به مناسبت روز جهانی قلب که امسال با شعار «هیچ ضربان قلبی را از دست ندهید» و پیام محوری «قلب تو شایسته توجه است» برگزار می‌شود، دکتر مهدی قلیان، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در سخنانی ضمن تشریح اهمیت سلامت قلب، مجموعه‌ای از توصیه‌ها و هشدارهای بهداشتی را برای مردم ارائه کرد.
دکتر قلیان در گفتگو با وب دا با اشاره به اینکه بیماری‌های قلبی‌عروقی بزرگترین عامل مرگ‌ومیر در جهان به شمار می‌روند، گفت: سالانه بیش از ۲۰ میلیون نفر در دنیا بر اثر این بیماری‌ها جان خود را از دست می‌دهند و ۳۱ درصد کل مرگ‌ها ناشی از بیماری‌های قلبی است. در سنین ۳۰ تا ۷۰ سال نیز یک نفر از هر ۱۰ نفر به دلیل بیماری‌های قلبی،عروقی فوت می‌کند.
وی هدف از نام‌گذاری روز جهانی قلب را ترغیب مردم به انتخاب تغییرات ساده اما مؤثر در سبک زندگی دانست و افزود: ارتقای آگاهی عمومی و مشارکت همگانی می‌تواند مسیر اصلی پیشگیری از بیماری‌های قلبی باشد.
توصیه‌های کلیدی برای حفظ سلامت قلب
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد برای حفظ سلامت قلب مجموعه‌ای از اقدامات ساده و در عین حال حیاتی را برشمرد:
- تغذیه سالم: کاهش مصرف نوشابه‌ها و آبمیوه‌های صنعتی شیرین، جایگزینی شیرینی‌ها با میوه تازه، مصرف روزانه حداقل ۵ سهم میوه و سبزیجات (۴۰۰ گرم)، پرهیز از الکل و محدود کردن غذاهای فرآوری‌شده و پرنمک.
- فعالیت بدنی منظم: انجام حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط در پنج روز هفته یا ۷۵ دقیقه فعالیت شدید در طول هفته؛ بازی کردن، پیاده‌روی، کارهای خانه و دوچرخه‌سواری همگی می‌توانند جایگزین‌های مناسبی باشند.
- ترک دخانیات: وی تأکید کرد: این بهترین اقدامی است که می‌توانید برای قلب خود انجام دهید. تنها دو سال پس از ترک سیگار، خطر بیماری‌های قلبی به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد و طی ۱۵ سال به سطح افراد غیرسیگاری می‌رسد.
- کنترل شاخص‌های حیاتی: مراجعه به پایگاه‌های سلامت برای سنجش فشار خون، قند و کلسترول و محاسبه ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی طی ۱۰ سال آینده.
هشدار درباره عوامل خطر پنهان
دکتر قلیان در بخش دیگری از سخنان خود هشدار داد:
- فشار خون بالا قاتل خاموش است و بسیاری از مبتلایان حتی از بیماری خود خبر ندارند.
- قند خون بالا نشانه‌ای از دیابت است و بیماری قلبی در بیماران دیابتی علت اصلی مرگ محسوب می‌شود.
- کلسترول بالا سالانه جان میلیون‌ها نفر را می‌گیرد و باید به طور منظم کنترل شود.
چاقی؛ تهدید جدّی برای نسل امروز و فردا
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به نقش چاقی در بروز بیماری‌های قلبی گفت: چاقی و اضافه‌وزن نه تنها امروز سلامت افراد را تهدید می‌کند، بلکه آینده کودکان را نیز به خطر می‌اندازد. کودکان چاق امروز، بزرگسالان بیمار فردا خواهند بود.
او توصیه کرد:
- مصرف غذاهای پرکالری را محدود کنید و فریب لذت آنی را نخورید.
- فعالیت بدنی داشته باشید و وزن خود را به طور منظم کنترل کنید.
- چاقی تنها یک مشکل زیبایی نیست؛ عاملی جدّی در بروز دیابت، فشار خون بالا، کبد چرب و سکته‌های قلبی و مغزی است.
توصیه‌های تغذیه‌ای و بهداشتی
دکتر قلیان افزود: برای داشتن قلبی سالم بهتر است از مواد غذایی فیبردار مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات استفاده کنید، گوشت سفید به‌ویژه ماهی را در برنامه غذایی بگنجانید و غذاها را به صورت بخارپز یا کبابی مصرف نمایید. همچنین استفاده از نان‌های سبوس‌دار و پرهیز از مصرف زیاد سوسیس، کالباس و سس‌ها ضروری است.
او در زمینه تحرک بدنی نیز تصریح کرد: ۳ تا ۴ روز در هفته، هر بار ۳۰ دقیقه ورزش کنید. پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری، کوهنوردی و تنیس از جمله ورزش‌های مناسب برای سلامت قلب هستند. حتی انتخاب پله به جای آسانسور و پیاده‌روی در مسیرهای کوتاه می‌تواند نقش مهمی در ارتقای سلامت داشته باشد.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پایان گفت:سلامت قلب مسئولیت مشترک ماست. با اصلاح سبک زندگی، ترک دخانیات، تغذیه سالم، فعالیت بدنی و کنترل منظم فشار خون و قند، می‌توانیم هیچ ضربانی را از دست ندهیم. هر ضربان قلب، فرصتی تازه برای زندگی سالم است؛ پس مراقب قلب خود و اطرافیانمان باشیم.