ساجده اکبرزاده، متولد سال 1370 در شهر مشهد و کتابدار کتابخانه مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی قائم (عج) ، از جمله کارکنان و محققین جوان شاغل در دانشگاه علوم پزشکی مشهد است که از سال 1399 و پس از پایان دوره طرح، خدمت خود را در مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی قائم (عج) ادامه داده و طی سال جاری در دومین جشنواره ماه بانو دانشگاه علوم پزشکی مشهد به عنوان یکی از بانوان برگزیده و تاثیرگذار دانشگاه مورد تقدیر قرار گرفت. خانم اکبرزاده که در رشته کتابداری پزشکی تحصیل نموده، چندین مقاله‌ی مرتبط با این حوزه را نیز نگارش و به مرحله چاپ رسانده است. پایگاه خبری وبدا، در مصاحبه ای با این بانوی جوان، جزئیات بیشتری از فعالیت های کاری و پژوهشی وی در فضای کتابخانه بیمارستان قائم(عج) را منعکس نموده که شرح آن را در ادامه می خوانید:
وب دا: ضمن سپاس از حضورتان در این گفتگو، بفرمایید تحصیلات دانشگاهی را در کجا و چه رشته ای گذراندید؟
بنده مقطع کارشناسی را در دانشگاه فردوسی مشهد و کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی را با رتبه 23در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران سپری کردم و با توجه به اینکه به رشته روانشناسی علاقه مند بودم، عنوان پایان نامه ام را در مورد اضطراب اطلاع یابی بر روی دانشجویان علوم پزشکی انتخاب کردم که بسیار مورد استقبال اساتید گرفت. بعد از اتمام تحصیلاتم به مدت سه سال، پروژه های متعددی را در دانشگاه فردوسی انجام دادم که سرپرستی آن پروژه ها را نیز بر عهده داشتم. از جمله این پروژه ها می توانم به آرشیو نشریات فارسی و لاتین و الکترونیکی کردن پایان نامه های مقاطع ارشد و دکتری اشاره کنم . از دیگر فعالیت های پژوهشی ام، دو پروژه درباره تگ و آنتن که مربوط به سیستم حفاظتی کتاب ها بود، که در دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان و شهر شاهرود انجام شد. در کنار این پروژه های گسترده، پروژهای کوچک تری نیز انجام داده ام.
وب دا: چطور پس از دوره طرح، در بیمارستان قائم (عج)، مشغول به خدمت شدید؟
در سال 1397 وارد دوره طرح در بیمارستان قائم (عج)، دانشگاه علوم پزشکی مشهد شدم که به لطف خدا و یاری و حمایت های مسئولین مربوطه و با توجه به نیاز بیمارستان در بخش کتابخانه بیمارستان قائم (عج) استخدام شدم و طی شش سال خدمتم در بیمارستان قائم (عج)، پروژه های مختلفی را انجام داده ام و حدود هفت مقاله را به رشته تحریر در آورده ام، که تعدادی مقاله از مجموع مقالاتم، در مجلات و نشریات معتبر خارجی منتشر شده و تعدادی دیگر نیز در کنگره ها، سمینارها و همایش های داخلی ارائه شده است.
وب دا: نمونه هایی از این دستاوردهای علمی- پژوهشی را عنوان بفرمایید؟
در دوران کرونا، در فراخوانی همایش کشوری با عنوان نقش کتابخانه های علوم پزشکی در بحران، با طراحی اثری خلاقانه با عنوان کتاب و کرونا (نالج تری ( درخت دانش)) شرکت کرده و به دلیل اینکه در دوران کرونا ارتباط علم با ویروس کرونا بسیار مهم بود، اثر بنده جزء اثرات برگزیده انتخاب شد. همچنین در اولین همایش بین المللی فعالیت های داوطلبانه، فرصتی برای پویاسازی کتابخانه ها طرحی با عنوان دیوار مهربانی کتاب ارائه کردیم، که برای اولین بار در سطح کشور انجام شد و به عنوان اثر برگزیده از بین سایر طرح ها انتخاب و خروجی به صورت مقاله در قالب پوستر منتشر گردید در حال حاضر ترجمه بخش هایی از دو عنوان کتاب را به عهده گرفته ام که با همکارانی از دانشگاه های مختلف در حال انجام می باشد. همچنین دو طرح پژوهشی در حال تصویب در دست دارم، که یکی در حال طی کردن مراحل اولیه ثبت است و دومی مراحل داوری آن رو به اتمام است و منتظر حصول نتیجه از سوی داوران محترم است. موضوع طرح مربوط به کتاب درمانی برای کودکان بستری در بخش اعصاب اطفال بیمارستان است. با اجرای این طرح قصد داریم، میزان ترس کودکانی که در بخش اعصاب اطفال بیمارستان قائم (عج) بستری هستند را بررسی کنیم و ترس آنها را از بیمارستان کمتر کنیم و تا حدودی فضای بیمارستان را برای آنها خوشایند کنیم تا انشالله با حال خوب از بیمارستان ترخیص شوند.
بارقه فکری این طرح زمانی در ذهن من پویا و زنده شد که بیماران سالمند را مشاهده می کردم که با ترس و اضطراب وارد فضای بیمارستان می شوند، حتی ممکن است اضطراب و ترس آنها، فرآیند درمان آنها را مختل کند، بنابراین در مکانی که افراد بزرگسال دچار فشار روانی می شوند قطعا کودکان نیز این فشار را تجربه می کنند، پس به این فکر کردم که کودکانی که وارد این فضا می شوند با دیدن فضای بیمارستان و درمان، روپوش پزشکان، تجهیزات پزشکی و غیره متحمل اضطراب و ترس زیادی می شوند. بنابراین تصمیم گرفتم که پژوهش کتاب درمانی را با همکاری همکارانم در بخش اعصاب اطفال بیمارستان قائم (عج) انجام دهم.
وب دا،: هدف شما از اجرای طرح های پژوهشی چیست؟
هدف من از اجرای این طرح پژوهشی علاوه بر کنترل استرس و ترس کودکان، مانند سایر طرح هایم ترویج کتابخوانی و عادت به مطالعه کردن از دوران کودکی است، که در کودک نهادینه شود تا مطالعه کتاب در کشور ما فرهنگ سازی و سرانه مطالعه کتاب را افزایش دهیم و همه مردم توجه زیادی به کتاب و مقوله کتاب خوانی داشته باشند.
وب دا: درباره علاقه خود به رشته کتابداری بفرمایید؟
من با عشق و علاقه رشته کتابداری پزشکی را انتخاب کردم و با توجه به اینکه همه اطرافیان می دانستند به رشته روانشناسی علاقمند هستم، من را ترغیب می کردند رشته روانشناسی را انتخاب کنم. اما با ورود به رشته کتابداری، علاقه ام به آن حتی از رشته روانشناسی بیشتر شد.
فضای کتابخانه را با عشق و علاقه برای مراجعه کنندگان مزین کرده و سال 1399 به دلیل زیباسازی فضای کتابخانه، جزء کتابخانه های برتر دانشگاه انتخاب شد و با توجه به ایجاد فضای دلنشین در کتابخانه، خوشبختانه مورد لطف و قدردانی اساتید قرار گرفتیم. سعی کردیم تمام امکانات و به روزترین کتاب ها را برای دانشجویان فراهم کنیم. در همین جا مراتب قدردانی خود را به مسئول کتابخانه خانم دکتر مظلوم خراسانی و خانم دشتی مدیریت کتابخانه اعلام می دارم و در تمام کارهایی که در اینجا انجام داده ام حامی و پشتیبان من بوده اند.
وب دا، چه چالش ها و موانعی را در مسیر تحصیلی و شغلی خود تجربه کردید؟
تمام چالش های من مربوط به انتخاب رشته ام بود و چون در ابتدا خیلی تمایل به انتخاب رشته کتابداری پزشکی نداشتم شاید به طور تصادفی این رشته را از بین الویت بندی های سایر رشته ها انتخاب کردم. اما با ورود به این رشته به آن علاقمند شدم و الان حاضر نیستم این رشته را با رشته دیگری جایگزین کنم. بنابراین یکی از موانع رشته کتابداری، نداشتن طرفدار در جامعه است، چرا که در نظر برخی افراد این رشته در سطح پایینی قرار دارد یا خیلی آینده شغلی خوبی نخواهد داشت و با این دیدگاهی که مردم به رشته کتابداری دارند منجر شده است که بسیاری از داووطلبان از ورود به این رشته خودداری کنند.
در مقطع ارشد هم دغدغه من سبک یادگیری بود چون افراد مختلف سبک های مختلفی دارند که در آموزش ما به آن کمتر اشاره می شود و من تصمیم گرفتم پایان نامه ام را اضطراب و سبک های اطلاع یابی انتخاب کنم تا از سبک های یادگیری نظیر دیداری، شنوایی و...در راستای کاهش اضطراب یادگیری می توانیم استفاده کنیم این کار سخت بود چرا که افراد مختلف با سبک های مختلف و تمایز آنها از یکدیگر فرآیندی سخت است.
در پروژه کتاب درمانی نیز دغدغه ام، همکاری والدین برای اجرای این طرح بر کودکانشان است، ما باید از چالش ها عبور کنیم تا بتوانیم یک کار مفید را برای کودکان انجام دهیم و همچنین دغدغه سایر طرح ها همکاری افراد، مشخص بودن هدف، مسیر داوری پر پیچ و خم و نبود منابع کافی هستند.
وب دا: آیا خانواده نقشی در پیشرفت تحصیلی و شغلی شما داشتند؟
بله... از خانواده عزیزم قدردانی می کنم که همیشه در تمام عرصه های زندگی هماه من بودند. مادر بسیار خوبم که به رحمت خدا رفته اند و پدرم که کارمند بازنشسته دانشگاه فردوسی هستند و خواهران عزیزم که همواره مورد حمایت هایشان قرار گرفتم و در نهایت همسر عزیزم که در تمامی مراحل زندگی همیشه در کنار من بودند. در مسیر شغلی و تحصیلی اطرافیانم من را از رشته ام دلسرد می کردند و به من می گفتند این رشته در ایران کارایی ندارد و آینده ای نخواهد داشت اما من با حمایت های خانواده ام و همسرم سعی کردم تا حدودی، از عقاید ناصحیح مردم در خصوص این رشته کم کنم و به لطف خدا افرادی که من را دلسرد می کردند و شاهد موفقیت من بود بودند، سال ها بعد فرزندان آنها وارد رشته کتابداری شدند. ممکن است برخی افراد به رشته کتابداری نگاه مثبتی نداشته باشند، اما به نظر من هر فردی باید بتواند در هررشته ای که تحصیل می کند، برای خود موفقیت ایجاد کند، بنابراین موفقیت باید ساخته شود.
وب دا،: اوقات فراغت خود را به چه فعالیت هایی می گذرانید؟
من در گذشته فعالیت ورزشی مورد علاقه ام رشته کوهنوردی بود که با گروه کوهنوردی، رشته کوه های اطراف مشهد را فتح کرده ام. با گروه کوهنوردی به دیدار مددجویان مراکز توانبخشی معلولین، مرکز نگهداری سالمندان و شیرخوارگاه به مناسبت های مختلف با اهداء شاخه گل می رویم. بعد از مدتی به دلیل برخی مشکلات جسمانی نتوانستم، به رشته کوهنوردی ادامه دهم. در ایام اوقات فراغت به پیاده روی می روم که یک ورزش بسیا راحتی است و حتما در برنامه روزانه ام انجام می دهم. در حال حاضر در یوگا فعالیت می کنم. در حوزه های فرهنگی من و همسرم با مؤسسات خیریه همکاری داریم و فعالیت های خداپسندانه انجام می دهیم. بیشتر اوقات فراغتم در منزل به کتاب خواندن مشغول هستم. با وجودی که باید به زندگی شخصی و خانوادگی خود رسیدگی کنم اما عادت کتاب خواندن را همیشه در برنامه روزانه ام دارم.
