در جامعه افرادی هستند که با برخی از بیماری های پوستی که علل مختلفی دارند درگیرند برخی از این بیماری ها از اهمیت بالایی برخوردار هستند که حتما باید برای درمان آن اقدام نمود.
سالك یك بیماری پوستی است كه عامل آن انگل تك‌سلولی به نام لیشمانیا که از طریق گزش و خونخواری پشه خاكی از حیوانات آلوده (جوندگان و سگ) یا انسان مبتلا به انسان سالم منتقل می‌شود و علائم بیماری معمولاً یک ماه تا یكسال بعد از گزش ظاهر می‌گردد در خصوص کسب اطلاعات بیشتر از این بیماری دکتر محمدجعفر صادقی مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری ها حوزه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفتگو با وب دا اطلاعاتی را در زمینه این بیماری و راهکارهای پیشگیری از ان ارائه نموده است.
مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری ها حوزه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار داشت: ناقل بیماری گونه هایی از پشه خاکی های ماده از جنس فلبوتوموس است که اندازه آن 3-1.5میلیمتر است .حشره بالغ روزها در پناهگاههای تاریك، گرم و نسبتاً مرطوب مانند زیرزمین منازل، شكافهای عمقی دیوار، داخل درزها، سقفهای چوبی و بیرون از منزل در اصطبل ها، اطراف توده‌های زباله، نخاله های ساختمانی با ماندگاری بالا، كودهای دامی و سایر انباشتهای پس‌مانده منازل، اماكن متروكه، لانه جوندگان و غارها به فراوانی وجود دارند.
دکترمحمد جعفر صادقی در خصوص عوارض این بیماری خاطر نشان کرد: ایجاد زخم‌های با منظره زشت كه بمدت طولانی در محل باقیمانده (عموماً در نقاط باز بدن و بیشتر در صورت) كه پس از بهبودی نیز اسكار (جای زخم) از خود باقی می‌گذارد و از نظر زیبایی و ایجاد عوارض روحی در بیمار مشكل عمده‌ای ایجاد می‌نماید، ضمن اینكه بروز زخم در نقاط حساسی نظیر پلك چشم‌ها، لاله گوش، لبها و بینی ممكن است به نقص این اعضاء بیانجامداز عوارض این بیماری به شمار می رود.
وی با بیان اینکه آلودگی ثانویه زخم موجب عفونت باكتریایی می شود و نیاز به درمان آنتی‌بیوتیكی دارد اظهار داشت: همچنین این بیماری در بعضی از انواع منتشر محتاج درمانهای طولانی بوده و گاهی ایجاد موارد مقاوم به درمان که زیانهای اقتصادی ناشی از درمان، عوارض دارویی و تزریقات طولانی دردناك به اهمیت بیماری می‌افزاید.
دکتر صادقی افرود: شایعترین نوع سالك در کشور نوع روستایی(لیشمانیا ماژور) است كه مخزن آن جوندگان می‌باشد ولی در استان خراسان شایعترین نوع سالک نوع شهری(لیشمانیا تروپیکا)می باشد که مخزن بیماری انسانهای مبتلا به بیماری می باشند البته ناقل هرکدام از انواع بیماری متفاوت می باشد بطوریکه در سالک نوع روستایی فلبوتوموس پاپاتاسی و در نوع شهری فلبوتوموس سرزانتی می باشد.
وی گفت: بیماری در محل گزش پشه بصورت جوش كوچكی پس از طی دوره كمون (2-1 ماه) ظاهر شده كه رفته رفته بزرگتر شده و به زخم تبدیل می‌شود كه این زخم بسته به نوع سالک آن 12-8 ماه طول كشیده و پس از آن بهبود می‌یابد و بجای آن اسكار باقی می‌ماند (در نوع شهری هم دوره كمون و هم طول مدت بیماری طولانی‌تر است).
دکتر صادقی در خصوص راهکارهای درمان این بیماری گفت: برای درمان سالک دو نوع روش درمانی وجود دارد تزریق گلوكانتیم که می تواند بصورت موضعی و سیستمیک باشد و سرما درمانی (كرایوتراپی) که همراه تزریق موضعی گلوکانتیم انجام می شود پس از درمان به هر حال جای زخم باقی می‌ماند پس در صورت بروز زخم که بیش از دوهفته طول کشید حتما به پزشک مراجعه کنیم تا از ایجاد زخم وسیع با درمان به موقع جلوگیری بعمل آید.
مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری های حوزه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، رعایت بهداشت فردی و محیطی را مهمترین راهکار در پیشگیری از این بیماری برشمرد و اظهار داشت: عدم ریختن زباله ها و نخاله های ساختمانی در اطراف منازل،استفاده از پشه بند، توری و پرده بهداشتی ( منافذ ريز و آغشته به حشره كش) به خصوص در هنگام غروب و در طول شب،استفاده از لباس های كاملاً پوشيده با آستين های بلند و شلوار بلند به خصوص هنگام غروب و در طول شب،استفاده از پمادهای دوركننده حشرات به خصوص در هنگام غروب و در طول شب،نرفتن به مناطق آلوده در هنگام غروب و در طی شب،عدم نگهداری دام ها در نزديكی محل سکونت از جمله راهکارهای پیشگیری از این بیماری است.
وی با تاکید بر اینکه هر ضایعه پوستی که بیشتر از 14 روز طول بکشد نیاز به بررسی دارد خاطر نشان کرد: افراد می توانند با مراجعه به مراكز بهداشتی در صورت بروز هر ضايعه مشكوك و همکاری با کارکنان بهداشتی درمانی نسبت به درمان ضایعه پوستی اقدام کنند.
