد
دکتر امیرحسین صاحبکار یکی از جوان ترین اساتید و دانشمندان یک درصد برتر پر استناد جهان دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز اظهار کرد: بنظرم می توان متصور شد که بدون علم طبابتی وجود ندارد و بدون پژوهش علمی. سهم تحقیقات داروسازی در پژوهش های علوم پزشکی ایران و جهان غیر قابل انکار است.
دکتر امیر حسین صاحبکار ضمن تبریک روز داروساز خاطر نشان کرد: امروزه رشته داروسازی بسیار فراتر از ارائه خدمت در داروخانه ها می باشد و بدون حمایت شرکت های داروسازی تقریبا هیچ مطالعه بزرگ فاز سه بالینی در دنیا قابل اجرا نخواهد بود. در بعد ملی، کسانی که منکر اثرگذاری داروسازان هستند لازم است دانشکده های داروسازی و دستاوردهای علمی و فناوری داروسازان را از تحقیقات و برونداد علوم پزشکی کشور حذف و به آمار مراجعه نمایند تا درک واقع بینانه ای از میزان اثرگذاری علمی محققین داروسازی داشته باشند.
دانشمند یک درصد برتر پر استناد دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: در میان رشته های علوم پزشکی، پرچمدار ارتباط تنگاتنگ با صنعت، علم داروسازی است. طبق یک آمار، در حال حاضر 114 کارخانه تولیدکننده داروهای انسانی، 43 کارخانه تولید و استحصال مواد اولیه، 80 شرکت وارداتی ثبت شده دارو، 60 شرکت پخش سراسری، 180 شرکت پخش و عمده فروش استانی و 15 هزار داروخانه در ایران وجود دارد. ارزش بازار شرکت‌های دارویی بازار سرمایه در حدود مبلغ 253 هزار میلیارد تومان است. هزاران دارو از تکنولوژی های متوسط تا بالاترین سطوح تکنولوژی توسط محققین و شرکت های داروسازی ایرانی وارد بازار شده است و در بحث صادرات نیز آمار قابل توجهی وجود دارد. در زمینه تولیدات علمی نیز آمار بسیار درخشانی نه تنها در سطح منطقه بلکه در مقیاس جهانی وجود دارد. این حجم از تلاش و موفقیت داروسازان و محققین علوم دارویی در کشوری که برای حداقل یک دهه تحت شدیدترین تحریم های همه جانبه در تاریخ بوده است سزاوار تحسین و قدرشناسی است و برای درک بهتر اهمیت آن فقط کافی است مقایسه ای با سایر صنایع انجام شود. به امید روزی که محققین قدر ببینند و از بند تحریم های داخلی و خارجی رها شوند.
داروسازی همواره از پیشرو ترین رشته ها در پژوهش و تحقیقات و نوآوری است
دکتر نیکتا شبیری نیز یکی از اساتید جوان گروه کنترل دارو دانشکده در خصوص نقش داروساز در چرخه سلامت گفت:داروساز در‌دسترس‌ترین و کم‌هزینه‌ترین عضو تیم سلامت است، بسیاری از مردم در صورت بروز مشکل در سلامتی خود به جای مراجعه به پزشک، ابتدا مستقیما به داروخانه مراجعه کرده و نزد داروساز می آیند.نقش داروساز در حفظ سلامت جامعه، کاهش هزینه های درمانی، افزایش سطح آگاهی بیماران در خصوص داروها و نحوه استفاده از آنها کاملا مشخص است. از آنجایی که هر یک از شهروندان در هر ساعتی از شبانه روز و در هر نقطه ای از شهر می توانند در کمترین زمان به آنها مراجعه کرده و از توصیه ها و مشاوره های رایگان آنها بهره بجویند.
دکتر شبیری خاطر نشان کرد: داروسازان در چرخه نظام سلامت علاوه بر ارائه دهندگان خدمات و مشاوره دارویی در داروخانه ها، به عنوان تولیدکننده و نظارتگر بر کنترل کیفیت داروها در صنایع دارویی، به عنوان سیاستگذار و رگولاتور در سازمان و معاونت های غذا و دارو، به عنوان مشاور دارویی پزشکان در بیمارستان ها، به عنوان مدرس و محقق در دانشکده و پژهشگاه ها و همچنین به عنوان مسئول فنی یا در نقش های مختلف مدیریتی در شرکت های دارویی و در بسیاری جایگاه های دیگر در حکمرانی سلامت مشغول نقش آفرینی و ارائه خدمت هستند.
وی تصریح کرد: داروسازی در بین رشته های علوم پزشکی همواره از پیشرو ترین رشته ها در پژوهش و تحقیقات و نوآوری در حوزه های مختلف بوده است. داروسازان با مشارکت در پژوهش‌های علمی و توسعه فناوری‌های جدید در حوزه داروسازی، به پیشرفت علم و ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی و در نهایت ارتقای کیفیت زندگی بیماران کمک میکنند. در نتیجه با توجه به اهمیت نقش داروسازان در پژوهش برای ارتقای سلامتی جامعه و بهبود کیفیت زندگی افراد باید توجه ویژه‌ای به تامین منابع مالی جهت انجام پروژه های اثر گذار و منتج به محصول در این حوزه از جانب مسئولین مربوطه گردد.
این عضو هیات علمی جوان دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیان داشت: به عنوان توصیه به داروسازان جوان و به ویژه دانشجویان داروسازی همواره تاکید بنده بر مهارت آموزی در حیطه های مختلف علمی و نه صرفا داروسازی و به اصطلاح multidisciplinary و چند بعدی شدن یک فرد بوده که این امر علاوه بر جنبه های رشد فردی، به عنوان مزیت رقابتی برای این افراد جهت جذب در پوزیشن های شغلی محسوب می گردد. در واقع توصیه بنده در راستای مفهوم داروساز "9ستاره" بودن از دیدگاه سازمان بهداشت جهانی بوده که علاوه بر تاکید به نقش داروسازان در تهیه و توزیع دارو و مراقبت های‌دارویی، بر لزوم کسب مهارت های نرم همچون مهارت های ارتباطی، مهارت های رهبری و مدیریت، کار تیمی، مدیریت منابع و اخلاق حرفه‌ای اشاره دارد.
داروساز حلقه پایانی از زنجیره سلامت است
دکتر محسن ایمن شهیدی یکی دیگر از دانشمندان یک درصد برتر پر استناد و عضو گروه سم شناسی دانشکده دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز گفت: داروساز حلقه پایانی از زنجیره سلامت است و با تهیه دارو و ارایه آن به بیمار، تلاش کادر پزشکی را به ثمر می نشاند و بمنظور پیشگیری از خطاهای احتمالی پزشکی،درمان دارویی بیماران را بررسی و تایید نهایی میکند.
دکتر ایمن شهیدی خاطر نشان کرد: داروسازان در طول تحصیل، طیف گسترده ای از علوم و مهارت های آزمایشگاهیی را فرا می گیرند و به این خاطر بیشترین آمادگی و قابلیت را برای انجام پژوهش در علوم پزشکی و دارویی دارند کما اینکه در حال حاضر،بیشترین و برجسته ترین پژوهشگران علوم پزشکی از بین متخصصان داروسازی هستند.
وی تصریح کرد: به دانشجویان عزیز سفارش می کنم قدر رشته تحصیلی و فرصت های پیش رو برای خدمت به مردم و ارتقای سلامت جامعه را بدانند و در رسیدن به اهداف خود از هرگونه شتابزدگی و عجله پرهیز کنند چرا که بردباری،کلید رسیدن به موفقیت هاست.
دکتر داروساز در دسترس ترین فرد با دانش کامل در نظام سلامت است
دکتر مطهره بوذری عضو هیات علمی گروه فارماکوگنوزی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: داروسازی را نباید تنها به چشم یک حرفه نگریست، داروسازی را می توان نوعی طریقت برای زیستن آگاهانه دانست.اگر بخواهیم جایگاه داروساز در نظام سلامت را تبیین کنیم، می توان به جرات گفت ، دکتر داروساز در دسترس ترین فرد با دانش کامل در نظام سلامت است که در هر لحظه و بدون هیچ گونه معطلی یا تعیین وقت قبلی می توان به او مراجعه کرد و از مشاوره های دقیق علمی او بهره برد.
دکتر بوذری به جوانان رشته داروسازی توصیه کرد: هرآنچه را از علم و پژوهش بخواهید در داروسازی خواهید یافت و هر رویایی که از اثرگذاری برسلامت جامعه در سر می پرورانید در میانه خدمت به بیماران در داروخانه ، به دست خواهید آورد، پس بیش از پیش قدر این گوهر نایاب را بدانید.
رویکرد داروساز به عنوان یکی از ارکان اصلی نظام سلامت در ارائه ی خدمات دارویی باید "بیمار محور" باشد
دکتر فاطمه مصفا استاد و عضو گروه بیوتکنولوژی دارویی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز اظهار کرد: رویکرد داروساز به عنوان یکی از ارکان اصلی نظام سلامت در ارائه ی خدمات دارویی باید "بیمار محور" باشد، یعنی وی نه تنها "مسئولِ رسیدگی به نیازها، نگرانی ها و انتظارات مرتبط با دارودرمانیِ بیمار " است، بلکه باید در ارتباطِ درمانی خود با او، "منافع بیمار" و نه هیچ منفعت دیگری را در "اولویت" قرار دهد .
دکتر مصفا تصریح کرد: هر داروسازِ خوب، می تواند یک پژوهشگرِ موفق باشد.به جوانان داروساز می گویم ایمان داشته باش که شغل تو و نقش تو می تواند و باید مهم و تاثیرگذار باشد.بهمین خاطر، تلاش کن و مطمئن باش که به لطف پرودگار؛ هم رضایت مادی برایت فراهم خواهد شد و هم رضایت معنوی.
رئیس بیمارستان ولایت از مراکز زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد از آمادگی کامل این بیمارستان 180 تختخوابی برای اجرای هرچه بهتر مأموریت ویژه دهه پایانی ماه صفر خبر داد.
