پایان زمستان که فرا می‌رسد لحظه‌ها و ثانیه‌ها به شمارش درمی‌آیند تا نوید بهار و زنده شدن طبیعت را سردهند. خانه تکانی و شور و حال غبار روبی از منازل فصل بهار بهانه‌ای میشود تا افراد برای طراوت دل‌های خود به استقبال روزگاری نو بروند.
مصارف خانگی برای شست و شو و نظافت شامل شوینده‌ها، پاک‌کننده‌ها و سفید‌کننده‌ها است. هر کدام از این مواد حاوی انواع مختلفی از مواد شیمیایی است که مصرف نابجا و غیر‌اصولی از آن‌ها در مواردی مانند خانه تکانی برای نوروز موجب وارد آمدن آسیب‌های جدی به ارگان‌های مختلف بدن میشود.
مدير نظارت بر مواد غذايي و بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي مشهد در اين زمينه اظهار مي دارد :معمولاً هنگام خريد مواد شوينده افراد تنها به يك مورد توجه دارند و آن قدرت پاك‌كنندگي است. بخش زيادي از صابون‌ها، خوشبوكننده‌ها، سفيدكنندهها،نرم‌كننده‌ها، جرم‌گيرها و .... به علت پاكيزگي و خوشبو شدن مورد استفاده قرارمي‌گيرند، غافل از اين‌كه مواد شيميايي و سمي موجود در اكثر اين محصولات در محيط وهواي خانه پخش شده و از طريق پوست، راه‌هاي تنفسي و حتي گاهي از طريق دهان وارد بدن شده و باعث تخريب مخاط ها و ايجاد مسموميت مي‌شود.60 تا 70 درصد تماسهای تصادفی با مواد شوينده در کودکان کمتر از 5 سال میباشد.
دکتر اسماعيل زاده خاطر نشان ميکند: شوينده‌ها با توجه به ميزان PH موجود در ساختارشان طبقه‌بندي مي‌شوند؛ هر چه PH اين مواد بالاتر باشد قليايي‌تر بوده و لايه‌هاي محافظ چربي پوست را تحت تأثير بيشتري قرار داده و منجر به خشكي سطح پوست مي‌شوند. همچنين مواد رنگ‌بر سفيدكنندهها با ایجاد راديكال‌هاي آزاد موجب تخريب سطح سلولي و مولكولي پوست مي‌شوند كه موجب تسریع پیری سلول وصدمات مزمن پوستي، خارش و ريزش مو مي‌شود.
مدير نظارت بر مواد غذايي و بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي مشهد مي گويد: برخی افراد برای شست‌و شو، بیشتر از سفید‌کننده‌ها که حاوی ترکیبات هیپوکلریت سدیم است استفاده می‌کنند.مخلوط کردن این ماده شیمیایی با شوینده‌های ظروف و پاک‌کننده‌های سطوح موجب آسيب به سلامتي مي شود.
سـفيد كنــنـده خانگي و يا كلردار،( chlorine bleach وایتکس): حاوي هيپوكلريت سديم است به آهستگی و خود به خود به گاز کلر ،گاز اکسیژن و سدیم کلراید تجزیه میشود.در دمای بالای 40 درجه سانتیگراد و در مقابل نور خورشید تجزیه تسریع مي شود.
وایتکس قلیای قوی و بسیار خورنده و اکسید کننده است و تحریک چشم و پوست، سوختگی های ملایم مری و دهان، تحریک گوارشی،استفراغ ،اسهال و پنومونی شیمیایی در غلظت های بالا ایجاد میکند.
دکتر اسماعيل زاده خاطر نشان مي دارد که گاهى افراد بويژه زنان خانه دار براى پاكيزگى بيشتر سطوح سراميكى از مخلوط سفید کننده با اسید های بسیار قوی مانند جوهر نمك (اسید هیدرو کلرویک HCL)استفاده مى كنند که سبب آزاد شدن گاز کلرین و در نتیجه علایم شدید مسمومیت و پنومونی شیمیایی میشود و در صورت بالا بودن سن و یا دارا بودن زمینه بیماری های قلبی و ریوی حتی میتواند منجر به مرگ شود.
بيشتر موارد مسموميت با شوينده ها از نوع استنشاقى است، استفاده از مواد سفيدكننده در فضاى بسته حمام و دستشويى به علت ايجاد گاز كلر، موجب تحريك راه هاى هوايى شده و علايم مسموميت در افراد بروز مى كند.
آسیب های تنفسی و به ویژه آسیب به حنجره شایع ترین عارضه استفاده بی رویه از مواد پاک کننده ها به شمار می رود. مواد پاک کننده به دلیل ایجاد گاز یا بخار، خطرناک هستند.
