تقریبا تمام دانشگاه‌های دنیا، مراکز توسعه فناوری‌های نوین و ایجاد کسب و کارهای جدید یا مراکز رشد دارند. طرح‌های به کارگرفته شده در ساختار این مراکز و مدل‌های بکارگیری ایده‌ها و ابتکارات در دانشگاه‌های کشورهای مختلف، متفاوت است اما اگر کلی به موضوع نگاه کنیم، حاصل بررسی، دیدن یک طرح واحد و مشابه در سراسر جهان می‌باشد.

بررسی گزارشگر ما از فعالیت‌های دانشگاه‌های معروف جهان در این زمینه نشان می‌دهد مدلی که در دانشگاه علوم پزشکی مشهد و در مراکز رشد و پارک علم و فناوری دانشگاه اجرایی شده، با پیشرفته‌ترین دانشگاه‌های جهان از قبیل دانشگاه واشنگتن، هاروارد، استنفورد، کمبریج، جان‌هاپکینز، کالج سلطنتی لندن و آکسفورد مطابقت دارد.

بر اساس طرح‌ها والگوهای مندرج در تارنماهای مراکز علمی دانشگاه‌های پیش‌گفته، شکل و فرایند کار علمی و تبدیل یک ایده ابتکاری به یک محصول و در نهایت تولید صنعتی، تا حدود بسیار زیادی با آنچه در دانشگاه علوم پزشکی مشهد طی می‌شود مشابهت دارد و این امر نشان از دقت، درایت و آینده‌نگری مسئولان دانشگاه علوم پزشکی مشهد و وسعت نظر مدیران علمی آن دارد.

70 شرکت در مراکز رشد دانشگاه فعال هستند

برای آگاهی از جزئیات فعالیت پژوهشگاه بوعلی و پارک فناوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد و مراکز رشد این دانشگاه، با معاون پژوهش و فناوری این دانشگاه و رئیس پژوهشگاه بوعلی، گفتگو داشتیم.

دکتر مجید غیور مبرهن در خصوص نحوه پذیرش شرکت‌ها در مراکز رشد می‌گوید: پذیرش در مرکز رشد به صورت جلسات حضوری و نیز تکمیل فرم های هر مرکز صورت می گیرد . این درخواست ها مورد داوری قرار گرفته و سپس توسط شورای هر مرکز رشد ارزیابی و اعلام نظر نهایی می شود. پذیرش در مرحله اول معمولا به نام پیش رشد است که افراد در این مرحله تیم خود را شناخته و نسبت به تشکیل شرکت و تکمیل محصول فعالیت می کنند. این دوره بین 6 تا 9 ماه می باشد. در صورت تایید شورای مرکز ، شرکت وارد مرحله رشد به مدت 3 تا 5 سال می‌شود که در این مرحله با هویت حقوقی، مراحل اخذ مجوز و بازاریابی محصول خود را پیش می برد.

وی در زمینه فعالیت‌های مرکز رشد فراورده‌های دارویی می‌گوید: مرکز رشد دارویی در حوزه داروهای گیاهی و سنتی، مکمل ها ، داروهای شیمیایی، آرایشی و بهداشتی فناور پذیرش می نماید و مرکز رشد فناوری سلامت در حوزه فناوری اطلاعات در سلامت، تجهیزات پزشکی، کیت های تشخیصی و تحقیقاتی فعال می باشد.

دکتر غیور همچنین در خصوص تعداد شرکت‌های پذیرش شده در حوزه فناوری سلامت و دارویی در سال گذشته یادآور می‌شود: هر سال به طور معمول بین 12 تا 18 شرکت توسط مراکز رشد دانشگاه پذیرش شده و به همین تعداد نیز از مرکز رشد خارج می شوند. این شرکتها شامل شرکت هایی که دوره رشد موفقی داشته و مدت استقرار آنها به پایان رسیده و یا در مسیر تجاری سازی محصول ناموفق بوده اند می شود. در حال حاضر حدود 70 شرکت فعال در حوزه مراکز رشد دانشگاه حضور دارند.40 شرکت در حوزه مرکز رشد دارویی و 30 شرکت در مرکز رشد فناوری سلامت فعال هستند. بیش از 100 محصول تاکنون توسط این فناوران ارائه شده که 86 محصول آنها موفق به دریافت مجوزهای لازم یا حضور در بازار شده است.

فقط در یک سال 6 شرکت با موفقیت خارج شده‌اند

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد در باره تعداد شرکت‌های موفق و خروج یافته در سال 1400 و وضعیت فعلی آنها و محصولات تولید شده در این مراکز چنین می‌گوید: طی سال 1400 شش شرکت از مراکز رشد خارج شده اند که عبارتند از: شرکت طب تامین ایده آل شرق تولید کننده محصول " بن ماری شیکر حمام عاری از آلودگی میکروبی و قارچی"؛ شرکت زیست فن امید هونام تولید کننده "محیط پایه میکروبیولوژی" ؛ شرکت سارینا تجهیز آرتا تولید کننده "دستگاه استریل کننده خشک"؛ شرکت کاوشگران کانی های سیمین، تولید کننده "سولفات باریوم"؛ شرکت پویش داروی سینا، تولیدکننده "کپسول کروسینا" و شرکت صبا ژن زیست فناور توس، تولید کننده "محیط انتقال ویروس" توانسته اند با موفقیت مراحل رشد را طی کرده و تجاری سازی کرده اند و یک شرکت هم در زمینه فناوری اطلاعات سلامت و طراحی اپلیکیشن سلامت موفق نبوده که با توجه به طی شدن زمان رشد، از مرکز رشد خارج شده است.

بر خلاف آنچه برخی افراد می‌گویند که دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در صدور مجوز‌ها، اعطای تسهیلات، همکاری علمی، تیم‌های یاریگر و شتاب‌دهنده‌ها، دچار کندی، سخت‌گیری و بوروکراسی اداری است، بررسی فرایندهای مشابه در دانشگاه‌های مطرح دنیا نشان می‌دهد که اتفاقا ایران، جزو آسان‌گیرترین کشورها است و کوتاه‌ترین فرایند اداری را طی می‌کند و البته این آسان‌گیری که همزمان با حفظ مراتب و مراحل کار علمی انجام می‌شود، به خاطر ایجاد انگیزه‌ی بیشتر و تشویق جوانان مبتکر و دانش‌دوست، اجرایی شده است.

مشاوران متخصص، مبتکران جوان را همراهی می‌کنند

همه‌ی دانشگاه‌های مطرح دنیا در سطوح خرد، میانی و کلان، همه ساله کنفرانس‌ها و نشست‌های علمی کاربردی برای مبتکران و ایده‌پردازان برگزار می‌کنند و کارگاه‌های عملیاتی و بحث آزاد علمی را در بین شرکت‌های دانش‌بنیان و نوپا تشکیل می‌دهند تا جوانان جویای دانش با یکدیگر به بحث و تبادل نظر پرداخته و مشکلات و مسائل سر راه را با یکدیگر در میان بگذارند و به راه حل‌های دست‌یافتنی برسند.

شرکت‌های رشد به دانشگاه‌های پزشکی اختصاص ندارد و تمام دانشگاه‌ها بخصوص مراکز علمی صنعتی یا دانشگاه‌های فنی مهندسی، هوا فضا و سایر آموزشگاه‌های دانش‌محور جهان، چنین مراکزی را راه‌اندازی می‌کنند تا استعدادهای موجود را کشف و با حمایت از آنها، این استعدادها را به مرحله‌ی شکوفایی و باروری برسانند.

به عنوان مثال، دانشگاه هاروارد یک مرکز مشاوره‌ای متشکل از شرکای اجتماعی و اقتصادی راه‌اندازی کرده که به مبتکران مشاوره می‌دهد و ایده‌های آنها را پردازش می‌کند و حتی در قسمت اجرایی کردن ایده‌ها نیز مشارکت فعال می‌نماید.

این تیم مشاوره‌ای شامل شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، کارآفرینان علمی، مدیران تحقیق و توسعه، و سایر کارشناسان در زمینه تشکیل و رهبری شرکت، استراتژی مالکیت معنوی، معاملات حقوقی، توسعه محصول، امور نظارتی، بازاریابی و مشارکت‌های شرکتی می‌باشد.

کمک‌های علمی و مشاوره‌ای به شرکت‌ها رایگان است

دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز تیم‌های مشاوره‌ای قوی برای شرکت‌های نوپا و دانش‌بنیان در نظر گرفته است که دائما در حال رایزنی و ارائه‌ی مشورت‌های علمی و فنی با شرکت‌های خواستار کمک مشاوره‌ای و علمی می‌باشند.

رئیس پژوهشگاه بوعلی در این زمینه می‌گوید: تیمهای تخصصی مشورتی از ابتدای مسیر یعنی نیازسنجی بازار تا انتها یعنی بازاریابی و اداره شرکت به فناوران کمک می‌کنند. حوزه فناوری یک اکوسیستم است به این معنی که اجزای آن یعنی شرکتها به صورت مداوم و عادلانه بر اساس ظرفیت‌های خود از منابع موجود از جمله این خدمات مشاوره ای بهره برده و رشد می‌کنند. ما از افراد و مجموعه های خبره در زمینه فناوری و تجاری سازی در قالب واحدهای شتابدهنده و یا هسته های مشاوره ای در مجموعه استفاده می‌کنیم تا افراد و شرکتها بتوانند به آنها مراجعه کرده و حسب نیاز خود از آنها کمک بگیرند. همچنین شرکت‌های با سابقه به همتایان جوان‌تر خود مشاوره می‌دهند که بسیار مفید و سازنده است.

دکتر غیور در خصوص کمک‌ها و خدمات رایگان به شرکت‌های نوپا نیز اضافه می‌کند: این افراد باید از ابتدای مسیر مورد حمایت باشند. از همان ابتدا که یک ایده شکل می‌گیرد باید در مورد نیاز بازار به آن محصول نیازسنجی اصولی کرد، در غیر این‌صورت به نتیجه نخواهد رسید. در ادامه مسیر و توسعه و تکامل یک فناوری و ایده هم باید به فناور کمک کرد تا بتواند در کوتاهترین زمان ممکن به نتیجه برسد چراکه زمان اهمیت دارد. همه‌ی این خدمات مشاوره‌ای بصورت رایگان در اختیار افراد قرار می‌گیرد. همچنین برگزاری دوره های آموزشی مهارتی و کارگاه‌ها بصورت منظم انجام می‌شود. حمایت‌های مالی بلاعوض هم در مراحل پیش رشد و رشد برای فناوران وجود دارد.

در واقع، نقش این مشاوران در بخش‌های علمی، پزشکی و دارویی را می‌توان همانند مددکاران اجتماعی در مسائل فرد و خانواده دانست که افراد را مرحله به مرحله همراهی و در حل مشکلات پیش رو به او کمک فکری، عملیاتی و حتی مالی ارائه می‌کنند. البته در همه‌ی این موارد، اصل «ماهیگیری را بیاموز تا ماهی‌های بیشتری داشته باشی»، رعایت می‌شود.

آیا نظام غیر کاربردی سیستم تربیتی و آموزشی، علت اصلی است؟

دکتر غیور در زمینه چالش‌های شرکت‌های نوپا می‌گوید: یک چالش عمده جذب منابع مالی است. در این مورد زمان، بسیار اهمیت دارد. اگر شرکت‌ها برای توسعه فناوری خود از تسهیلات استفاده می‌کنند باید قادر باشند طی زمان مشخصی، فناوری را به بازار عرضه کنند تا بتوانند پاسخگوی تعهدات خود باشند. در این مسیر اخذ مجوزها اهمیت پیدا می‌کند که در مسیر اداری اخذ مجوزها، شرکت بتواند در چارچوب قوانین در سریع‌ترین زمان ممکن، مراحل را طی کند. طولانی شدن این مسیر می‌تواند منجر به شکست شرکت در توسعه فناوری خود باشد چراکه جامعه معطل ما نمی‌ماند و به نحوی نیاز خود را برطرف خواهد کرد و در این صورت شرکت مشتری را از دست خواهد داد.

وی خاطر نشان می‌کند: یک مساله مهم در این بخش که شرکت‌ها باید به آن توجه کنند تناسب زمان اخذ مجوز برای تولید یک محصول با زمان اخذ مجوز برای واردات محصول است؛ اگر اینگونه نباشد سرمایه گذاران در حوزه بهداشت و درمان به سمت واردات سوق پیدا خواهند کرد چراکه ریسک سرمایه گذاری در بخش تولید دانش بنیان زیاد است. 

دکتر غیور همچنین به یک مشکل دیگر هم اشاره دارد و می‌افزاید: دانشگاهها و بدنه دولت نیز بعنوان یکی از مشتریان عمده خدمات فناوری، باید ملزم به مراجعه به استعدادهای داخلی برای رفع نیازهای خود باشند تا تولیدات دانش‌بنیان، بتوانند ادامه مسیر بدهند.

شرکت‌های نوپای دانشگاه، عملکرد موفقی داشته‌اند

از دکتر غیور می‌پرسم چه نوع ایده‌هایی بیشتر مورد نیاز است و چه اولویت‌های اعتباری را برای آنها در نظر می‌گیرید؟

وی در پاسخ می‌گوید: ایده هایی که در راستای نیازهای دانشگاه و جامعه بصورت بومی و ملی باشد. اصولا اگر ایده ای بر اساس یک نیاز موجود شکل نگیرد وارد مراحل رشد نمی‌شود چرا که در مرحله تجاری سازی موفق نخواهد شد چون نمی‌تواند بازار برای فروش داشته باشد. اعتبارات هم بر همین اساس اختصاص می‌یابد و ایده‌ها پس از داوری‌های تخصصی علمی و فنی در حوزه تجاری سازی حمایت می‌شوند.

در ادامه گفتگو از معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد سؤآل می‌کنم آیا به نظر شما مراکز رشد دانشگاه، به نتایج قابل قبولی دست یافته‌اند؟ در صورت مثبت یا منفی بودن پاسخ، لطفا دلایل را بیان بفرمایید.

دکتر غیور چنین پاسخ می‌دهد: مراکز رشد در جذب و حمایت ایده های درون و برون دانشگاهی عملکرد رضایت‌بخشی داشته‌اند. این ارزیابی براساس موفقیت آنها در به پایان رساندن مراحل رشد، اخذ مجوزها و در نهایت فروش محصول یا خدمات دانش بنیان و فناورانه صورت می‌گیرد. همچنین مراکز رشد با برگزاری رویدادهایی به ارزیابی نیازهای دانشگاه در حوزه بهداشت و درمان می‌پردازند که در ارتباط مستقیم با مردم و جامعه است. با این نیازسنجی، فعالیتهای فناوری جهت دار می‌شود و منابع در مسیر ماموریت دانشگاه که همان ارتقای سطح سلامت جامعه است صرف خواهد شد.

سؤال دیگری که از این دانشمند طراز اول در خصوص مراکز رشد دانشگاه علوم پزشکی مشهد می‌پرسم، مربوط به نقاط ضعف و قوت مراکز رشد و شرکت‌های دانش‌بنیان است.

تأکیدات رهبری، بر اهمیت موضوع افزوده است

دکتر غیور می‌گوید: مراکز رشد حداکثر توان خود را برای هدایت صحیح شرکت‌ها به کار می‌گیرند. تعامل سازنده و رصد پیوسته شرکتها ضروری است که توسط کارشناسان مراکز رشد انجام می‌شود. در این باره حضور کارشناسان زبده در مراکز رشد اهمیت دارد که باید به آن توجه شود. حمایتهای مادی و معنوی، شرکتها را به سمت حصول نتیجه سوق می‌دهد. مهم است که مراکز رشد به فناوران کمک کنند تا در مراحل اولیه در تشکیل تیم خود اصولی و آگاهانه عمل کنند که نقش بزرگی در موفقیت توسعه فناوری دارد.

آخرین پرسش از دکتر غیور در خصوص اقداماتی است که دانشگاه برای اجرایی کردن دیدگاه‌های رهبری در خصوص تولید دانش‌بنیان و اشتغالزا انجام داده است.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد می‌گوید: فعالیتهای فناورانه و دانش بنیان بصورت مستمر طی سالهای اخیر در دانشگاه وجود داشته و تاکید مقام معظم رهبری بر اهمیت فعالیتهای دانش بنیان در ایجاد اشتغال و رفع نیازهای کشور بر اهمیت این موضوع افزوده است.

وی خاطر نشان می‌سازد: در این بخش یکی از فعالیتهای انجام شده افزایش وزن امتیاز و مشوق‌ها به فعالیت‌های دانش بنیان و بروندادهای پژوهشی محصول محور برای اعضای هیات علمی و دانشجویان است. ما راهبردها و اقدامات عملیاتی را متناسب با هدف افزایش فعالیتهای فناورانه و دانش بنیان اصلاح و بروزرسانی کرده‌ایم تا فعالیت دانش بنیان و توسعه فناوری به عنوان یک "ارزش" در فعالیت‌های دانشگاهی شناخته شود.

وی همچنین اضافه می‌کند: از سوی دیگر شناسایی استعدادهای موجود و متخصصین سایر رشته های مرتبط که می‌توانند در تکامل فناوریها موثر باشند به واسطه برگزاری رویدادهای ایده پروری و تشکیل تیمهای فناوری انجام می‌شود. با توجه به اینکه فعالیت‌های فناوری در حوزه علوم پزشکی بویژه در زمینه تجهیزات، نیازمند همکاریهای بین رشته‌ای است این موضوع بسیار اهمیت دارد.

دکتر غیور در پایان این گفتگو در زمینه‌ی پیشرفت اندیشه‌ای و استقلال فکری مبتکرین تأکید می‌کند: مورد مهم دیگر، آشنایی بیشتر دانشجویان دانشکده‌های علوم پزشکی بویژه دانشجویان بالینی با مفاهیم و مهارت‌های فناورانه است که در قالب رویدادهای دانشجویی برنامه ریزی و اجرایی می‌شود. این نوعی فرهنگ سازی اثرگذار است. دانشجویان باید یاد بگیرند که اگر در فعالیت حرفه ای خود در محیط دانشگاه و یا در آینده در محیط‌های درمانی با مساله، کمبود و یا مشکلی در راه خدمات بهداشتی درمانی مواجه شدند و یا مساله ای را در محیط فعالیت خود شناسایی کردند چطور پی حل آن بروند و ایده پردازی کنند. این یک مهارت است که باید در کنار سایر مهارتها به دانشجو آموزش داده شود. 

در مرکز رشد دارویی دانشگاه، اتفاقات خوبی رقم خورده است

مدیر مرکز رشد دارویی پژوهشگاه بوعلی نیز در خصوص جایگاه این مرکز در سطح کشور می‌گوید: در حال حاضر، مراکز رشد دارویی در دانشگاه‌های علوم پزشکی مادر کشور فعال هستند و خوشبختانه باید بگوییم که مرکز رشد دارویی مشهد جزو 3 مرکز برتر کشور در این حوزه به شمار می‌رود.

دکتر حمید محمدپناه یادآور می‌شود: در طول یک دهه‌ای که از آغاز فعالیت این مرکز می‌گذرد اقدامات شاخصی در تولید انواع قرص‌، شربت‌، کپسول‌، کرم‌، پماد، سرم‌، آمپول‌ و محلول‌های تزریقی انجام داده است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه طراحی‌ها و تولیدات براساس استانداردهای سازمان غذا و دارو بوده و در این مرکز نزدیک به 60 شرکت تولید داروهای شیمیایی و گیاهی فعال است، خاطر نشان می‌سازد: این شرکت‌‌ها اقدام به تولید انواع داروهای مورد نیاز بیماران کرونایی و غیرکرونایی داشته اند و در کنار آن تولید محلول‌های ضدعفونی کننده، کیت‌های تشخیصی کرونا و انواع داروهای ترکیبی گیاهی، طبیعی و شیمیایی برای افزایش ایمنی بدن را انجام داده‌اند که در امر درمان بیماران کرونایی مؤثر واقع شده است.

وی تصریح می‌کند: در مسیر انجام اقدامات و برنامه‌های پیش رو با پژوهشگران و فناوران زیادی مواجهیم که قصد به ثبت رساندن طرح های خود را دارند و با محدودیت فضای فیزیکی، امکانات و تجهیزات مورد نیاز آزمایشگاهی روبه رو هستیم  که با انتقال برخی‌  واحد ها  به پژوهشگاه، مشکل فضای فیزیکی برطرف شده و برای تأمین تجهیزات مورد نیاز در آزمایشگاه‌های جامع  مبلغ حدود 100 میلیارد تومان اعتبار نیاز است.

از سایر دانشگاه‌های جهان چه خبر؟

در پارک علم و فناوری دانشگاه استنفورد امریکا که 2 هکتار مساحت دارد 150 شرکت نوپا حضور دارند و 250 استارتاپ در آن فعالیت می‌کنند. این پارک در 1970 تأسیس شده است و بیش از 50 سال سابقه فعالیت دارد.

کیسه‌های لوبیا در این پارک، شهرت جهانی یافته و چاپگر لیزری و شبکه اترنت و بالاخره، کامپیوترهای امروزی، در همین پارک متولد شده‌اند.

در تارنمای پارک دانشگاه استنفورد چنین می‌خوانیم: ساختارهایی که در دره سیلیکون برای فعالیت‌های اداری اختصاص یافته‌اند شهرت‌شان به غیر سنتی بودن آنها است. در این محیط‌ها اتاق‌های مدیتیشن، محیط‌های ورزشی مانند یوگا، و محیط‌هایی برای سرگرمی‌های فکری و فیزیکی، یک امر طبیعی به نظر می‌رسد. اکنون این محیط‌ها صدها شرکت را به خود جذب کرده‌اند که در زمینه‌های مختلف، بر سر بکارگیری کارگران دارای مهارت‌های فنی با یکدیگر رقابت کرده و مزایای شغلی ویژه‌ای به آنها پیشنهاد می‌دهند. بسیاری از شرکت‌های فناوری در نرم طبیعی، بیرون از ضوابط تعیین شده، کار می‌کنند اما در پارک استنفورد، این موضوع، چیز جدیدی نیست چون همه‌ی شرکت‌های فناور، همین‌گونه‌اند.

کیسه‌های لوبیا و طوفان فکری

در این تارنما گفته شده که پارک استنفورد از همان ابتدا از محیط های کاری سنتی اجتناب کرد و در عوض فضای کاری ایجاد کرد که امکان همکاری و تبادل آسان ایده ها را فراهم می کرد. این محیط غیر معمول، شامل سالنی بود که کیسه‌های لوبیا در آن قرار داشت و کارکنان برای بارش فکری در این سالن گرد می‌آمدند. اکنون ممکن است بسیار شگفت‌انگیز باشد که این کیسه‌های لوبیا در آن دوران خیلی تحول‌مدارانه بوده است، اما در واقع کیسه‌های لوبیا روشی کاملاً نمادین و جدید برای رویکرد به تحقیق و حل مسئله بودند.

گفته شده که در حال حاضر بیش از 300 کارمند در این مجموعه 2 هکتاری مشغول تحقیق، اتصال و یکپارچه‌سازی، توسعه، اختراع، و ساخت وسایل و ابزارهای جدید هستند. این مجموعه‌ی عظیم علمی، تقریباً 2500 حق ثبت اختراع را در اختیار دارد و به طور متوسط در هر سال ​​150 اختراع را ثبت می کند. [1]

دانشگاه واشنگتن، یک گروه مشاوره‌ای متشکل از استادان دارد

ساختار عمیاتی مرکز فناوری دانشگاه واشنگتن، فرایند مشابهی را طراحی کرده است. این دانشگاه نیز یک تیم مشاوره‌ای قوی از اساتید رشته‌های مختلف دارد که دانشجو، ایده‌پرداز یا فرد و گروه نوآور را تحت حمایت اطلاعاتی و علمی‌ قرار می‌دهند و سپس در مرکز توسعه فناوری به او کمک می‌کنند ایده‌اش را عملیاتی کند.

این مرکز در تارنمای خود خطاب به نوآوران چنین نوشته است: مهم نیست که شما در مسیر تجاری‌سازی ایده‌تان در کجا هستید، ما به شما کمک می‌کنیم خدمات، بودجه و برنامه‌هایی را که برای پیشرفت ایده‌تان نیاز دارید پیدا کنید و به هدف‌تان برسید. [2]

90 شرکت دانش‌بنیان و فناور در پارک دانشگاه علوم پزشکی مشهد

شرکت‌های دانش‌بنیان در پارک‌های علم و فناوری شکل می‌گیرند و پس از موفقیت در تجاری‌سازی محصول به مراکز صنعتی مهاجرت می‌کنند. پارک علم و فناوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در سال 98 افتتاح شده و در طول دو سال گذشته فعالیت بسیار موفق و چشم‌گیری داشته است.

رییس پارك علم و فناوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص اهداف تأسیس این مجموعه می‌گوید: كمك به افزايش ثروت پاک در جامعه از طريق توسعه پایدار و مستمر فناوری و توسعه شرکت های دانش بنیان در حوزه سلامت در کلان منطقه، کمک به تجاري سازي نتايج تحقيقات و تحقق ارتباط بخش هاي تحقيقاتي، توليدي و خدماتي جامعه ، کمک به جذب دانش فنی و سرمایه های داخلی و بین المللی به منظور توسعه پایدار، جهت دهی مراکز علمی منطقه به سوی تحقیق و پژوهش در رشته های مورد نیاز شرکت های مستقر و تولید محصولات و فرایند های نوین،  کمک به جذب و استقرار واحدهای تحقیقاتی صنایع بزرگ در پارک با هدف تسریع در تجاری سازی محصولات دانش بنیان، از جمله اهداف احداث این پارک می باشد.

دکتر محسن تفقدی اضافه می‌کند: در حال حاضر حدود 75 شرکت فناور و 15 شرکت دانش بنیان در پارک فناوری سلامت مشهد در فضایی به وسعت پنج هکتار با اساسنامه و چارت تشکیلاتی مصوب وزارت و هیات امنای دانشگاه مستقر می باشند، همچینین حدود 1000 متر مربع  کلین روم های تخصصی در حوزه تولید دارو و تجهیزات پزشکی  به ارزش یکصد میلیارد تومان، چندین  فضای کارگاه تولید تخصصی و استاندارد GMP برای تولید دارو و تجهیزات پزشکی، حدود 1200 متر مربع ساختمان مراکز رشد برای استقرار شرکت‌ها از جمله دارایی های پارک علم و فناوری سلامت استان می باشد .

دکتر تفقدی، عملکرد پارک طی سه سال گذشته را قابل قبول دانسته و یادآور می‌شود: روزهای اولیه همه گیری بیماری کرونا  شرکت های دانش بنیان سلامت محور مستقر در پارک با  تولید مایع و ژل ضد عفونی کننده دست و سطوح ،  سوآپ، کیت پیش پی سی آر و کیت تشخیص به کمک دانشگاه آمدند.

رییس پارك علم و فناوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد در زمینه موفقیت‌های این مجموعه‌ی علمی اضافه می‌کند: تولید محصولات با فناوری بالا از قبیل نانوفناوری (نانوداروهای سینا دوکسوزوم، سینا آمفولیش، سینا کورکومین. کیت های تشخیصی مواد مخدر مبتنی بر آپتامر، کیت تشخیص کرونا مبتنی بر نانوذرات)، سلول درمانی، ژن درمانی، تجهیزات پزشکی (تجهیزات ارتوپدی، ونتیلاتور، دوربین حرارتی، داپلر فنولایزر، دستگاه تولید کننده نانوذرات به روش میکروفلوییدیک، مهندسی معکوس تجهیزات پزشکی و دارای محصولاتی در حوزه انفورماتیک پزشکی  ...) ، راه اندازی کانون احیای تجهیزات پزشکی ، کسب جایگاه کشوری سوم در حوزه فناوری،  تمرکز و  تجمیع  امکانات و منابع مالی و تخصصی فناوری سلامت جهت ارتقاء خدمات از جمله اقدامات و فعالیت های  موثر در پارک  می‌باشد.

محصولاتی که مبتکران ساخته‌اند اینجا جلو چشم همگان است

اردیبهشت ماه امسال، نمایشگاه عرضه محصولات دانش بنیان حوزه سلامت در مجتمع شهدای سلامت مشهد برپا گردید که نمونه‌هایی از پیشرفت خیره کننده و شگفت‌انگیز جوانان و دانشمندان تحت حمایت دانشگاه علوم پزشکی مشهد را به نمایش گذاشت.

۱۸ شرکت دانش بنیان تولیدکننده محصولاتی همچون کلاژن، پلت‌های دارویی، مکمل‌های دارویی سنتی و شیمیایی، داروهای سنتی، شیمیایی و نانو، بلیچینگ دندان، کیت تشخیص کرونا، ایمپلنت‌های ارتوپدی، سلول‌های بنیادی، سوسیس و کالباس گیاهی، جیره غذایی به شکل شکلات و بیسکویت، محلول‌های ضدعفونی‌کننده دست و سطوح و اقلام و تجهیزات پزشکی، ایمنی و بهداشتی و همچنین سامانه تغذیه واحد یونسکوی دانشگاه علوم پزشکی مشهد را در این نمایشگاه به معرض تماشا گذاشتند.

تمامی این محصولات در مشهد و شرکت‌های دانش بنیان تحت پوشش پارک علم و فناوری سلامت این شهر که مسئولانشان اعضای هیات علمی دانشکده‌های پزشکی، دنداپزشکی و داروسازی هستند تولید شده‌اند.

***

چنانکه در این گزارش مورد تفصیل و تشریح قرار گرفت، دانشگاه علوم پزشکی، در حوزه شرکت‌های دانش‌بنیان و فناوری‌های نوین، یکی از پیشتازترین دانشگاه‌های کشور و جهان است. در گزارش‌های آتی، گزارشگر ما به سراغ شرکت‌های موفق این مجموعه‌ها می‌رود و ساخته‌ها و محصولات این شرکت‌ها را به همراه تلاش‌هایی که منجر به تولید این محصولات شده به تصویر می‌کشد.

به فرموده‌ی رهبر معظم انقلاب، جهاد امروز جوانان و دانشمندان ایران عزیز باید جهاد تبیین باشد تا پیشرفت علمی کشورمان را به رخ جهانیان بکشد و کارآمدی نظام اسلامی را اثبات نماید.

https://stanfordresearchpark.com/blog/2016/parc 1-

https://www.iths.org/investigators/services/technology-development-center/  2-