امروزه به علت گسترش روز افزون شهر نشینی، مهاجرت از مناطق روستایی و گرایش مردم به زندگی ماشینی،کنترل قابل قبول بیماریهای عفونی و هزاران عامل ریز و درشت دیگر باعث شده اند که بیماریهای غیرواگیر از جمله «دیابت» افزایش یابد.
به گزارش وب دا، دیابت به عنوان شایعترین بیماریهای متابولیک، یکی از مهمترین بیماریهای غیر واگیر به شمار می‌رود و بر اساس اعلام کارشناسان استعمال دخانیات، نداشتن فعالیت بدنی مناسب، مصرف ناکافی میوه و سبزیجات و شیر و لبنیات، ژنتیک، پرفشاری خون، سابقه ابتلا به دیابت دوران بارداری، افزایش چربی خون و اضافه وزن از عوامل اصلی ابتلا به دیابت به شمار می رود و در بسیاری از موارد، عدم آگاهی کافی از عوامل خطرساز و عدم بکارگیری تمهیدات لازم و ضروری باعث شده است تا این عوامل روز به روز افزایش یابند.
بیماری دیابت ارگانهای اساسی بدن که عروق داشته باشند از جمله چشم را هدف می‌گیرد، از این رو بروز گرفتاری‌های چشمی در بیماران دیابتی به فاکتورهای متعددی همچون کنترل نشدن قندخون بالا، طول مدت ابتلا به دیابت، دیابت همراه با فشار و چربی خون بالا و استعمال سیگار بستگی دارد.
تاکید متخصصان چشم پزشکی در این است که افراد جامعه که در سنین بالغین یعنی ۳۰سال به بالاهستند، اگر برای اولین بار پزشکی برچسب دیابت را به آنها زد، در اولین فرصت ممکن معاینه تخصصی چشم‌پزشکی برایشان انجام شود، بویژه ته چشم و شبکیه بیمار دقیق باید ارزیابی شود.
در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو که بطور معمول بالغین را گرفتار می‌کند، ممکن است فرد سال‌ها دیابت داشته اما خودش بی‌خبر بوده است؛ نکته مهم دیگر که در بیماران دیده می‌شود، این که بیمار ۱۰سال مبتلا به دیابت بوده اما هرگز برای معاینه چشم مراجعه نکرده است.
گاه در برخی موارد، عوارض دیابت پیشرفت می‌کند و شبانه چشم دچار خونریزی می‌شود و صبح‌هنگام بیمار با شکایت نابینایی مراجعه می‌کند، در حالی که اگر بیمار زودتر نزد چشم‌پزشک برود و ضایعات چشمی‌اش کشف و درمان مناسبی شود، دچار این حالت نمی‌شود.
استاد گروه اورولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه شایعترین علت نارسایی کلیه در دنیا درگیری کلیه در زمینه بیماری دیابت است، اظهار می دارد: زودرس ترین علامت بیماری کلیوی ناشی از دیابت، افزایش ترشح آلبومین در ادرار است. این علامت خیلی قبل از این که آزمایشات معمول، بیماری کلیه را نشان دهند، ظاهر می شود بنابراین مهم است که بیمار این آزمایش را سالیانه انجام دهید.
علی اصغر یارمحمدی افزایش آلبومین/ پروتئین در ادرار، بالا رفتن فشار خون، تورم قوزک و ساق پاها، گرفتگی عضلات ساق پا، نیاز به دفع ادرار در طول شب،بالا رفتن اوره و کراتی نین خون ،ضعف و بی حالی صبحگاهی، تهوع و استفراغ، رنگ پریدگی و کم خونی ،خارش را از جمله علائم بروز مشکلات کلیوی برشمرد .
همچنین بر اساس اعلام مرکز تحقیقات سندروم متابولیک دانشگاه علوم پزشکی مشهد ،بیماریهای قلب وعروق علت اصلی مرگ ومیر واز عوامل مهم ناتوانی افراد دیابتی است. مهمترین علت پیدایش بیماریهای قلبی- عروقی، تصلب شرایین است. این پدیده سبب می شود سرخرگهای گوناگونی که به قسمتهای مختلف بدن خون می رسانند، بتدریج سخت وتنگ شوند وتوانایی آنها برای انتقال اکسیژن ومواد غذایی به سلولهای بدن کاهش یابد.
پژوهشهای فراوان پزشکی نشان داده است که عوامل خطر قلبی- عروقی در مبتلایان به دیابت نوع ۲ شایعتر هستند و کاهش مصرف چربی ، کنترل فشار خون ، نگه داشتن وزن بدن در حد مناسب ، عدم استعمال دخانیات، کنترل قند خون و داشتن فعالیت بدنی و ورزش مناسب از جمله راهکارهای پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروقی در بیماران مبتلا به دیابت به شمار می رود .
بر اساس اعلام مرکز تحقیقات سندروم متابولیک ابتلا به نوروپاتی یکی دیگر از عوارض مهم بیماری دیابت است که موجب تخریب اعصاب محیطی در دستها و پاها می‌شود. افراد دیابتی ممکن است در هر زمانی به نوروپاتی دچار شوند اما علامتهای آشکارآن معمولاحدود ۱۰ سال پس از تشخیص دیابت آشکار می شود.
عوامل مختلفی درایجاد نوروپاتی دیابتی موثرند که میتوان ازقندخون بالا و افزایش فشارخون درافراددیابتی نام برد،فشارخون بالاممکن است سبب ازبین رفتن وتخریب رگهای خونی که اکسیژن وموادغذایی رابه اعصاب حمل میکندشود و قندخون بالا نیز بر روی بعضی فعالیتهای شیمیایی اعصاب اثر می گذارد.
تشخیص نوروپاتی بر پایه علامتها و معاینه بالینی توسط پزشک انجام می گیرد و روشهای تشخیصی دیگری مانند نوار عصب نیزوجوددارد .
نوروپاتی یک مشکل شایع در بیماران دیابتی است که اغلب بیماران نسبت به آن آگاه نیستند. نکته مهم که باید بخاطرسپرداین است که افرادی که ازکاهش حس پاهای خوداطلاعی دارندبایدمراقبت کافی از پاها به عمل آورند و بصورت دوره ای توسط پزشک معاینه شوند.
با توجه به افزایش روز افزون بیماری دیابت و بروز عوارض ناشی از این بیماری، لازم است که بسیج همگانی در راستای کاهش ابتلا به این بیماری ایجاد شود، و تمامی سازمانها و ارگانهای ذیربط در راستای فرهنگ سازی سلامت تلاش کنند.
در این میان نقش رسانه های گروهی از جمله شنیداری، دیداری و مکتوب در ایجاد فرهنگ سازی سلامت، پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مزمن از جمله دیابت بسیار مهم و تاثیر گذار است و مسئولان رسانه ای باید در این زمینه برنامه ریزی های دقیق تر و موثر تری داشته باشند.
