هر اپيدمي که دربردارنده مفهومي از سرايت است، نيازمند ناقلي است که بيماري و مرگ را منتقل مي کند براي اپيدمي دخانيات ناقل يک ويروس، باکتري يا يک ميکروارگانيسم نيست بلکه ناقل، يک صنعت و سياستهاي تجاري آن است استعمال دخانيات يکي از عمده‌ترين علل مرگ و مير در جهان است.
به گزارش وب دا ، و بر اساس اعلام معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد : در حاليکه امروزه در کشورهاي توسعه يافته برنامه‌هاي مختلفي در راستاي کاهش مصرف سيگار و بهبود کيفيت آن در حال اجراست. کمپاني‌هاي بزرگ توليد سيگار بدنبال يافتن بازارهاي جديد جهاني درتلاشند و در نتيجه همه‌گيري دخانيات درحال تغيير مکان از کشورهاي صنعتي به کشورهاي در حال توسعه است.
در ايران مرگ‌هاي ناشي از مصرف دخانيات 50 هـــــزار نفر در سال برآورد شده است و پيش‌بيني مي‌شود طي 20 سال آينده اين ميزان به 200 هزار نفر در سال افزايش يابد. هزينه‌هاي درمان بيماري‌هاي ناشي از مصرف دخانيات در کشور حدود 2540 ميليارد تومان برآورد مي‌گردد.
دود سيگار با دارا بودن بيش از 4000 نوع ماده سمي، باعث بروز بيماري‌هاي مختلفي مي‌شود. از اين ترکيبات برخي همچون نيکوتين، منوکسيدکربن، آرسنيک، سانيد هيدروژن، آمونياک و هيدروکربونهاي آلي اثرات سوء بيشتري روي دستگاه‌هاي مختلف بدن دارد و بطور ميانگين افرادي که سيگار کشيدن را در دوران نوجواني آغاز مي‌کنند 20 سال زودتر از افراد غيرسيگاري خواهند مرد.
علت90 درصد سرطان‌هاي ريه، 15تا20درصد سايرسرطان‌ها ( سرطان روده بزرگ،کبد، رحم، خون و...) و 80 درصد موارد برونشيت مزمن و آمفيزم استعمال دخانيات مي‌باشد.
خطر ايجاد بيماري‌هاي قلبي عروقي در اثر استفاده از سيگار در مردان تا 3 برابر و در زنان تا 6 برابر افزايش مي يابد.
ترک دخانيات در افراد مبتلا به بيماري‌هاي قلبي، خطر حمله قلبي مجدد و مرگ را به ميزان 50% کاهش مي دهد. استعمال دخانيات در ايجاد بيماري‌هاي گوارشي، کمردردهاي مزمن، پوکي استخوان‌ها، پوسيدگي دندان‌ها و بيماري‌هاي پوستي نقش مؤثري دارد.
دخانيات قدرت باروري زنان را کاهش داده، خطر ايجاد سقط، تولد نوزاد با وزن کم، مرده زايي و يائسگي زودهنگام را افزايش مي‌دهد.
