یک استاد دانشگاه علوم پزشکی شیراز نسبت به قرار گرفتن مستمر و طولانی چشم در مقابل اشعهی ماوراء بنفش خورشید به عنوان یک عامل ایجاد یا رشد سرطان چشم به مردم هشدار داد.
دکتر شهرام بامداد که در کارگاه فوق تخصصی قرنیه در بیست و نهمین کنگرهی بینالمللی چشمپزشکی مشهد، در خصوص سرطانهای سطحی چشم سخنرانی داشت در حاشیهی این کارگاه به وبدا گفت: تومورها و ضایعات بدخیم چشمی، اگر چه شیوع قابل توجهی ندارند اما جزو بیماریهای ناشایع نیز به حساب نمیآیند.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شیراز افزود: در مطب هر چشمپزشکی، از موارد وجود این ضایعات بدخیم در چشم مراجعین دیده میشود و چشمپزشکان نقاط مختلف کشور، همگی تجربیاتی در این زمینه دارند.
وی ادامه داد: علائم خاصی برای این ضایعات وجود ندارند اما باید به مردم گفته شود هر گونه ضایعهی جدیدی که در چشمشان ایجاد میشود یا ضایعهای که از قبل بوده و حالا دچار تغییر رنگ، اندازه و شکل شده است باید جدی گرفته شود و به عنوان یک وضعیت قابل رسیدگی فوری، مورد توجه قرار گیرد.
وی خاطر نشان کرد: همهی روشهای تشخیصی و درمانی که در سطح جهان در چشمپزشکی وجود دارد در ایران نیز هست و از این بابت هیچ کمبودی نسبت به سایر کشورهای جهان نداریم.
این فلوشیپ قرنیه گفت: اگر ضایعه در حدی باشد که منطقهی بزرگی را درگیر نکرده باشد به روش جراحی آن را برمیدارند و اگر ضایعه از طریق شیمیدرمانی قابل کنترل و محو باشد با داروهایی که برای شیمیدرمانی در چشم ساخته شده است این کار انجام میگیرد.
دکتر بامداد مهمترین عامل ابتلا به ضایعات بدخیم چشمی را استعداد ژنتیکی دانست و گفت: البته این طور نیست که اگر یکی از والدین، سرطان چشم داشتند حتما فرزندان مبتلا میشوند چون نحوهی توارث در این خصوص، هنوز به درستی شناخته شده نیست.
وی ادامه داد: در عین حال میدانیم که در فرزندان یا نوهها و وابستگان مستقیم این اشخاص، استعداد ابتلا به ضایعات وجود دارد و اگر شجرهنامهای وجود دارد که این زمینهی ژنتیک را تأیید میکند باید افراد مورد بررسی دقیق پزشکی قرار گیرند.
وی اظهار داشت: بهترین علامت برای فهمیدن اینکه آیا فرد درگیر تومور در چشم شده این است که اگر ضایعهای از قبل داخل چشم بوده و حالا تغییر کرده یا در حال تغییر است حتما آن را جدی بگیریم.
وی افزود: همچنین ضایعهای که به تازگی ایجاد شده حتی اگر زوایا و اندازهی کوچکی هم دارد باز هم باید توسط چشمپزشک مجرب مورد بررسی و در صورت لزوم، نمونهبرداری قرار گیرد که از بدخیم بودن یا نبودن آن اطمینان پیدا کنیم.
استاد مدعو کنگرهی بینالمللی چشمپزشکی مشهد گفت: در صورت نیاز و تشخیص پزشک معالج، حتما باید نسبت به درمان این ضایعه، اقدام نماییم زیرا ممکن است در مراحل پیشرفتهتر، این ضایعه متاستازهایی در سایر قسمتهای بدن ایجاد کند که در آن صورت، کار درمان، مشکلتر و پیچیدهتر خواهد شد.
دکتر بامداد در خصوص اشعهی ماوراء بنفش خورشید و تأثیر آن بر این تومورها گفت: چه ضایعه در چشم باشد چه نباشد یکی از راههای پیشگیری از بروز یا تغییر و حاد شدن این ضایعات، جلوگیری از رسیدن اشعهی ماوراء بنفش خورشید به چشم است که با استفاده از عینک، لبه کلاه و آفتابگیر میسر است.
وی در عین حال تأکید کرد: برای انتخاب عینک حتما لازم نیست که عینکهای گران و برند تهیه شود و فقط همین که عینک بتواند جاذب اشعهی مضر خورشید باشد کفایت میکند و بهترین مشاور در این زمینه، چشمپزشک است چون بدون توجه به برندها، شرایط علمی عینک را بررسی و به بیمار اطلاع میدهد.
وی در زمینهی جراحیهای تومورهای چشمی گفت: باید این نکته را به خاطر داشت که برداشتن یک لکه یا ضایعه، به معنای پایان یافتن ماجرا نیست بلکه باید بیمار تحت نظر پزشک باقی بماند زیرا در صورت برداشتن کامل ضایعه، امکان بازگشت سی درصدی آن هست.
وی افزود: همچنین اگر بخشهایی از ضایعه برداشته شود یا با روشهای غیر جراحی به درمان آن اقدام گردد و به طور کامل از میان نرود امکان بازگشت 50 درصدی آن نیز وجود دارد بنا بر این پیگیری بیمار در این زمینه ضرورت دارد.
وی خاطر نشان کرد: ضایعات و لکهها چه رنگی و چه غیر رنگی در هر قسمت از چشم و در هر سنی باید جدی گرفته شوند و حتما هم باید متخصصین چشم بخصوص افرادی که در زمینهی تومورها تجربیاتی دارند، طرف مشورت و درمان باشند زیرا ممکن است پزشکانی که در این زمینه، تجربیاتشان کافی نباشد تشخیص به موقع نداشته باشند.