مدیر گروه آسیب شناسی دهان و فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به فعالیت های گسترده این گروه در دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: تاکنون متخصصین بسیاری در حوزه آسیب شناسی دهان و فک و صورت در گروه پاتولوژی دانشکده دندانپزشکی مشهد تربیت شده اند، که اغلب این افراد در شهرهای بومی خود مشغول فعالیت به عنوان عضو هیأت علمی هستند. 

دکتر نصرالله ساغروانيان، که از سال 1383 و همزمان با اتمام دوره تخصص ( همراه با اخذ رتبه برتر بورد) فعالیت های حرفه ای خود را در دانشکده دندانپزشکی مشهد آغاز نموده در گفتگو با وب دا، پیرامون فعالیت های گروه پاتولوژی در این دانشکده گفت: سابقه‌ی فعالیت گروه پاتولوژی تقریباً به قدمت دانشكده دندانپزشکی است؛ چرا كه يكي از مؤسسين دانشكده دندانپزشكي مشهد استاد فقيد خانم دكتر بدري تيمور تاش، فارغ التحصیل از کشور بلژیک در رشته بیماری های دهان و دندانپزشکی بودند. یکی از اولين ورودی های دانشجويان دانشكده، استاد بنده سركار خانم ستاره هستند. ايشان به پيشنهاد خانم دكتر تيمورتاش و علاقه اي كه داشتند، در انگلستان پيگير رشته پاتولوژي دهان و فك و صورت مي شوند و از اولين فارغ التحصيلان اين رشته در سطح كشور به شمار مي روند.

وی ادامه داد: بعد از بازگشت خانم دکتر ستاره و تفكيك شدن گروه هاي آموزشی در دانشكده، گروه هاي بيماري دهان و آسیب شناسی به نوعي در تعامل با يكديگر در تدريس مشارکت دارند که بعدها تفكيك می شوند. پس از انقلاب فرهنگي اولين دوره رزيدنتي، در دانشكده دندانپزشكي مشهد شروع می شود و با حضور دو استاد پيشكسوت و نامي؛ خانم دكتر ستاره و آقاي دكتر مشرف رضوی فارغ التحصیل از کشور آمریکا اين رشته تخصصي در دانشكده علوم پزشكي مشهد رزيدنت مي پذيرد و جناب دكتر صالحي نژاد كه ده سال است، بازنشسته شدند از اولين ورودی هاي اين دانشكده هستند.

دکتر ساغروانیان در خصوص سابقه فعالیت های آزمایشگاهی این دانشکده هم گفت: نخستین نمونه هاي ما در آرشيو آزمايشگاه از سال 1349 است و بيش از 50 سال قدمت دارد، در سال های نخستین اساتيد پروازي هم در دانشگاه داشتيم، اما بعد از تشكيل گروه همه فعاليت هاي آموزشي، پژوهشي و درماني برعهده اساتيد ما قرار گرفت كه از آنها به نيكي ياد مي كنم. در ادامه برگزاری دوره های تخصصي بيش از تقريبا 50 استاد از همين دانشكده فارغ التحصيل شدند و فارغ التحصيلان ما در تمام سطح كشور از جمله؛ همدان، زاهدان، اصفهان، شيراز، ساري، گرگان، بابل و ساير اقصي نقاط كشور مشغول به تدریس هستند.

مدیر گروه آسیب شناسی دهان و فک و صورت دانشکده دندانپزشکی مشهد در خصوص مشكلات و چالش های این گروه هم گفت: عدم در آمد تخصصی یکی از مشکلات اصلی ماست و این رشته بر خلاف ساير گروه هاي دندانپزشكي که درآمدهاي انتفاعي دارند، چيزي جزء علم و زحمت نيست و منبع درآمد همکاران همان حقوق اعضاء هیأت علمی بوده و مانند دیگر متخصصان دندانپزشکی مطب فعال در زمینه تخصصی خویش که درآمد زا باشد ندارند.

دکتر ساغروانیان با اشاره به مسئولیت خود در سطح وزارتخانه گفت: بنده، به عنوان دبير هيأت بورد قبلی اين رشته در وزارت خانه و عضو كميته راهبردي رشته پاتولوژی، از طريق هيأت بورد و انجمن مربوطه پيگيري هايي انجام دادم، که سبب اخذ مجوز  آزمايشگاه آناتومیکال گردید ولی با توجه به حضور آزمایشگاه های تشخیصی طبی فراوان که هم کلینیکال و هم آناتومیکال می باشند متأسفانه فروغ آن چنانی نداشته است.

مدیر گروه پاتولوژی دانشکده دندانپزشکی مشهد با بیان اینکه آزمايشگاه های تشخیص طبی فراوان سطح شهر،  کلیه تشخیص های پاراکلینیکی را همزمان ارائه می کنند، آزمایشگاه های دانشکده دندانپزشکی فقط آناتومیکال بوده و لذا نمونه ها را فقط از بُعد آسیب شناسی تشخیص می دهد. که براساس این تشخیص زمان طلایی استاندارد پاتولوژی، بيمار طرح درمان دريافت مي كند.

وی با اشاره به مسئولیت های سنگین این رشته افزود: اگر در امر تشخيص هر گونه اشتباهي رخ دهد، اين پاتولوژيست است، كه بايد پاسخگو باشد، ضمن آنکه این رشته از واحدهاي درسی سنگيني برخوردار است و يكي از سخت ترين واحدهايي كه دانشجويان عمومی و تخصصی ملزم به گذراندن آن هستند، نیز در بر می گیرد.  با توجه به مشکلات ذکر شده اقبال این رشته برای جذب دستیار کاهش پیدا کرده، لذا ما هم اكنون دو دستیار بيشتر نداريم و در سراسر ايران هم با كمبود دستیار مواجه هستيم، که این در نهایت ممکن است به حذف رشته منجر گردد.

دکتر ساغروانیان در عین حال گفت: گروه پاتولوژي يكي از اولين گروه هايي است كه دانشجويان براي گرفتن پايان نامه به آن مراجعه مي كنند، به اين علت كه همكاران بسيار خوب و فعال در گروه داريم که با عشق كار مي كنند و در حال حاضر در گروه آسیب شناسی دهان و فک و صورت دو استاد و دو دانشيار و يك استاديار فعاليت مي كنند.

وی ادامه داد: صرفنظر از دروس تخصصي كه براي دستیاران ارائه مي شود حداقل قريب به 15 واحد دوره عمومي در دروس دندانپزشكي تشخيصی و علوم پايه اعم از؛ آسيب شناسي هاي عمومي، عملي و نظري و آسيب شناسی های عملي دهان و فک و صورت نیز تدريس مي شود. يكي از فعاليت هايي كه در دانشكده ما منحصر به فرد است تغییراتی است که مجاز بودیم دركوريكولوم آموزشی داشته باشیم و دروس را به نحوی برنامه ریزی کردیم، که دانشجو در سال های اول دندانپزشکی مفاهیم پاتولوژی و بافت شناسی  دهان را با مفاهیم دندانپزشکی دریافت کند.

استاد دانشکده دندانپزشکی مشهد همچنین گفت: برخی گروه های دیگر از جمله؛ اندو، پروتز،پریو، رادیو و... واحدهای درسی وابسته با گروه پاتولوژی دارند و در بسیاری از کارهای علمی و پژوهشی باید حتما یک پاتولوژیست، حضور داشته باشد که خوشبختانه با حضور همکاران ما بر غنای مطالعات افزوده شد. حداقل دو نفر از اعضای این گروه جزء برترین اچ ایندکس ها در دانشکده و جزء تاپ ترین های این رشته در کشور هستند. گروه پاتولوژی، جوایز متعددی نیز در حوزه های آموزشی و پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و در سطح وزارت خانه کسب کرده و دستیارانی که آموزش داده شدند، اغلب با رتبه های برتر فارغ التحصیل شده اند.

مدیر گروه پاتولوژی دانشکده دندانپزشکی مشهد خاطرنشان کرد: ما در این بخش یک آزمایشگاه کلینیکال پاتولوژی، یک کلاس عملی آسیب شناسی، چند اتاق برای همکاران جهت کنفرانس های هفتگی و ادواری به همراه سایر امکانات داریم و آزمایشگاه پاتولوژی هم تقریبا مجهز است که قسمتی از تجهیز آن از درآمدهای حاصل از برگزاری کنگره ها صورت گرفته است. این بخش مجهز به تلویزیون ها و دوربین های دیجیتال و میکروسکوپ هایی است که حداقل برای آموزش 25 نفر در هر جلسه تدریس، مناسب می باشد. در بخش آزمایشگاهی، یک همکار ثابت و کادری که کارشناس رشته علوم آزمایشگاهی هستند، فعالیت می کنند که البته نیاز به یک نیروی ثابت آزمایشگاهی دیگر و برخورداری از نرم افزارهای به روز شده پاتولوژی از الزاماتی است که متأسفانه کمبود آنها احساس می شود.

همچنین نرم افزار دیجیتالی خاصی برای ثبت گزارش ها وجود دارد و تمام نمونه های ثبت شده از سال 49 تاکنون دیجیتالی شده است که برای جستجوی ضایعات به راحتی قابل استفاده است. از لحاظ درمانی سعی می کنیم، تا حدامکان پاسخ بیماران درسریعترین زمان ممکن انجام گردد.

دکتر ساغروانیان تصریح کرد: در مواردی نیاز به مشورت وجود دارد، که برای بیماران هزینه بر بوده و ممکن است نیاز به رنگ آمیزی هایی تخصصی یا آزمایش های  تکمیلی گران تر باشد و اگر بیماران هزینه پرداخت را نداشته باشند، صندوقی درگروه ایجاد کردیم که همکاران با حقوق اندک خود در این صندوق مشارکت دارند و ما به کمک این صندوق آزمایش ها را برای این بیماران به آزمایشگاه های مرتبط ارسال می کنیم و آنها با لطفی که دارند و تخفیف هایی که  قائل می شوند در تکمیل نتایج نهایی ما را یاری می نمایند. در مجموع همیشه سعی بر این است علی رغم هزینه های اضافی بتوانیم تشخیص های عالی و دقیق را در اسرع وقت ارائه نماییم تا بیمار درمان مناسبی را دریافت کند .