به گفته استادیار گروه روماتولوژی دانشگاه علومپزشکي مشهد، بیماری پوکی استخوان یا استئو پوروز یکی از بیماریهای مهم دوره سالمندی است و به علت از دست رفتن تراکم استخوان در اثرعوامل متعدد بويژه افزایش سن و کاهش هورمونهای جنسی اتفاق میافتد.
دکتر مريم صاحباري در گفتوگو با وبدا با بيان اين که نتیجه ضعیف شدن استخوان، خطر شکستگی بدنبال ضربههای خفیف بويژه در ستون فقرات و سر استخوان ران را دارد،هشدار داد: شکستگی سر استخوان ران به غیر از درد و نیاز به جراحی موجب ناتوانی طولانیمدت در انجام فعالیتهای روزمره نيز میشود.
وي افزود: هر چند این بیماری بیشتر در خانمها و درسنین بعد از یائسگی تشخیص داده میشود، در شرایطی مانند مصرف داروهای خاص، استعداد ژنتیکی به بیماری،نامناسب بودن تغذیه، مصرف سیگار وکمبود فعالیت در زندگی روزمره پوکی استخوان میتواند زودتر ایجاد شود.
** پوکي استخوان در آقایان در سنین بالاتر از 70 سال دیده میشود
اين فوقتخصص روماتولوژي با بيان اين که «پوکي استخوان در آقایان نیز بطور معمول در سنین بالاتر از 70 سال دیده میشود»، گفت: پوکی استخوان در حالت عادی علامتی برای جلب توجه فرد ندارد، اما بروز شکستگیها در بيشتر موارد میتواند اولین علامت بیماری باشد.
به گفته وي،کوتاه شدن تدریجی قد در سالمندی که میتواند نشانهای از پوکی استخوان باشد یافتهای دیررس است و باید بیماری قبل از آن تشخیص داده شود اما به هر حال سن بروز بیماری سنین سالمندی است.
* بیشترین میزان تراکم استخوان تا سنین بلوغ ایجاد میشود
دکتر صاحباري درباره پیشگیری از عارضه پوکي استخوان نيز خاطرنشان کرد: پيشگيري باید از سنین کودکی آغاز شود و بايد توجه داشت که بیشترین میزان تراکم استخوان تا سنین بلوغ ایجاد میشود و بعد از آن تا سن 30 سالگی این میزان باقی مانده و بعد به تدریج کاهش مییابد، بنابراین تغذیه مناسب شامل مصرف کافی لبنیات و مواد غذایی حاوی کلسیم و ویتامین D، انجام فعالیت فیزیکی و ورزش به میزان کافی و در معرض نور مستقیم آفتاب قراردادن قسمتهایی از پوست به مدت حداقل 20 دقیقه در روز باید در تمام دوران زندگی افراد از کودکی تا کهنسالی ادامه یابد.
وي گفت: انجام فعالیتهای فیزیکی مناسب بويژه در سنین بالاتر ،از این لحاظ اهمیت دارد که درکنار کمک به حفظ تراکم استخوان موجب تقویت عضلات و جلوگیری از زمین خوردن میشود. همچنين مناسب سازي محیط خانه مانند پوشاندن کف منزل با فرش و یا موکت و استفاده از دمپايی با کف مناسب برای جلوگیری از سرخوردن بخصوص در حمام ودستشويی، حذف پله از مسیر رفت و آمد، نصب چراغ در تاریکی و رفع عیوب بینايی با عینک مناسب هم ضروری است.
دکتر صاحباري درباره درمان پوکي استخوان اظهار کرد: خوشبختانه بیماری پوکی استخوان قابل پیشگیری و درمان است و پزشکان ما امکانات کافی برای تشخیص و درمان بیماری را دارا هستند؛ برای تشخیص اين عارضه، پزشک بعد از معاینه فرد و تعیین ریسک ابتلا به بیماری، در صورت نیاز آزمایش تراکم سنجی را در خواست میکند.
وي ادامه داد: در صورت ابتلا به بیماری و یا نیاز به پیشگیری دارویی،پزشک با توجه به شرایط هر بیمار میتواند داروهای متعددی که در این زمینه وجود دارد،تجویز کند.
** پوکي استخوان تا ایجاد شکستگی بیعلامت است
اين فوقتخصص روماتولوژي همچنين توصيه کرد: از آنجا که اين بیماری تا ایجاد شکستگی بیعلامت است، افراد سالمند و به خصوص خانمها در سنین پس از یائسگی بهتر است برای سنجش تراکم استخوان به پزشک خویش مراجعه کنند و با راهنمایی پزشک در صورت نیاز پیشگیری و یا درمان شوند.
به گفته وي، مصرف کلسیم و ویتامین D در هر زمان که پزشک ضروری بداند به عنوان پیشگیری و درمان پوکی استخوان تلقی میشود.
دکتر صاحباري با اشاره به بارشهاي اخير و یخزدگی معابر به سالمندان توصيه کرد: در این ایام بجز در مواقع ضروری از منزل خارج نشوند. همچنين از کفش مناسب که کف آن برای جلوگیری از سرخوردگی طراحی شده و یا درصورت نیاز از عصا و عینک مناسب برای جبران کاهش دید در اثر انعکاس نوراز روی برف استفاده کنند.