طرح مطالعاتی " بررسی اثر درمانی ماده موثره safranal از گیاه زعفران، درمورد التهاب و استرس اکسیداتیو ریوی و سیستمیک" در لیست طرح های پژوهشی منتخب معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد قرار گرفت.

دکتر  محمد حسین بسکابادی در گفتگو با وبدا در خصوص روند اجرای این طرح تحقیقاتی گفت: در این مطالعه ما تاثیر عصاره زعفران و یکی از مواد موثره آن به نام سافرانال را در تغییرات حاصل از سم پاراکواد بررسی کردیم؛ پاراکواد یک علف کش است و اثرات سمی متعددی دارد که یکی از اثرات آن اثرات ریوی است و موجب اختلالات ریوی می‌شود، این سم معمولا توسط کشاورزان استفاده می‌شود و عمدتاً از طریق استنشاقی وارد بدن آنها می‌ گردد و مقداری هم جذب پوستی دارد و تغییرات شدید ریوی خواهد داد، البته در برخی از کشورهای پیشرفته استفاده از این سم ممنوع شده اما در کشور ما همچنان استفاده می‌شود.

وی ادامه داد: تاکنون کارهای متعددی روی پاراکواد انجام و این علف کش به روش‌های مختلفی به حیوانات تجویز شده است، با توجه به اینکه کشاورزان در معرض استنشاق این علف کش بودند ما هم حیوانات را در معرض استنشاق پاراکواد قرار دادیم تا شبیه مدلی باشد که کشاورزان با این سم مواجه می‌شوند. در این راستا دو کار بزرگ انجام شد؛ اول اثر درمانی را بررسی کردیم به این ترتیب که حیوانات را به مدت ۱۶ روز به صورت یک روز در میان در معرض پاراکواد قرار دادیم و هر بار ۳۰ دقیقه  پس از ۱۶ روز عصاره و سافرانال را تجویز کردیم، این شد اثر درمانی ( یعنی اول تغییرات ایجاد شده و بعد ما درمان را آغاز کردیم).

این استاد دانشگاه خاطر نشان کرد؛ در رابطه با گیاه زعفران کارهای زیادی هم در دنیا و هم در ایران انجام شده و در دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز همکاران ما تحقیقات و طرح‌های مختلفی را در رابطه با این گیاه انجام داده‌اند که بیشترین آن مربوط به آقای دکتر حسین‌زاده است و بنده نیز چند طرح در خصوص خواص زعفران دارم که بخشی از آن قدیمی تر ولی نتایج آن جدید است و بخشی هم که مربوط به همین طرح اخیر است.

وی ادامه داد: در مطالعات قبلی ما اثر این گیاه را روی مدل بیماری آسم، در خوکچه هندی بررسی کردیم و نتایج بسیار خوبی دیدیم و همینطور اثر اتصائی روی عضله صاف نای خوکچه هندی که نشانگر اثر برومکودیلاتوری گیاه، خود گیاه و مواد موثره آن است و اخیرا هم گلبرگ گیاه زعفران و یک ماده موثره دیگر استخراج شده است.

کار دوم که حدوداً یک سال قبل به اتمام رساندیم، این بود که اثر پیشگیرنده سافرانال را بررسی کردیم، یعنی در مدت ۱۶ روزی که حیوانات را در معرض پاراکواد قرار دادیم، در همین بازه زمانی، حیوانات را درمان کردیم و هم در روش درمانی و هم روش پیشگیرنده اثرات بسیار خوبی روی عوامل استرس اکسیداتیو هم در ریه و هم به طور سیستمیک روی عوامل التهابی و تغییرات پاتولوژیک ریه و بکتوسایکوتان ها و هم پاسخ دهی مجاری تنفسی اثرات بسیار خوب درمانی را مشاهده شده است .

وی در پاسخ به این سوال که این کار شما آیا قابلیت ورود به اولین تست‌های انسانی را دارد یا خیر؟ گفت: من معتقدم هر درمانی که بخواهد وارد فاز انسانی شود، خیلی کار باید برای آن انجام شود و این مسیر به منزله پلکانی است که باید پله به پله پیش رفت و صبر و حوصله به خرج داد. البته در مورد زعفران خیلی کارها انجام شده و خیلی کارها نیز می توان انجام داد. در مورد طرح تحقیقاتی که هم اکنون درباره آن صحبت میکنیم نیز اگر بخواهیم در مورد انسان انجام دهیم می‌توانیم به کشاورزان توصیه کنیم که قبل از اینکه در معرض سم پاراکواد  قرار بگیرند، عصاره سافرانال را استفاده کنند و البته قبل از این کار ما آنها را به دو گروه تقسیم میکنیم؛ یک گروه زعفران را استفاده نمیکنند و یک گروه استفاده میکنند و بعد نتایج را مقایسه میکنیم و از این طریق هم می‌توانیم نتایج مفیدی را به دست آوریم؛ هرچند که در فرایند این کار نیز باید یک سری ملاحظات را اعمال کنیم، از جمله اینکه نمونه‌های مصرف کننده به تعداد کافی باشند و حتماً گروه مصرف کننده سافرانال را به طور مرتب استفاده کرده باشد.