رادیولوژی بهعنوان یکی از ارکان حیاتی پزشکی نوین، نقشی بیبدیل در تشخیص، پیگیری و درمان بیماریها دارد. این علم با بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته تصویربرداری، توانسته است دیدی شفاف و دقیق از درون بدن انسان در اختیار پزشکان قرار دهد؛ دیدی که بدون نیاز به جراحی، مسیر درمان را ایمنتر، سریعتر و کمهزینهتر کرده است.
دکتر مریم توکلی، متخصص رادیولوژی و عضو هیأت علمی گروه رادیولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، درگفتوگو با وبدا اظهار داشت:رادیولوژی، چشمان تیزبین پزشکی مدرن است و در واقع، بدون رادیولوژی، طب امروز تقریباً فلج خواهد شد. اهمیت این علم در تشخیص، پیگیری و حتی درمان بیماریها روزبهروز افزایش مییابد و نمیتوان نقش آن را در ارتقای نظام سلامت نادیده گرفت.
تشخیص زودهنگام بیماریها با فناوریهای پیشرفته تصویربرداری
دکتر توکلی با اشاره به نقش تعیینکننده روشهای تصویربرداری پیشرفته نظیر سونوگرافی، سیتیاسکن (CT)، امآرآی (MRI)، ماموگرافی و PET/CT گفت:این فناوریها امکان شناسایی ضایعات و بیماریها را در مراحل اولیه فراهم میسازند. برای مثال، تشخیص زودهنگام سرطان سینه یا ریه میتواند جان بیمار را نجات دهد. افزون بر تشخیص، رادیولوژی در مرحله درمان نیز نقشی کلیدی دارد. امروزه بسیاری از اقدامات درمانی با هدایت تصویری و بدون نیاز به جراحی باز، مانند بیوپسی، درناژ، آنژیوپلاستی و آمبولیزاسیون تومورها انجام میشود که ضمن کاهش هزینهها، موجب بهبود کیفیت زندگی بیماران میگردد.
عضو هیأت علمی گروه رادیولوژی دانشگاه در ادامه با معرفی خدمات تخصصی این حوزه در بیمارستان قائم (عج) مشهد گفت:در این مرکز درمانی، انواع گرافیهای ساده و تخصصی، فلوروسکوپی، سونوگرافیهای پایه و تخصصی، سیتیاسکن و MRIهای تخصصی و همچنین اقدامات رادیولوژی مداخلهای با بالاترین کیفیت در سطح کشور انجام میشود. این خدمات بهگونهای طراحی شدهاند که ضمن رعایت دقیق اصول علمی، پاسخگوی نیازهای تشخیصی و درمانی بیماران در کوتاهترین زمان ممکن باشند.
ایمنی در برابر پرتو؛ اولویت اساسی در فعالیتهای رادیولوژی
دکتر توکلی با تأکید بر اهمیت رعایت اصول ایمنی در برابر پرتوهای یونیزان تصریح کرد:کار در رادیولوژی به معنای کار با اشعه ایکس است؛ بنابراین، حفاظت از بیمار و پرسنل از اولویتهای اساسی ما به شمار میرود. بر اساس اصل مهم ALARA، میزان تابش باید تا حد ممکن پایین نگه داشته شود. کاهش زمان تابش، افزایش فاصله از منبع پرتو و استفاده از وسایل حفاظتی مانند روپوش سربی و دوزیمتر از جمله اقدامات حیاتی در این زمینه است.
وی با بیان اینکه رادیولوژی ترکیبی از علم، فناوری و هنر تفسیر تصویرهاست، افزود:این رشته پویا و جذاب هر روز با پیشرفت فناوری دگرگون میشود و رادیولوژیستها در تعامل مداوم با سایر رشتههای بالینی، نقشی مؤثر در روند درمان ایفا میکنند. البته این حوزه نیز مانند سایر شاخههای پزشکی با چالشهایی روبهروست؛ از جمله وابستگی زیاد به فناوریهای گرانقیمت و ضرورت دقت بالا در تفسیر نتایج، چرا که یک تفسیر نادرست میتواند بر سرنوشت درمان بیمار تأثیر مستقیم بگذارد.
قدردانی از استادان پیشکسوت و کارشناسان پرتلاش
دکتر توکلی در پایان ضمن قدردانی از تلاشهای بیوقفه استادان و کارشناسان این حوزه اظهار داشت:رشد و پیشرفت رادیولوژی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مرهون کوشش استادان ارجمند و کارشناسان متعهدی است که با دقت و پشتکار مثالزدنی، کیفیت تصاویر را تضمین میکنند. بدون حضور آنان، هیچ تصویری معنا نخواهد داشت و هیچ تشخیصی به نتیجه نخواهد رسید.









