عضو هیأت علمی دانشکده بهداشت و مدیر گروه بهداشت عمومی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: سلامت عمومی جامعه با کیفیت هوا ارتباطی مستقیم دارد و هوای سالم به عنوان یکی از عوامل تعیین کننده سلامت عمومی با کیفیت زندگی، رفاه اجتماعی و پایداری اکوسیستم‌ها در ارتباط است.

دکتر مهرالسادات مهدی زاده در گفتگو با وبدا، مناسبت روز جهانی هوای پاک در هفتم سپتامبر ( 16شهریورماه ) را فرصتی برای توجه دادن همگان به اهمیت هوای پاک و داشتن یک اکوسیستم پایدار برای نیل به زندگی سالم تر برشمرد و گفت: هوای سالم به عنوان یکی از عوامل تعیین کننده سلامت عمومی، در کاهش آلاینده‌های هوا ( مانند ذرات معلق )، گازهای خطرناک و ترکیبات عالی و فرّار نقش مهمی دارد و همچنین می‌تواند به حفظ و ارتقای سلامت فردی و کاهش پیامدهای منفی تولد همچون؛ نواقص مادرزادی، کاهش بار بیماری‌ها ( به ویژه بیماری‌های غیر واگیر و مزمن) منتج شود.

استاد دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد ، تأثیر عمیق پیامدهای آلودگی هوا بر جان باختن سالانه میلیون‌ها نفر در سطح جهان را یادآور شد و گفت: کاهش آلاینده‌های هوا می‌تواند به بهبود عملکرد ریه‌ها، کاهش بیماری‌های تنفسی مزمن و همچنین کاهش بیماری‌های قلبی و عروقی، سکته‌های مغزی و سرطان‌ها منجر شود.

وی، مهمترین قربانیان آلودگی هوا را کودکان و سالمندان، زنان باردار و همچنین افرادی که دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستند، عنوان کرد و افزود: آلودگی هوا می‌تواند آب و خاک را آلوده کند و موجب اسیدی شدن باران، کاهش کیفیت خاک و تغییر چرخه‌های اکولوژی شود، این اثرات می‌تواند به کاهش تنوع زیستی و تضعیف اکوسیستم‌ها و محیط زیست ناسالم منجر شود.

دکتر مهدی زاده همچنین گفت: بسیاری از مشکلات و معضلات اجتماعی و اقتصادی که امروزه جوامع با آن درگیر هستند همچون؛ کاهش بهره‌وری افراد به ویژه در محیط‌های کاری، افزایش هزینه‌های درمانی و کاهش کیفیت محصولات کشاورزی و صنعتی نشأت گرفته از هوای ناسالم و آلوده است.

وی، صنعتی شدن جوامع و پیامدهای منفی آن در بخش‌های مختلف و از جمله مدیریت نادرست سوخت، انرژی و حمل و نقل را از مهم‌ترین عوامل کاهش کیفیت هوا برشمرد و افزود: زمان آن فرا رسیده که هر یک از ما برای حفظ و بهبود کیفیت هوا اقدامی را صورت دهیم تا خود و فرزندانمان در آینده از کیفیت زندگی و حیاتی بهتر برخوردار باشیم، ضمن آنکه حفظ هوای سالم یک مسئولیت مشترک است که با همکاری فعال مردم, مسئولان و محققان در علوم مختلف به دست می‌آید و نقش جامعه مدنی و افراد در جوامع این است که از منابع آلودگی، معیارهای کیفیت هوا و راه‌های کاهش قرارگیری در معرض آلاینده‌های هوا آگاهی داشته باشند و با تغییر سبک زندگی، رفتاری داشته باشند که از گسترش آلاینده‌ها و هوای آلوده جلوگیری شود.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، آموزش کودکان و ایجاد فرهنگ حفاظت از محیط زیست در خانواده‌ها را امری ضروری برشمرد و افزود: اهتمام مدارس و سایر سازمان‌های آموزشی، فرهنگی و مشارکت در تصمیم گیری‌های محلی با حضور در جلسات شورای محله یا کمیته‌های محیط زیست در محلات و محیط‌های کاری، استفاده از حمل و نقل عمومی، دوچرخه و پیاده‌روی به جای خودروهای شخصی و تک سرنشین، کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی و مدیریت درست انرژی در منزل و محیط‌های کاری و صنعتی، مدیریت پسماند و استفاده از انرژی‌های پاک و نیز حفظ و توسعه فضای سبز محله برای کاهش آلودگی بر جذب آلاینده‌ها از جمله اقداماتی است که مردم می‌توانند برای حفظ هوای سالم و کاهش آلاینده‌های هوا انجام دهند.

دکتر مهدی زاده در خصوص رسالت مسئولین و سیاستگذاران در این حوزه نیز گفت: از جمله اقداماتی که مسئولان و سیاستگذاران می‌توانند انجام دهند تصویب استانداردهای کیفیت هوا با هدف کاهش آلودگی‌ها و تعیین حد مجاز برای آلاینده‌ها، تدوین و اجرای سیاست‌های هوای پاک در حمل و نقل و انرژی، صنعت، کشاورزی است، همچنین طراحی شهری با اولویت ویژه برای توسعه پیاده راه‌ها، دوچرخه سواری، فضای سبز و ایجاد مناطق محدود کننده تردد خودروها با آلایندگی بالا در مرکز شهر و سایر ابتکارات ترافیکی می‌تواند به حفظ هوای سالم کمک کند.

وی اضافه کرد: محققان و پژوهشگران در علوم سلامت و سایر علوم مرتبط نیز می‌توانند با تولید شواهد علمی از طریق انجام مطالعات برای درک رابطه میان کیفیت هوا و پیامدهای سلامتی، ارزیابی اثرات اقتصادی و اجتماعی آلودگی و مزایای سیاست‌های کاهش آلودگی و انتشار این یافته‌ها اجرای مداخلات جامعه محور برای حفاظت از هوای سالم در سطوح مختلف و همچنین طراحی بسته‌های آموزشی برای مدارس، دانشگاه ها و سایر سازمان‌ها درباره حفاظت از هوای پاک، به حفظ محیط زیست و هوای سالم و همچنین بهبود کیفیت هوا کمک کنند.