قریب به 15 سال از تاسیس و انتشار مجله علمی انجمن ارتودنسی ایران گذشته بود که رسالت سردبیری این مجله، به دکتر آرزو جهان بین؛ یکی از اساتید با سابقه‌ی دانشکده دندانپزشکی مشهد واگذار شد. در طول چهار سال گذشته به پشتوانه تلاش مستمر و متعهدانه‌ی تیم علمی و اجرایی مجله و حمایت همه جانبه روسای محترم انجمن، بالاخره نام نشریه انجمن ارتودنسی ایران؛ در دیماه سال جاری به عنوان یکی از نشریات علمی مورد استناد، در پایگاه بین المللی اسکوپوس؛ که یکی از برجسته ترین مراجع علمی در دنیاست، ثبت و به این ترتیب نام پر افتخار کشور عزیزمان؛ ایران بار دیگر به عنوان یکی از خواستگاه های علم و مرجع محققان توانمند، در جهان مطرح گردید. پایگاه خبری وبدا، ضمن تبریک این رویداد فاخر و ماندگار به جامعه دندانپزشکی کشور، انجمن ارتدنتیستهای ایران و به ویژه تیم‌علمی و اجرایی مجله، دقایقی پای صحبت با دکتر آرزو جهان بین، سردبیر نشریه انجمن ارتودنسی ایران نشسته تا بخشی؛ هر چند اندک، از تلاش های ستودنی تیم علمی و اجرایی نشریه انجمن ارتودنسی ایران را از زبان ایشان روایت کند؛
وب دا: ضمن سپاس از حضور شما در این گفتگو و تبریک افتخار کسب شده، لطفا در ابتدا معرفی مختصری از خود داشته باشید؟
من دکتر آرزو جهان بین، استاد گروه ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی مشهد هستم. تحصیلات ابتدایی تا متوسطه را در مشهد گذراندم و پس از پذیرش در دانشکده دندانپزشکی مشهد، دوره عمومی و تخصص را در همین شهر سپری کردم. فارغ التحصیل رتبه اول دانشکده دندانپزشکی مشهد هستم و دوره تخصص در رشته ارتودنسی را به صورت استریت آغاز و با کسب رتبه دوم بورد تخصصی در سال 1381 به پایان رساندم و در همان سال به عضویت هیئت علمی دانشکده دندانپزشکی مشهد درآمدم.
وب دا: پیش از صحبت درباره افتخارآفرینی شما؛ به عنوان سردبیر مجله انجمن ارتودنسی ایران ، خواهش می کنم کمی در رابطه با حوزه کاری تان در فضای دانشکده صحبت کنید؟
معمولاً هر استاد شرح وظایف مختلفی دارد که دو مورد از مهمترین آنها، فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی در کنار هم است، غالباً زمانی که استاد قصد دارد، مبحثی را آموزش بدهد؛ به ویژه در رشته‌های ما که کار بالینی و عملی پررنگ‌تر است، نیاز است که با تکنیک‌ها و روش‌های جدید آشنا باشد و به همین جهت است که اولا باید دسترسی به مقالات معتبر داشته و ثانیا باید به طور مرتب ، مقالات جدید رامطالعه نماید تا از تکنیکهای جدید در امر آموزش بهره ببرد.
نکته مهم دیگر تجاربی است که استاد، حین سالها کار و کسب تجربه بدست می آورد. ممکن است که این روشها در هیچ کتابی وجود نداشته باشد و این خود می‌تواند پایه یک تحقیق باشد، بنابراین هر استادی باید در زمینه پژوهشی نیز توانمند باشد، چون به نظر من مقوله آموزشی و پژوهشی از هم جدا نیست.
وب دا: در رابطه با این افتخار بزرگ، مشتاقیم که بیشتر بشنویم؟
معمولاً هدایت یک نشریه کار بسیار سخت و مهمی است؛ به جهت اینکه کار با یک نفر انجام نمی‌شود و باید یک تیم بسیار همدل و همراه در کنار یکدیگر باشند و مهم است که هر کسی در جای مناسب و اصلی خود قرار بگیرد، چون حتی اگر یک نفر وظیفه خود را به خوبی انجام ندهد کار به تاخیر می‌افتد و به سرانجام نمی‌رسد. در مورد نشریاتی که در پایگاه‌های معتبر نمایه می‌شوند، بدون غلط بودن متن نشریه و چاپ به موقع و به هنگام آن و عدم ایرادات نگارشی و انگلیسی بسیار مهم است و هر چند که همکاران بسیار خوب همکاری کردند، اما بنده شخصاً هر مقاله‌ای که دریافت می‌کردم دوباره تک به تک آنها را چک می‌کردم، تا مطمئن شوم که بدون اشکال کار پیش می‌رود . خوشبختانه در سری اخیر که مجله ما بررسی شد، هیات داوران اعلام کردند که هیچ ایرادی در نشریه وجود ندارد و خوشبختانه در پایگاه اسکوپوس نمایه شدیم.
وب دا: چه ایراداتی سبب عدم پذیرش نشریه و نمایه نشدن آن می شود؟
ایراداتی که پایگاه های علمی معتبر جهان ( همچون اسکوپوس) بر نشریات وارد می دانند متنوع است؛ مثلاً اینکه هیئت تحریه نشریه پراکندگی زیادی ندارد و به عنوان مثال همه مقالات از ایران تهیه شده؛ در حالی که مقالات باید از تمام کشورها و حتی قاره‌ها، انتخاب شود؛ این ارتباط ما را با همکارانمان در کشورهای دیگر و همین طور اساتیدی که در خارج از ایران مشغول به فعالیت هستند، می طلبد . طی این مدت، این موضوع نیز جزو هدف گذاری تیم علمی اجرایی مجله قرار گرفت و به این ترتیب هیئت تحریریه ما تقویت گردید و این یکی از دلایلی بود که نشریه ما نمایه شد.
وب دا: آیا چالش هایی هم در مسیر انتشار مجله، طی چهار سال گذشته داشته اید؟
وقتی که مجله ای تازه تاسیس میشود، عملاً در هیچ جایی ایندکس نیست و کم کم با مقالاتی که به آن می‌رسد این امتیاز را می‌یابد که در جاهای مختلف نمایه بشود، ما می‌بینیم که اکنون برخی مجلات به سرعت و ظرف دو یا سه سال در پایگاههایی بسیار خوب نمایه می‌شوند. علت این است که همکاران آن رشته، حاضرند مقالات خود را به نوعی قربانی کنند؛یعنی حاضرند مقاله با کیفیت خود را به نشریه بدهند که پا بگیرد، ولی وقتی مقاله ضعیف‌تر به دست آن نشریه نوپا می‌رسد، به نوعی نشریه تضعیف می شود و در واقع یک سیکل معیوب برای نشریه ایجاد میشود که در نهایت موجب میشود در هیچ پایگاه معتبری ایندکس نشود و ورودی‌های آن هم به تدریج پایین‌تر می‌آید. بنابراین وقتی یک نشریه نوپا است همکاران باید این لطف را داشته باشند که مجله حمایت بشود. مقاله خوب می‌تواند نشریه را تقویت کند و وقتی یک دوره دو یا سه ساله نشریه تقویت شود، خیلی راحت در نمایه‌های معتبر ایندکس میشود.
وب دا: در این مسیر از سوی چه کسانی حمایت شدید و مایل هستید که قدردانی داشته باشید؟
در اینجا لازم‌می دانم از رئیس محترم انجمن ارتودنسی ایران سرکار خانم دکتر آزیتا تهرانچی که استاد دانشکده دندانپزشکی دانشگاه شهید بهشتی هستندبابت حمایت همه جانبه از نشریه و همینطور از خانم دکتر لادن اسلامیان که ایشان هم استاد دانشکده دندانپزشکی دانشگاه شهید بهشتی و رئیس پیشین انجمن هستند ، تشکر و قدردانی داشته باشم.
از مدیر اجرایی مجله سرکارخانم دکتر مریم امید خدا و آقای دکتر عرفان بردیده ، آقای دکتر عبدالرسول رنگرزی هم به عنوان تیم اجرایی تشکرمی کنم.
وب دا: فرایند کار تا چه حد سخت و ناهموار بود؟
این موفقیت، دستاورد بسیار شیرینی بود، اما فرایند آن بسیار سخت طی شد. چون همه ما؛ هم وظایف آموزشی و هم وظایف پژوهشی داشتیم و در کنار آن وظایف همسری و مادری و علیرغم همه این مسئولیت‌ها ، مجله نیز نیاز به صرف وقت زیاد داشت. بر همین اساس بسیار خوشحالیم که نتیجه زحمات به بار نشست و موفقیتی در درجه اول برای انجمن ارتودنسی ایران و بعد هم برای تمامی ارتدنتیستهای عزیز کشورمان کسب شد.
