دکتر شکوفه اعلائی، عضو هیأت علمی گروه انفورماتیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، یکی از چهرههای موفقی است که با طی کردن مسیر درخشان علمی در سال های اخیر، موفقیتهای چشمگیری را در حوزه تخصصی خود کسب نموده و از افتخاراتی همچون “استاد برتر پژوهشی” و “استاد برتر آموزشی” در سطح دانشگاه و دانشکده و همین طور نقش کلیدی در تأسیس شرکت دانشبنیان برخوردار است، ثبت اختراعات متعدد در کارنامه علمی و حرفهای دکتر اعلائی نیز گواهی بر تلاش مستمر و نگاه آیندهنگر این استاد جوان است، در ادامه شرح گفتگوی وب دا با این عضو هیات علمی و محقق برتر دانشگاه را می خوانید؛
وبدا: ضمن تشکر از حضور شما در این گفتگو، لطفاً درباره خودتان و مسیر تحصیلیتان توضیحاتی بفرمایید؟
من شکوفه اعلائی هستم، متولد ۱۳۶۶، تحصیلات کارشناسی خود را در رشته مهندسی کامپیوتر، گرایش نرمافزار، در دانشگاه فردوسی مشهد گذراندهام و علاقهمندی در خصوص بکارگیری فناوری در حل مسائل حوزه سلامت، باعث شد مسیر تحصیلیام را در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری انفورماتیک پزشکی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه دهم. در هر دو مقطع بهعنوان دانشجوی استعداد درخشان شناخته شدم و در دوره دکتری نیز به عضویت بنیاد ملی نخبگان درآمدم و از سال ۱۳۹۸، بهعنوان عضو هیأت علمی گروه انفورماتیک پزشکی این دانشگاه فعالیت میکنم.
وب دا: در مورد کسب افتخارات خود در فضای دانشگاه در طی سالهای اخیر توضیحاتی بفرمایید؟
تا امروز افتخار انتخاب بهعنوان استاد برتر پژوهشی دانشکده پزشکی در سال ۱۴۰۱، استاد برتر پژوهشی دانشگاه در سال ۱۴۰۲ و استاد برتر آموزشی دانشکده پزشکی در سال ۱۴۰۳ را داشتهام. همچنین در طول این سالها با کمیتههای مختلف دانشگاه همکاری داشتهام و همکاری در تأسیس و عضویت در هیأتمدیره شرکت دانشبنیان فرهام صنعت برنا بخشی از فعالیتهایم در حوزه کارآفرینی بوده است که منجر به اجرای پروژههای محصولمحور و چندین ثبت اختراع شده است.
وبدا: از نگاه شما، ارتباط میان آموزش، پژوهش و درمان چگونه است؟
از نگاه من، هیچکدام از سه حوزه آموزش، پژوهش و درمان بر دیگری برتری مطلق ندارد. بهعنوان عضو هیأت علمی علوم پایه، همواره کوشیدهام ضمن آموزش و توانمندسازی دانشجویان برای حل مسائل فنی حوزه پزشکی، پژوهشهایی انجام دهم که کاربردی باشند و به نیازهای واقعی نظام سلامت پاسخ دهند.
در این مسیر، همکاری مؤثر با اساتید بالینی نقش مهمی در پیشبرد پروژهها داشته و در بسیاری موارد به طراحی و توسعه محصولات، ثبت اختراع، انتشار مقالات علمی و ارائه در کنگرهها منجر شده است. معتقدم این سه حوزه رابطهای همافزا و مکمل دارند و هر یک در ارتقای سلامت جامعه نقش ویژه خود را ایفا میکند.
وبدا: در طول مسیر کاری و تحصیلی با چه چالشهایی روبهرو بودهاید و چگونه آنها را مدیریت کردهاید؟
در دوران دانشجویی، تلفیق همزمان فعالیت صنعتی و پژوهشی، هرچند زمانبر، اما تجربهای ارزشمند و اثرگذار برای من بود. در دوره فعالیت بهعنوان عضو هیأت علمی، تعدد وظایف و محدودیت منابع مالی برای پیشبرد پروژهها، از مهمترین چالشها بوده است.
بهویژه در حوزه سلامت دیجیتال و هوش مصنوعی که تحولات آن سریع و گسترده است، نبود امکانات کافی برای اجرای پروژهها میتواند به مرور باعث کاهش انگیزه و بازدهی شود. طولانیشدن فرآیند تصویب طرحها، تأخیر یا محدودیت در استفاده از گرنتهای پژوهشی و دشواری جذب نیروهای فنی متخصص به دلیل محدودیتهای مالی، از دیگر موانعی است که رفع آنها به حمایت ساختاری دانشگاه نیاز دارد.
در این میان، فعالیتهای حوزه علوم پایه، بهویژه رشتههایی مانند انفورماتیک پزشکی، ذاتاً نیازمند نگاه حمایتی ویژه از سوی دانشگاه و نهادهای مرتبط هستند تا ظرفیتهای علمی و فناورانه خود را به بهترین شکل در خدمت نظام سلامت قرار دهند. همچنین، تقویت ارتباط دانشگاه و صنعت میتواند بخشی از این چالشها را کاهش دهد.
وبدا: نقش خانواده در موفقیتهای شما چه بوده است؟
در تمام مراحل تحصیل و کار، حمایت بیدریغ همسرم نقش مهمی در پیشرفتم داشته است. درک شرایط کاری و همراهی ایشان در زمانهای پرکار، امکان تمرکز بیشتر بر فعالیتهای علمی را برایم فراهم کرده است.
همچنین، همراهی و پشتیبانی اساتید پیشکسوت که همانند خانواده در کنارم بودهاند، در عبور از چالشها بسیار مؤثر بوده است. معتقدم هر موفقیتی حاصل تلاش جمعی افرادی دلسوز و همراه است و در این زمینه خود را بسیار خوششانس میدانم.
وبدا: با وجود مشغلههای زیاد، اوقات فراغت خود را چگونه میگذرانید؟
علیرغم حجم بالای کار، تلاش میکنم بخشی از زمانم را به فعالیتهایی اختصاص دهم که هم به آرامش ذهنی کمک کنند و هم انرژی تازهای بدهند. ورزش، گوش دادن به پادکست، استفاده هدفمند از فضای مجازی و هر زمان که امکانش فراهم باشد، دیدار با دوستان.
وبدا: ویژگیهای استاد نمونه از نگاه شما چیست و چه توصیهای به دانشجویان دارید؟
به باور من، استاد نمونه باید علاوه بر تسلط علمی، توانایی الهامبخشی و همدلی با دانشجویان را داشته باشد. همواره کوشیدهام آنچه در دوران دانشجویی خود به آن نیاز داشتم اما در دسترس نبود، برای دانشجویانم فراهم کنم.
دانشجویان امروز بسیار آگاه، پرتلاش و توانمند هستند و میتوانند در حوزههای علمی و غیرعلمی نقشآفرین باشند. توصیه میکنم از انرژی و پتانسیل جوانی نهایت بهره را ببرند، مهارتهای متنوع بیاموزند و توانمندیهای خود را توسعه دهند. اطمینان دارم هر مهارت یا دانشی روزی در جایی به کار خواهد آمد و سرمایهای ارزشمند خواهد بود.
تجربه این سالها به من نشان داده که مسیر پیشرفت همیشه هموار و آماده نیست، اما اگر به کارتان علاقه داشته باشید و با افراد درست همراه شوید، سختیها هم معنا پیدا میکنند. امیدوارم بتوانم دانستهها و تلاشهایم را برای بهبود سلامت مردم و انگیزهبخشی به نسل آینده به کار بگیرم.