مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری ها حوزه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیان کرد: گزیدگی با جانوران زهری از جمله مار، عقرب، عنکبوتها بخصوص عنکبوت بیوه سیاه و زنبور ها از معضلات بهداشتی خراسان رضوی به شمار می رود.
دکتر محمدجعفر صادقی در این راستا در گفتگو با خبرنگار وب دا گفت: خراسان رضوی دارای جانوران زهری مانند مارها، عقرب ها، عنکبوت ها و ... است، عقرب گزیدگی از معضلات بهداشتی و درمانی بسیاری از نقاط جهان از جمله کشور ما و استان خراسان رضوی است و مسمومیت با سم عقرب یکی از فوریتهای پزشکی تهدید کننده به ویژه در کودکان کمتر از 6 سال است.
وی افزود: همه ساله حدود یک هزار مورد عقرب گزیدگی از شهرستان های استان خراسان رضوی گزارش می گردد حدودا 90درصد گزیدگی ها با عقرب زرد خالدار ( مزوبوتوس اپئوس ) رخ می دهد که فرد مصدوم با تزریق ضد درد بهبود می یابد و احتیاج به تزریق سرم ندارد و فقط 10 درصد گزیدگی ها با عقرب سیاه که عقرب سمی و خطرناکی است و احتیاج به تزریق سرم دارد و خوشبختانه با اقدامات مراقبتی سیستم بهداشتی موردی از مرگ و میر در استان خراسان رضوی ثبت نگردیده است.
دکتر صادقی اذعان کرد: در استان خراسان رضوی با توجه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی و وجود مارهای سمی خطرناک مانند افعی جعفری، افعی گرزه، کفچه مار و افعی شاخدار همه ساله شاهد بروز حوادث ناشی از مارگزیدگی در شهرستانهای مختلف استانی هستیم، و مار کفچه فقط در شمال شرق کشور و استان خراسان رضوی وجود دارد و در هیچ جای دیگر وجود ندارد.
وی با بیان اینکه همه ساله حدود 100 مورد مسمومیت ناشی از گزیدگی با مار به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه می کنند، اظهار داشت: خوشبختانه اقدامات به موقع بهداشتی درمانی تاکنون مرگ و میر ناشی از مار گزیدگی با وجود گزش های با مار های سمی و خطرناک نداشته ایم.
دکتر صادقی با اشاره به اینکه مرگ ناشی از زنبور گزیدگی به دلیل اثرات سمی زهر زنبورها نیست، افزود: مرگ بر اثر واکنش های ایمونولوپیک و شوک آنافیلاکتیک است که در بدن شخص زنبور زده اتفاق می افتد، در کشورهای پیشرفته ی اروپایی مانند سوئیس همه ساله حدود 10 مورد مرگ به گزش زنبورها بخصوص زنبور عسل اتفاق می افتد.
وی با اذعان اینکه جانور سمی دیگر که فقط در شمال شرق کشور وجود دارد عنکبوت بیوه سیاه است که در شهرستان های استان به نام دلمک شناخته می شود، تصریح کرد: همه ساله در اواخر خرداد و ماه تیر و مرداد باعث گزش های زیادی در کشاوزران و باغداران و باعث تب، لرزو تشنج می گردد و در صورت عدم مراقبت و درمان می توان مشکلات زیادی را برای فرد مصدوم ایجاد کند.
دکتر صادقی در ادامه بیان کرد: علاوه بر اینها صدپایان سمی و خطرناک هم در استان شناسایی شده اند که موجب مسمومیت می گردند حشره راکولا هم جدیدا در شهرستانهای استان شناسایی شده که مشکلات پوستی زیادی را برای افراد ایجاد می کند.
وی با اشاره به اینکه سالانه حدود پنج هزار نفر در دنیا در اثر نیش و تزریق سم عقرب از بین می روند در کشور ما هم بخصوص از استان های جنوب و غرب کشور چندین مورد مرگ بر اثر گزش جانوران سمی گزارش می گردد، تصریح کرد: گزش مارهای سمی از مهمترین دلایل مراجعه بیماران به بخش فوریت های پزشکی و عوارض و مرگ و میر در بین حوادث ناشی از گزش جانوران زهردار از بسیاری از نقاط جهانی از جمله کشورمان و شهرستان های استان خراسان است.
دکتر صادقی با اشاره به هنگام مواجهه با فرد مصدوم توصیه کرد: بهترین کار این است که خونسردی خود را حفظ کنیم و در اولین فرصت فرد مصدوم را به نزدیکترین مرکز بهداشتی درمانی منتقل و از بریدن، پاره کردن و مکیدن محل گزش پرهیز و از بستن قسمت بالای گزیدگی جدا خودداری کنیم چون سم در یک محدوه کم اثرات زیانبار زیادی خواهد داشت.
وی همچنین توصیه کرد: در تمام مراکز بهداشتی سرم به تعداد کافی وجود دارد و همه ساله برای کادر درمانی بیمارستانها آموزش های لازم با همکاری اساتید گروه مسمومیت های بیمارستان امام رضا(ع) انجام می شود.
