رییس گروه پیشگیری از بیماریهای واگیردار معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: حدود 60 درصد کل عوامل بیماری زا، بین انسان و دام مشترک هستند و حدود 75 درصد از بیماری های نوظهور مانند کرونا ، منشاء جانوری دارد.

دکتر زهرا نهبندانی، در گفتگو با وب دا عنوان کرد: ضرر و زیان اقتصادی به دلیل کاهش تولید فراورده های دامی، مرگ و میر دام ها ، معدوم کردن دام ها جهت کنترل بیماری ها بسیار زیاد است از همین رو این بیماریها از اهمیت بالایی برخوردارند .

وی ادامه داد:  افرادی  نظیر قصابان ، سلاخان ، چوبداران ، کارکنان کشتارگاهها ، کشاورزان و در نهایت عموم مردم جامعه به علت تماس و مصرف فراورده های دامی، در معرض ابتلا به این بیماریها هستند .

رییس گروه پیشگیری از بیماریهای واگیردار معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، بیماریهای  هاری ، تب مالت ، تب خونریزی دهنده کریمه کنگو ،  سالک ، سیاه زخم و انفلوانزای پرندگان از مهمترین بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان می توان برشمرد، گفت: بیماری هاری، ویروسی خطرناک و کشنده ای  است که در اثر گزش یا خراش توسط حیوانات وحشی و اهلی و گاها جوندگان ایجاد میشود.

وی ادامه داد: گزش توسط حیوان هار و از راه پوست ، خراشهای پوستی از طریق لیسیدن مخاط لب ، چشم و بینی انسان توسط حیوان هار، پیوند عضو از انسان مبتلا به هاری و وسایل آلوده به ویروس راههای انتقال بیماری هاری است.

دکتر نهبندانی با بیان اینکه خودداری از نگهداری سگ و گربه در منزل و در صورت نگهداری، قلاده زدن و واکسیناسیون آنها علیه هاری ،جلوگیری از تردد سگهای صاحبدار در معابر عمومی ،جلوگیری از نزدیک شدن کودکان به سگهای ولگرد ، پیشگیری، جمع آوری و دفن بهداشتی زباله ، ایمن سازی و واکسیناسیون افراد در معرض خطر از جمله راههای پیشگیری از انتقال بیماری هاری است، اظهار کرد: توجه خاص به گاز گرفتگی حیوانات ، هر چند جزئی و بصورت خراش باشد  و شستشوی زخم با آب صابون به مدت 15تا 20 دقیقه و مراجعه به واحدهای مبارزه با هاری مستقر در مرکز بهداشت شهرستانها در هر ساعت شبانه روز جهت انجام واکسیناسیون بعد از گزش حیوان امری ضروری است.

وی با اشاره به اینکه تب خونریزی دهنده کریمه کنگو ، بیماری ویروسی خطرناک واگیر دار و گاهی برای انسان کشنده است که با تب و خونریزی همراه است ، گفت: راههای انتقال این بیماری،گزش کنه آلوده یا له کردن آن روی پوست ، تماس پوست با لاشه،  خون یا ترشحات حیوان آلوده ، تماس با خون یا ترشحات بدن انسانهای بیمار است.

دکتر نهبندانی بیان کرد:  شناسایی و درمان کامل بیماران، جداسازی دام از محل زندگی انسانها ،پرهیز از تماس بدن با بافتهای آلوده انسان و حیوانات مبتلا، استفاده از وسایل حفاظتی و جلوگیری از گزش کنه، جلوگیری از نقل و انتقال حیوانات مبتلا و قاچاق دام ،بهسازی محل نگهداری دام ،جلوگیری از کشتار غیر مجاز دام ، از بین بردن  کنه ها از طریق سم پاشی و ایجاد حمام ضد کنه ،خودداری از کشتار دام به عنوان نذر و قربانی در داخل مغازه و معابر عمومی راههای پیشگیری از بیماری است.

دکتر نهبندانی با بیان اینکه سالک یک بیماری پوستی ، طولانی مدت و بدون درد و تب  قابل انتقال بین انسان و تعدادی از حیوانات از جمله جوندگان  مثل موش صحرایی و سگ است، اظهار کرد: سالک از طریق نیش پشه خاکی به انسان و حیوانات منتقل می شود از همین رو برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، ضمن استفاده از لباس مناسب و نصب توری در و پنجره و از خوابیدن زیر جریان کولر و پنکه خودداری کنند،  همچنین پرهیز  از انباشتن هر گونه مواد زائد و کودهای حیوانی داخل یا خارج ازمنازل مورد تاکید است.

وی عنوان کرد:  خودداری از انباشتن هر گونه مواد زائد و کودهای حیوانی داخل یا خارج از منازل و جمع آوری و دفع صحیح زباله ، مرمت و ترمیم حفره ها و شکاف دیوارها،  تخریب و تسطیح اماکن مخروبه ، مبارزه با جوندگان  از دیگر راههای پیشگیری از بیماری است.

دکتر نهبندانی با اشاره به اینکه یکی دیگر از بیماری های مشترک بین انسان و دام بیماری سیاه زخم می باشد بیان کرد: انسان بطور اتفاقی در اثر تماس با دام یا فرآورده های دامی آلوده بدان مبتلا می شود که با توجه به روش انتقال به سه شکل جلدی ، تنفسی و گوارشی بروز می کند.

وی ابراز کرد: این بیماری از طریق تماس بریدگی یا خراشهای پوست با دام آلوده ،تنفس اسپورهای زنده و جایگزینی آنها در ریه و مصرف بافت آلوده حیوانات تلف شده از شاربن انتقال می یابد.

دکتر نهبندانی ادامه داد: سوزاندن یا مدفون ساختن عمیق لاشه های مشکوک و پوشاندن آن با لایه ای از آب آهک، واکسیناسیون دامهای حساس و جداسازی حیواناتی که علائم بیماری را دارند ، ضد عفونی کلیه فرآورده های دامی برای پیشگیری از این بیماری اهمیت دارد.

 دکتر نهبندانی بیان کرد: به منظور کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان، پرهیز از کشیدن صورت روی بدن حیوان، شستشوی دست ها بلافاصله پس از نوازش حیوان، اجتناب از دست زدن به حیوانات ولگرد و غیر خانگی، استفاده از لباس و دستکش مناسب در صورت ذبح دام ،جوشاندن شیر و مصرف نکردن فرآورده های لبنی غیر پاستوریزه، در صورت نیش پشه یا دیگر حشرات، شستشوی محل با آب و صابون در کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای زئو نوز اهمیت دارد.

خبرنگار: مریم مومن نژاد