رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیردار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: مناطق زیر پوشش دانشگاه در سالهای اخیر مورد ابتلا به مالاریا نداشته است اما به دلیل بارندگی در استان سیستان و بلوچستان و مراوده با کشورهای همسایه خطر شیوع این بیماری وجود دارد.
دکتر زهرا نهبندانی، در گفتگو با وب دا با بیان اینکه مالاریا یکی از شایع ترین و خطرناک ترین بیماری عفونی است و در حال حاضر 3میلیارد نفر در جهان در مرز خطر این بیماری هستند. خاطر نشان کرد: تمام خدمات بهداشتی و درمانی و بستری این بیماران به صورت رایگان انجام می شود.
وی ادامه داد: از سال 88 ایران جز گزینه های حذف بیماری مالاریا است و در این راستا اقداماتی مانند ارتقای دسترسی به خدمات تشخیصی قوی، درمان موثر مالاریا، پیشگیری از طریق مدیریت ناقلین بیماری انجام داده است .
رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیردار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی با اشاره به اینکه در دستور کار وزارت بهداشت حذف انتقال محلی مالاریا تا پایان سال 1400 در دستور کار قرار گرفت، خاطر نشان کرد: تا سال 99 ، سه سال مداوم انتقال محلی مبتلایان ریشه کن شد اما با شروع بیماری کووید 19 و در اختیار گرفتن امکانات بهداشتی برای مدیریت این بیماری ، موضوع بیماری مالاریا و انتقال محلی آن دچار رکود شد.
وی ابراز کرد: تغییرات اقلیمی ، ترددهای غیر مجاز اتباع خارجی، تبادل جمعیتی در مرزهای شرقی، تردد ایرانی ها برای امور اقتصادی مثل سوخت بر باعث شد که اقدام مراقبتی در سالهای اخیر به هم بخورد.
دکتر نهبندانی با بیان اینکه در سال 1401، 5 هزار نفر بیمار و در سال 1402 نیز 10 هزار بیمار در کشور شناسایی شد ولی خوشبختانه استان خراسان رضوی تاکنون جز استانهای پاک و عاری از مالاریا هستند، گفت: برخی افراد به خصوص در استانهای جنوب شرقی کشور به دلیل تردد با کشورهای مجاور امکان انتقال بیماری را دارند به عنوان مثال 3 مورد در سال 1400 از استان سیستان و بلوچستان و هرمزگان و 10 مورد در سال 1401 و 45 مورد در سال 1402 شناسایی و درمان رایگان شدند.
وی با تاکید براینکه باتوجه به بارندگی اخیر در استان سیستان و بلوچستان هشدار های جدی برای شیوع بیماری مالاریا وجود دارد ، تصریح کرد: عموما رانندگان ترانزیت،افراد نظامی و اتباع در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
وی با بیان اینکه هنگامیکه پشهی آلوده انسان را نیش بزند، انگلها قبل از آلودهشدن و ازبینبردن گلبولهای قرمز، وارد کبد و تکثیر میشوند، بیان داشت: گاهی اوقات تشخیص زودهنگام میتواند به درمان و کنترل بیماری مالاریا کمک کند؛ مالاریا در آبوهوای گرمسیری و نیمهگرمسیری جهان وجود دارد و این مناطق را میتوان بهترین و ایده آلترین مناطق برای زندگی انگلها بهحساب آورد.
دکتر نهبندانی اظهار کرد: بیماری مالاریا در زمانی اتفاق خواهد افتاد که نیش پشهی انوفل وارد بدن انسان شود؛ زیرا فقط پشهی انوفل میتواند بیماری مالاریا را به انسان منتقل کند. رشد و گسترش انگل در پشه به عوامل مختلفی همانند رطوبت و دمای محیط بستگی دارد. هنگامیکه پشهی آلوده انسان را نیش بزند، انگل را بهراحتی وارد جریان خون خواهد کرد و در کبد پنهان خواهد شد.
وی گفت: در حالت کلی و بهطور کاملا میانگین، میزبان هیچ نشانهای را در 5 تا 10 روز تجربه نخواهد کرد؛ اما انگل مالاریا در این مدت تکثیر میشود. درادامه، کبد هم بیکار نمینشیند و انگلهای جدید مالاریا را وارد جریان خون خواهد کرد. این مسئله موجب آلودگی سلولهای قرمز خون خواهد شد و بهمراتب بیشتر از قبل گسترش خواهد یافت بنابراین اگر این چرخه ادامه یابد و درمانی هم انجام نشود، شرایط بسیار سخت خواهد شد.