در سایه نظام جمهوری اسلامی و به منظور استفاده حداکثری مردم از حقوق برابر که یکی از آرمانهای انقلاب اسلامی است ، معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تمام همت خود را در رفع کمبودهای دارویی که به دلیل تحریم های بی رحمانه بر این ملت سرافزار اعمال شده ، گمارده است .
به گزارش وب دا، سلامت مردم و دسترسی آنها به مواد غذایی سالم یکی از مهم ترین دغدغه انقلاب شکوهمند اسلامی است از همین رو در حوزه معاونت غذا و دارو تلاش می شود تا با تکیه بر عزم ملی و مقابله با سودجویان ، زمینه حفظ سلامت مردم و دسترسی به داروهای بیماران فراهم شود و در این راستا خدمات مختلفی ارائه می شود که در این گزارش به بخشی از این فعالیتها اشاره شده است.
به گزارش وب دا، مدیر اداره دارو و مواد تحت کنترل معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مشهد در آستانه چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی با اشاره به اینکه در پی اعمال تحریم ها و کمبود دارویی برخی از افراد سود جو اقدامات غیر قانونی انجام می دهند که در این حوزه تلاش می شود تا با متخلفین برابر قانون برخورد شود، عنوان کرد: به منظور بررسی تخلفات و برخورد قانونی با داروخانه های متخلف در سال جاری بیش از هزار و ششصد مورد بازررسی از داروخانه های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شده است.
دکتر علی روحبخش ابراز کرد: اولین حوزه فعالیت اداره دارو و مواد تحت کنترل، حوزه صدور پروانه و اقدامات قانونی مربوط به داروخانه ها از جمله پروانه تاسیس، تغییر پروانه یا تغییر صاحب پروانه است.
وی با بیان اینکه پروانه مسئولین فنی داروخانه ها ،حجم قابل توجهی از اقدامات را به خود اختصاص داده است، ابراز کرد: جابجایی داروخانه ها ، ابطال پروانه بعضی از داروخانه های متخلف و یا فوت صاحب داروخانه از دیگر موارد کاری این حوزه از اداره دارو است .
فعالیت 908 داروخانه زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی مشهد
وی با اشاره به اینکه 67 داروخانه شبانه روزی ، 545 داروخانه شهری و 41 داروخانه نیمه وقت زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی مشهد فعالیت می کنند، گفت: با احتساب داروخانه های شهرستانها و داروخانه های بیمارستانی 908 داروخانه زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی مشهد فعالیت می کنند و به لحاظ تعداد داروخانه ها در رتبه اول و یا دوم در کشور هستیم.
کسب رتبه ملی به لحاظ تعداد داروخانه
دکتر روح بخش با بیان اینکه دانشگاه علوم پزشکی مشهد جز رتبه اول و یا دوم در کشور به لحاظ تعداد داروخانه ها است، بیان کرد: نظارت بر این تعداد داروخانه حجم کار زیادی را می طلبد .
دکتر روح بخش با اشاره به اینکه بازرسی از داروخانه ها به عهده واحد بازرسی است، اظهار کرد: در تمام ایام و ساعات بازدید از داروخانه ها انجام می شود به گونه ای که 550 تخلف گزارش شده است و 1164 شکایت تلفنی ثبت و پیگیری شده است .
مبارزه با قاچاق دارو
وی با اشاره به اینکه کارشناسان بازرس مشهد 7 نفر هستند اما در شهرستانها بازرسی داروخانه ها برعهده شبکه های بهداشت است که بازرسان مستقر در شبکه های بهداشت این کار را انجام می دهند، ادامه داد: در داروخانه ها تخلفات مختلفی می تواند صورت گیرد یکی از این موضوعات قاچاق داروها است به شکلی که داروها در حجم زیادی به غیر ایرانی ها به فروش می رسد و این داروها از مرز کشور خارج می شود.
دکتر روح بخش اظهار کرد: متاسفانه طبق دستور العمل ها این داروها قابلیت مصرف ندارند، چون ما شرایط نگهداری این داروها را نمی دانیم و عملا نه در کشورهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرد و نه می توان در داخل از آنها استفاده کرد و در واقع یک سرمایه هنگفتی در این فرایند از بین می رود.
برخورد با داروخانه های محتکر و یا گران فروش
وی با بیان اینکه برخوردهای شدیدی با داروخانه های متخلف انجام شد و جریمه سنگینی برای آنها در نظر گرفته شد علاوه براین در برخی موارد نیز پروانه فعالیت لغو شده است، عنوان کرد: کمبود برخی از داروهای زمینه بازار سیاه را فراهم می کند در چنین شرایطی ما نیز مانند سایر صنوف واحدهای متخلفی داریم که دارو را احتکار می کنند و یا گران می فروشند بنابراین با این واحدها برخورد می شود.
دکتر روح بخش با اشاره به اینکه بازرسی نامحسوس از داروخانه ها نیز انجام می شود و بازرسان با در دست داشتن نسخه ای، عملکرد داروخانه را بررسی می کنند ، گفت: بازرسی مشترک با تیم های صنعت و معدن و تعزیرات انجام می شود؛ تاکنون نیز داروهایی به ارزش یک میلیارد و سیصد میلیون تومان به دلیل عدم تایید اصالت و سلامت دارو از بازار جمع آوری شده است.
مدیر اداره دارو و مواد تحت کنترل معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه کل داروهایی که قابلیت مصرف ندارد هر 6 ماه با حضور نماینده محیط زیست ودارایی صورت جلسه می شود و داروها در کارخانه ای در اصفهان معدوم می شود، ابراز کرد: دو کارخانه در کشور مجوز امحای داروها را دارند که طبق اصول از بین می برند زیرا این داروها آثار زیست محیطی دارد به خصوص داروهای شیمی درمانی که به شدت خطرناک هستند.
بازدید از کارخانه های تولید کننده مواد ضدعفونی کننده
وی با اشاره به اینکه قبل از شیوع کرونا مدیریت موضوع ضدعفونی کننده و صدور پروانه ضدعفونی کننده برعهده سازمان غذا و دارو بود اما بعد از شیوع کرونا تقاضا زیاد شد و کم کم سازمان این امر را به دانشگاه محول کرد ، گفت: بررسی افرادی که در این حوزه کار می کنند برعهده دانشگاه است ؛ ازهمین رو از کارخانه هایی که ضدعفونی کننده تولید می کنند بازررسی می شود و ضدعفونی کننده اگر کیفیت مناسب نداشته باشد قطعا برخورد قانونی می شود.
دکتر روح بخش با بیان اینکه قبل از کرونا در خراسان دو شرکت مجوز تولید مواد ضدعفونی کننده را داشتند اما بعد از کرونا تعداد این شرکت ها به حدود 15 شرکت رسید، عنوان کرد: بعد از فروکش کردن نیاز جامعه به مواد ضدعفونی کننده، سازمان غذا و دارو اعلام کرد در حال حاضر تنها شرکت هایی که گرید دارویی دارند می توانند به تولید مواد ضدعفونی کننده اقدام کنند زیرا برای تولید دارو استانداردهای بالایی لازم است که به شرکت اجازه داده می شود تا مواد ضدعفونی کننده نیز تولید کند.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر 6 تا 7 شرکت مشغول به تولید مواد ضدعفونی کننده هستند که قبلا استانداردهای لازم برای تولید دارو را داشتند، اظهار کرد: با توجه به اینکه مشهد کلان شهر است و تعداد قابل توجهی شرکت پخش دارو در این شهر فعالیت می کنند هماهنگی امور مربوط به واحد تدارک و توزیع دارو است.
دکتر روح بخش با اشاره به اینکه در مشهد تعداد قابل توجهی شرکت پخش دارو فعالیت می کنند که 59 شرکت سراسری نمایندگی در مشهد دارند و 6 شرکت استانی نیز فعالیت میکنند، عنوان کرد: این شرکت ها موظف هستند دارو را از کارخانه ها به داروخانه و بیمارستانها منتقل کنند و روزانه حجم قابل توجهی دارو در سطح شهر توزیع می شود.
وی ادامه داد: شرایط نگهداری داروها از اهمیت بالایی برخوردار است به خصوص برخی از داروها که باید در یخچال نگهداری شوند ، در طی سال گذشته شرکت هایی فعال بودند که به دلیل تغییرات دمایی در انبار، کل داروها معدوم شدند از همین رو در حال حاضر در شرکت ها سیستم هایی نصب شده است که به محض اینکه دما از حدی پایین تر و بالاتر برود هشدار می دهد و اطلاعات دمایی رصد می شود .
دکتر روح بخش با اشاره به اینکه بازرسی های مستمر نیز در شرکت ها صورت می گیرد چون شرکت ها نیز می توانند تخلف داشته باشند، عنوان کرد: تخلفات شرکت های پخش دارو به نحوی است که دارو را به قیمت مناسب به فروش نرسانند یا دارو دپو کنند و یا دارویی را به نام داروخانه ای بزنند و بعد به داروخانه دیگری تحویل دهند لذا بازدید از شرکتها و نظارت بر کار مسئولان فنی بر عهده کارشناسان حوزه بازرسی اداره دارو است.
وی با بیان اینکه کمبودهای دارویی در واحد تدارک و توزیع دارو پیگیری می شود، ابراز کرد: هدف اصلی ما این است که مردم به دارو دسترسی داشته باشند برخی از اوقات برای یک دارو فقط ده بیمار وجود دارد اما داروی همین بیماران نیز باید در دسترس آنها قرار گیرد.
حفظ اخلاق پزشکی در شرایط بحرانی تحریم
مدیر اداره دارو و مواد تحت کنترل معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: برخی از داروها برای بیماران نقص ایمنی تجویز می شود که علاوه بر گران قیمت بودن و دسترسی سخت به این دارو ، متاسفانه بیماران سن بلوغ خود را نیز نمی بینند در اینجا موضوع اخلاق پزشکی به میان می آید واینکه این فرد تا زمانی که می تواند با دارو زنده بماند حضورش را در کنار خانواده حفظ کنیم.
دکتر روح بخش با بیان اینکه در خصوص رفع کمبودهای دارویی نیز عموم مردم می توانند با شماره تلفن 190 تماس بگیرند تا نسبت به دریافت داروی مورد نظر راهنمایی شوند، ابراز کرد: حوزه تدارک و توزیع دارو از ابتدای سال، 26 هزار و 900 تماس تلفنی را پاسخ داده است ؛ یک خط تلفنی معمولی است که سه کارشناس کمبودها را راهنمایی می کنند و حواله برای دریافت دارو می زنند.
مدیر اداره دارو دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه ورود و خروج هر گونه دارو و اعلام قیمت برای داروهای کشف شده همه بر عهده این حوزه از اداره است، بیان کرد: نزدیک 28 بیمارستان دولتی و 21 مورد بیمارستان خصوصی داریم که هر کدام از آنها نیز داروخانه مجزا دارد.
وی گفت: تیپ داروهای بیمارستانی با داروهای داروخانه متفاوت است زیرا یک دسته دارو وجود دارد که تیپ بیمارستانی است و در حالت استاندارد این داروها باید در اختیار داروخانه های بیمارستانی باشد اما دانشگاه علوم پزشکی مشهد به دلیل سهولت دسترسی به این دارو مجوز ارائه این داروها را به دو داروخانه غیر بیمارستانی نیز داده است.
ارائه تخفیف به بیماران بی بضاعت
وی با تاکید براینکه تخفیفاتی برای بیماران مستضعف در نظر گرفته شده است تا بتوانند داروی خود را دریافت کنند ، عنوان کرد: داروخانه 22 بهمن در حد بضاعت مالی سعی دارد تا داروی مورد نیاز در اختیار بیمار قشر محروم جامعه قرار گیرد؛ علاوه براین دو داروخانه مقرری و نوری فرد نیز تخفیف هایی دریافت کرده اند که می توانند طبق دستور العمل مددکار و هماهنگ با بیمارستانها عمل کنند علاوه براین یکسری تخفیفات نیز در اختیار بیمارستان منتصریه قرار گرفته تا هیچ بیمار نیازمندی مشکل دارویی نداشته باشد.
تهیه داروی مخدر 705 مرکز ترک اعتیاد
دکتر روح بخش با اشاره به اینکه در حوزه مخدر و الکل نیز اداره دارو فعالیت می کند، اظهار کرد: 705 مرکز ترک اعتیاد در مناطق تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی فعالیت می کنند که داروی استاندارد تحت نظر پزشک و روانشناس به بیماران ارائه می دهند ، خاصیت اصلی این دارو کاهش مسائل اجتماعی اعتیاد است.
وی با بیان اینکه مخدرهای عمده به شکل قرص و شربت است و در موارد نادری نیز شربت اوپیون نیز در اختیار دو مرکز قرار می گیرد ، گفت: مقدار داروهای مصرفی مخدر به دلیل تعداد بیماران بالاست به نحوی که از قرص متادون20، 17 میلیون و 568 هزار و 324 عدد قرص و از شربت متادون 392 هزار و 596 عدد تهیه شده است.
دکتر روح بخش با اشاره به اینکه قرص به شکل استاندارد و با قیمت مناسب در اختیار بیماران قرار می گیرد تا آمار مسمومیت در بین معتادان کاهش یابد و این افراد برای دریافت مخدر خود خانواده را درگیر چالشهای اجتماعی نکنند، اظهار کرد: چالش بدتر از اعتیاد، مواد ناخالصی است که داخل مواد مخدر ، به یک معتاد ارائه می شود به نحوی که افزایش سرب خون یک فرد جوان باعث از بین رفتن مشاعر او شده و از همین رو دانشگاه در این عرصه ورود پیدا کرده تا بیماران زندگی سالم تری را تجربه کنند.
وی ادامه داد: داروی مخدر برای بیماران صعب العلاج به خصوص بیماران سرطانی و خیلی از اعمال جراحی تامین و در اختیار بیمارستانها قرار می گیرد.
تولید روزانه 17 هزار لیتر الکل
دکتر روح بخش با اشاره به اینکه دو کارخانه الکل در خراسان داریم که روزانه 17 هزار لیتر الکل تولید می کنند که صنایع دارویی و غذایی مورد استفاده قرار می گیرد، ابراز کرد: روزانه 17 هزار لیتر به خصوص در صنایع عمده و صنایع دارویی برای ساخت داروها و شربت ها مورد استفاده قرار می گیرد . قبل از شیوع کرونا درخواست کمی برای الکل وجود داشت اما بعد از کرونا در خواست برای الکل افزایش یافت که خوشبختانه توانستیم پاسخگوی نیاز جامعه باشیم.
وی با بیان اینکه علاوه براین داروهای ویژه ای نیز در این استان تولید می شود که از آن جمله می توان به تولید داروی فاکتور هشت انعقادی اشاره کرد که تنها کارخانه تولید کننده این دارو در خاورمیانه است، ابراز کرد: پس از شیوع بیماری کرونا عملا تقاضا برای ضدعفونی کننده 3 برابر شد از همین رو مدتی الکل در اختیار کارخانه های تولید سرکه و عطر و ادکلن قرار نگرفت اما خوشبختانه به مرور این موضوع نیز مرتفع شد و در حال حاضر بررسی برای کنترل کیفیت و نمونه برداری از مواد ضدعفونی کننده داخل بازار افزایش یافته است.
دسترسی به غذای سالم رویکرد اصلی معاونت غذا
دکتر اسماعیل زاده، مدیر غذا معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه خوردن و اشامیدن یکی از بدیهی ترین نیازهای بشریت است دسترسی به غذای کافی و سالم در همه ایام زندگی فرد ضرورت دارد، عنوان کرد: در همین راستا تمامی دولتها از جمله نظام جمهوری اسلامی تلاش خود را به کار گرفته تا با اتکا به دانش فنی نیازهای انسان ها و مردم کشور را برطرف کند.
خراسان؛ قطب تولید مواد غذایی
وی ادامه داد: صنعتی شدن غذا برای پاسخ به نیاز جامعه بود از همین رو بسترهای لازم برای تولید و در اختیار قرار دادن مواد غذایی برای مردم فراهم شد به نحوی که خوشبختانه در استان خراسان رضوی به یمن مرقد مطهر حضرت رضا(ع) این استان قطب تولید مواد غذایی در کشور شده است .
دکتر اسماعیل زاده با اشاره به اینکه در حال حاضر در محدوده مناطق تحت پوشش دانشگاه هزار و صد واحد تولیدی فعال است ، عنوان کرد: هزار و صد واحد بالغ بر 8 هزار مجوز برای تولید محصول گرفتند.
تامین غذا برای سایر استانهای کشور و اتحادیه اروپا
وی افزود: تامین مواد غذایی برای سایر استانهای کشور و بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا در این استان انجام می شود از همین رو تمام مراحل کاری کارگاه های تولید مواد غذایی از نقشه و ساختمان و نصب دستگاه ها گرفته تا مجوز شروع فعالیت تحت نظر دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام می شود.
مدیر غذا معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه ارزیابی علمی توسط واحد صنفی حداقل یک کارشناس زبده و با تجربه و کارشناسان فنی حوزه و بازرسی نظارت واحد های تولیدی انجام می شود، اظهار کرد: علاوه براین خرید در سطح عرضه و بررسی نا محسوس نیز انجام می شود تا محصولات غذایی در بازار نیز مورد بررسی و آزمایش قرار گیرد.
بیش از 4 هزار بازدید از کارخانه های تولید کننده مواد غذایی
دکتر اسماعیل زاده با اشاره به اینکه ارائه کنترل کیفیت و عدم آسیب به سلامتی در تمام مراحل انجام می شود، اظهار کرد: از سال گذشته 4 هزار و 360 مورد بازدید از کارخانه های تولیدی انجام شده است؛ بخصوص در زمانی که زائران نیز حضور داشتند که سه هزار و 761 مورد نمونه برداری و ازمایش شد و اگر عدم انطباق اثبات شده بود ، اقدامات قانونی صورت پذیرفت.
فراهم آوردن زمینه تولید ملی
مدیر غذا معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه براساس فرمایش رهبری باید زمینه تولید ملی فراهم شود از همین رو مجوزهای لازم به واحدهای تولیدی اعطا می شود، عنوان کرد: اما در این میان اگر کسانی باشند که سهوا و عمدا نتوانند دستور العمل های حوزه بهداشت را رعایت کنند اقدامات قانونی به عمل می آید و حق عبور از خط قرمزها داده نمی شود.
دکتر اسماعیل زاده با اشاره به اینکه در طی سال گذشته سه هزار و پانصد مجوز در کمیته فنی و قانونی قرار گرفته است تا کمکی به تولید کنندگان این عرصه باشد، اظهار کرد: برای صادرات و یا واردات هر گونه مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی بررسی کنترل کیفی و ارایه مجوز ارزیابی گواهی سلامت توسط این حوزه صادر می شود.
وی با بیان اینکه در همین راستا 821 مورد گواهی سلامت تولید شده است، عنوان کرد: برخورد با پدیده قاچاق نیز یکی از وظایف معاونت غذا و دارو است زیرا مصرف این گونه مواد به تولید کننده و مصرف کننده اسیب میزند .
وی ادامه داد: به اذعان ستاد مبارزه با قاچاق کالای ریاست جمهوری فرآورده های آرایشی و بهداشتی یکی از انواع پر مخاطب قاچاق کالا است.
گشت های مشترک برای رصد کالای قاچاق
دکتر اسماعیل زاده با اشاره به اینکه گشت های مشترک برای رصد کالای قاچاق در سال گذشته 266 مورد برای نظارت برانبارها و مبادی ورودی انجام شده است که از این میان 73 هزار و 409 قلم کالای قاچاق کشف شده است، ابراز کرد: علاوه بر پیگیری شکایات مردمی و معدوم کردن اجناس قاچاق اقدامات مختلفی نیز برای ارائه خدمات اسانتر به مردم در نظر گرفته شده است.
ابتکارات دانشگاه علوم پزشکی مشهد
وی با بیان اینکه براساس دستور العمل های وزارت بهداشت و درمان سامانه ای توسط دانشگاه طراحی و اخیرا سامانه توسط وزارت تایید شد که نیازی به حضور ارباب رجوع نیست و هر واحد تولیدی در سامانه مربوطه ریجستر شده است ، اظهار کرد: این اقدام در شرایط کرونایی ضمن کاهش رفت و آمد به ادارات ، باعث صرفه جویی در مصرف کاغذ و افزایش سرعت و دقت در امور شده است .
دکتر اسماعیل زاده با اشاره به اینکه سامانه اف ام اس و سامانه تی تک نیز توسط وزارت بهداشت و درمان به صورت کشوری موضوعات مربوط به این حوزه را پیگیری می کند، گفت: فرایند توزیع شیر خشک کالا برگی کودکان نیز در حال ساماندهی است تا با هماهنگی بین بخشی توسط بهداشت و معاونت غذا و دارو از طریق سامانه دسترسی کودکان به شیر خشک کالا برگی فراهم شود.
طرح پایش سموم و افات باقی مانده
وی با بیان اینکه طرح پایش سموم و آفات باقی مانده آفت کش ها، نیترات و فلزات سنگین از سال 93 اجرایی شده است که حدود 50 محصول در سبد غذایی مردم مورد بررسی قرار گرفته است، بیان کرد: تمام سبزیجات برگی در سطح استان و دانشگاه علوم پزشکی مشهد از میدان بار اصلی هر شهر هفته ای دو روز مورد ارزیابی قرار می گیرد و حدود 200 سم مورد بررسی قرار می گیرد.
دکتر اسماعیل زاده با اشاره به اینکه میزان کود های شیمیایی ونیترات باقی مانده فلزات سنگین از آبهای آلوده که برای آبیاری استفاده می شود نیز مورد بررسی قرار می گیرد، گفت: طرح بعدی کنترل محصولات در سطح عرضه برای ارزیابی کیفیت کالاها ، سالیانه براساس دستور العمل کشوری اعمال می شود تا مشخص شود برای کدام محصول چه ازمایشاتی انجام شود.
وی ادامه داد: در طرح پی ام اس، بازرس دانشگاه به فروشگاه تحت عنوان خریدار مراجعه می کند و فروشنده هم متوجه نمی شود که به چه منظور کالا را خریداری می کند و پس از خرید این محصول بار دیگر مورد ازمایش قرار می گیرد؛ این طرح به این منظور اجرایی می شود که تولید کننده بداند ارزیابی های لازم تا سبد خرید مردم انجام می شود.
دکتر اسماعیل زاده با تاکید براینکه در بحران کرونا نیز با اعطای 79 مجوز جدید برای تولید محصول خوشبختانه نیاز مردم به مواد ضدعفونی کننده مرتفع شد، عنوان کرد: بررسی در خصوص عدم وجود اتانول در محصولات ضد عفونی کننده به خاطر خطراتی که برای سلامتی فرد به همراه می آورد همچنان ادامه دارد.
وی با اشاره به اینکه بالغ بر 500 هزار لیتر به سازمان ها و شهرستانها الکل و مواد ضدعفونی کننده ارسال شده است، بیان کرد: علاوه براین بازدید از مراکز تولید مواد غذایی به دلیل رعایت پروتکل های بهداشتی همچنان ادامه دارد و تا کنون1335 مورد بازدید انجام شد و 83 مورد اخطار جدی گرفتند که در مراجعات بعدی موارد بهداشتی اجرایی شده است.
انجام این اقدامات نشان دهنده توجه دانشگاه علوم پزشکی مشهد در حفظ سلامت عموم مردم و دسترسی آسان بیماران به دارو است تا در شرایط تحریم نیز بنا به فرمایش رهبری خانواده بیمار دغدغه ای به جز داشتن بیمار نداشته باشند.
