داروها یکی از خطرناک ترین عوامل مسمومیت زا در منازل است. عدم توجه به میزان مصرف دارو، مصرف داروها در تاریکی، همراه با خواب آلودگی و مصرف خودسرانه داروها، همگی می تواند منجر به مسمومیت های دارویی شوند.
به گزارش وب دا، بر اساس اعلام معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ضمن اجتناب از مصرف خودسرانه داروها، باید توجه داشت مقادير بالاي برخي از داروهاي به ظاهر كم خطر، مي توانند براي فرد خصوصاً کودکان و افراد مسن كشنده باشد.
شايعترين علت بروز مسموميت در جهان، مصرف داروها بيش از مقادير درماني مي باشد و هفتاد درصد از مسمومیت های ارجاع شده به مراکز اطلاع رسانی داروها و سموم کشور، مسمومیت های دارویی است. همه ساله نزدیک به 60 درصد از تماسهای مراکز اطلاع رسانی داروها و سموم کشور ایران مربوط به مسمومیت های دارویی بوده است که رقم بالا و قابل تاملی است. شیوع بالای مسمومیت های دارویی بر اساس آمار مسمومین مراجعه کننده به بیمارستانهای کشور تایید شده است.
در آمار بدست آمده از مراکز اطلاع رسانی داروها و سموم کشور، کماکان درصد بالایی از مسمومیت ها یعنی در حدود 56 درصد از کل مسمومیت های ثبت شده در این مراکز به مسمومیت دارویی تعلق دارد.
با توجه به آمار سازمان پزشکی قانونی کشور درخصوص مرگ و میر ناشی از مسمومیت با داروها، مشاهده می شود در پنج سال اخیر به طور میانگین هر سال بین 550 تا 780 نفر از هموطنانمان در اثر مسمومیت با دارو جان سپرده اند.
مسمومیت های دارویی در کودکان اغلب اتفاقی و در اثر کنجکاوی کودک و یا اشتباه والدین رخ می دهد، نزدیک به 80 درصد از کودکان مسموم ارجاع داده شده به مراکزدرمانی به صورت اتفاقی در اثر مصرف دارو مسموم شده بودند. مسمومیت های تعمدی مراجعه شده به بیمارستانهای کشور 65 تا 85% از موارد مراجعات را به خود اختصاص می دهد. این درحالی است که ابتدا مسمومیت های دارویی و سپس مسمومیت با سموم دفع آفات نباتی، بالاترین علت مسمومیت های تعمدی را به خود اختصاص می دهند.
برای پیشگیری از بروز مسمومیت دارویی در کودکان باید به نکات ذیل توجه نمود:
ü چنانچه در خانه کودک زیر 5 سال دارید، حتما داروها را در کمدهای بالا، دور از دسترس و مجهز به قفل قرار دهید.
ü مراقب باشيد تا در هنگام بیماری کودک، دوز تكراري و یا داروی بیشتر از حد تجویز شده به کودک ندهيد. به عنوان مثال برای کاهش تب در کودکان، داروی استامینوفن را بر اساس وزن و سن کودک و با مشورت پزشک و داروساز به کودک بدهید. مقادیر بیش از حد درمانی استامینوفن می تواند ایجاد مسمومیت نماید.
ü داروهاي مصرفي افراد خانواده را دور از دسترس كودكان نگهداريد. از قرار دادن دارو در كيف دستي پرهيز كنيد تا مانع خورده شدن دارو توسط كودكان شود.
ü داروهاي خود را در مقابل چشم كودكان نخوريد، چرا كه كودكان از رفتار بزرگسالان تقليد مي كنند و ممكن است دور از چشم والدين داروها را به دهان ببرند.
ü اگر به كودك خود دارو مي دهيد به او تفهيم كنيد كه اين دارو است و از كلماتي مثل آبنبات، شكلات و يا خوراكي استفاده نكنيد.
ü داروها خصوصاً داروهای خوش طعم مخصوص داروهای کودکان را از دسترس ایشان دور نگه دارید. ممکن است با استفاده از غفلت شما، کودک اقدام به مصرف دارو نماید.
ü کودکان کنجکاوند و ممکن است زمانی که افراد سالمند فامیل در حال مصرف داروهای خود می باشند، کودکان اقدام به چشیدن و یا بلعیدن دارو نمایند. بنابراین برای پیشگیری از مسمومیت دارویی کودک دلبندتان، از والدین خود بخواهید داروهای مصرفی خود را دور از دسترس کودکان نگهداری نمایند.
ü داروها را در بسته بندي اولیه آنها نگهداری نمایید تا در هنگام بروز مسمومیت بتوانید اطلاعات درستی را در مورد داروی مصرفی به پزشک ارائه نمایید.
چنانچه فردی در خانواده در حال درمان ترک اعتیاد می باشد، از دسترسی کودکان به داروهای درمان کننده اعتیاد مانند قرص یا شربت متادون جداً خودداری نمایید. مرگ بسیاری از کودکان و حتی بزرگسالان به دلیل نگهداری شربت متادون در یخچال مخصوصاً به دلیل تعویض بطری دارو با بطری داروهای دیگر و یا نوشیدنی ها خوراکی و مصرف اتفاقی آنها صورت گرفته است است. شربت متادون به تنهایی در طی چهار سال اخیر منجر به یازده هزار مورد مسمومیت در کشور شده است. از این میان بیش از دویست مورد مرگ تنها ناشی از متادون بوده است که یازده درصد آن در کودکان بروز نموده است.
بدیهی است مرگ این کودکان در اثر داروی متادون تنها به دلیل سهل انگاری والدین و بستگان کودک، عدم استفاده از ظروف مقاوم و جابجایی دارو و نگهداری آن در بطری های دیگر داروها و یا نوشیدنی ها رخ داده است که به راحتی توسط خانواده ها قابل پیشگیری می باشد.
