فلوشیپ بیماری پارکینسون و اختلالات حرکتی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ضمن اشاره به عوامل مؤثر در بروز بیماری پارکینسون گفت: داشتن یک زندگی فعال و سبک تغذیه ای سالم، می تواند در پیشگیری از بروز پارکینسون کمک کننده باشد.
دکتر علی شعیبی به مناسبت روز جهانی پارکینسون در گفتگو با وب دا، اظهار کرد: پارکینسون یک بیماری از گروه بیماری های استحاله ای مغزی ( یا دژنراتیو مغزی ) است که طی آن، یک سری سلول های عصبی که مسئول تولید ماده ای به نام دوپامین در مغز هستند به تدریج از بین می روند و بنابراین محتوی دوپامین مغز کاهش پیدا می کند.
متخصص بیماری های مغز و اعصاب افزود: ماده دوپامین موجود در مغز برای سیستم حرکتی بدن مشابه یک سوخت یا بنزین برای یک ماشین عمل می کند و زمانی که این ماده کاهش پیدا می کند، مشکلات حرکتی برای فرد ایجاد خواهد شد.
علائم اصلی بیماری پارکینسون و سیر پیشرفت آن
متخصص بیماری های مغز و اعصاب و فلوشیپ بیماری پارکینسون دانشگاه درباره علائم اصلی بیماری پارکینسون هم گفت: در شروع بیماری شدت علائم زیاد نیست و بیماری سیری پیشرفت کننده دارد، لذا در ابتدا علائم با لرزش اندام ها، احساس سفتی بدن و کندی حرکات بدن شروع می شود و در مراحل پیشرفتهی بیماری، مشکل در راه رفتن، خمیدگی قامت، تغییر صدا، تغییر در نوشتن ایجاد و در مراحل پایانی بیماری هم، فرد تا حدی در راه رفتن خود دچار مشکل شده و ممکن است این امر باعث سقوط و زمین خوردگی او شود.
وی اضافه کرد: در گذشته عقیده بر این بود که بیماری پارکینسون تنها دارای علائم حرکتی است اما در حال حاضر ثابت شده که این بیماری دارای علائم غیرحرکتی نظیر؛ فراموشی، مشکلات حافظه و اختلالات شناختی، مشکلات خواب و مشکلات عاطفی مثل افسردگی نیز می باشد و البته تمام علائم در همه بیماران دیده نخواهد شد.
دکتر شعیبی درباره میزان دخالت فاکتور ژنتیک، در ابتلاء به بیماری پارکینسون هم گفت: سن شروع بیماری پارکینسون را به سه فرم می توان تقسیم کرد که در هر سه فرم، ژنتیک به درجات متفاوتی دخیل است، نخست فرم پارکینسون معمول که به طور میانگین 80 تا 90 درصد موارد را شامل می شود و بنابراین در فرم معمول بیماری که بعد از سنین 50 سالگی بروز می کند سایر افراد خانواده نباید نگران ابتلا باشند. اما فرم زودرس بیماری پارکینسون در افراد کمتر از 50 سال دیده می شود که ژنتیک در آن دخالت بیشتری دارد و سومین فرم از این بیماری هم که پارکینسون جوانان نامیده می شود، در سنین کمتر از 20 سال بروز می کند و این افراد شانس بسیار بیشتری برای ابتلا به بیماری پارکینسون دارند.
وی متذکر شد: در 15 درصد موارد فرم زودرس و جوانان که دچار بیماری پارکینسون هستند، سرعت و شدت علائم زیاد نیست و بنابراین، در این افراد سیر پیشرفت بیماری با کندی همراه خواهد بود.
متخصص بیماری های مغز و اعصاب و فلوشیپ بیماری پارکینسون دانشگاه، در خصوص راه های پیشگیری از ابتلا به بیماری پارکینسون هم گفت: هر چند که هنوز علم پزشکی دلیل قطعی برای ابتلا به این بیماری و آسیب دیدن ماده سلول های تولید کننده ماده دوپامین در مغز نیافته است اما تحقیقات نشان داده که بعضی فاکتورها، احتمال خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را در آینده کاهش می دهد و یکی از این موارد داشتن سبک زندگی سالم است، یعنی داشتن یک زندگی فعال، که در بین جوامع شهری کمتر دیده می شود.
وی در عین حال یادآور شد؛ دو علت اصلی که تاکنون دانشمندان به آن دست یافته اند( یافته های دانشمندان) آلودگی هوا و آلودگی های صنعتی است که احتمال ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش داده است. اما در بحث پیشگیری، می توان گفت که داشتن فعالیت ورزشی تفریحی، چهار تا پنج روز در هفته و روزانه به طور میانگین یک ساعت ورزش به طور چشمگیری ریسک ابتلا به این بیماری را کاهش می دهد. همچنین رژیم غذایی سالم و پرهیز از غذاهای سرخ شده و فست فودها و استفاده از رژیم غذایی مدیترانه ای نظیر میوه جات، سبزیجات توصیه می شود.
دکتر شعیبی در ادامه خاطرنشان کرد: یک عقیده نادرست و رایج این است که بیماران مبتلا به پارکینسون از مصرف گوشت قرمز خودداری کنند و یا مصرف گوشت قرمز ریسک ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش می دهد که این نگاهی نادرست است و بدن باید به میزان کافی پروتئین دریافت کند.
وی با اشاره به شیوع بیماری پارکینسون در جوامع امروزی گفت: مطالعات نشان داده که در بین بیماری های مغز و اعصاب، از نظر رشد شیوع بیماری پارکینسون متأسفانه رتبه اول را به خود اختصاص داده و بنابراین نگرانی از شیوع این بیماری وجود دارد.
دکتر شعیبی درباره درمان بیماری پارکینسون هم گفت: متأسفانه در حال حاضر، بیماری پارکینسون در گروه علاج پذیر بیماری ها قرار ندارد و به عبارت بهتر دارو و اعمال جراحی یا روشی که بیمار با مصرف یک دوره دارو درمانی، بیماری اش برطرف شود وجود ندارد، بنابراین درمان های بیماری پارکینسون در حوزه درمان های علامتی قرار می گیرد و به بیماری کمک می شود تا علائم حرکتی و علائم غیر حرکتی کمتری داشته باشد و زندگی بیمار به سمت زندگی نرمال و عادی نزدیکتر شود.
متخصص بیماری های مغز و اعصاب و فلوشیپ بیماری پارکینسون و اختلالات حرکتی یادآور شد؛ هم اکنون برای بیماری پارکینسون، درمان های دارویی و غیردارویی وجود دارد که با مراجعه بیمار به متخصص مغز و اعصاب این درمان ها تجویز می شود و باید در نظر داشت که این داروها علاج بیماری را در پی ندارند، اما به میزان زیادی کیفیت زندگی فرد مبتلا به بیماری پارکینسون را افزایش می دهند. همچنین تحقیقات نشان داده که با مصرف این داروها طول عمر بیماران مبتلا به پارکینسون به میزان قابل ملاحظه ای به طول عمر نرمال نزدیک و سطح کیفی زندگی آنها را می توان به کیفیت زندگی نرمال نزدیک کرد.
وی در رابطه با امکان انجام عمل جراحی برای بیماران دچار پارکینسون هم گفت: اعمال جراحی پارکینسون خوشبختانه در کشور ما و سایر کشورهای دنیا انجام می شود اما در حال حاضر در مراکز درمانی مشهد انجام نمی شود و به همت مسئولین دانشگاه ان شاالله به زودی این عمل در دانشگاه علوم پزشکی مشهد هم انجام خواهد شد. البته تنها گروه خاصی از بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون کاندید عمل جراحی شده و می توانند از اعمال جراحی پارکینسون بهره مند شوند.
متخصص بیماری های مغز و اعصاب و فلوشیپ بیماری پارکینسون و اختلالات حرکتی در همین خصوص اضافه کرد: در مراحل اولیه بیماری انجام عمل جراحی توصیه نمی شود و بنابراین باید شدت علائم به یک میزانی بروز کند تا فرد کاندید عمل شود، ضمن اینکه در صورت شدت علائم نیز، تنها انواع خاصی از بیماران پارکینسونی هستند که می توانند تحت عمل جراحی قرار گیرند.
وی همچنین تأکید کرد: اعمال جراحی علامتی بوده و به عبارت بهتر درمان علت بیماری پارکینسون نخواهند بود، اما با جهش نسبتاً خوبی که در حیطه علوم اعصاب ایجاد شده امیدوار هستیم در آینده ای نزدیک پنجره بزرگی رو به درمان های بیماری پارکینسون باز شود.
متخصص بیماری های مغز و اعصاب و فلوشیپ بیماری پارکینسون و اختلالات حرکتی در خصوص درمان های مرتبط با سلول های بنیادین هم گفت: سلول درمانی برای درمان بیماری پارکینسون یک درمان بسیار امید بخش در علم پزشکی است؛ نه تنها در بیماری پارکینسون که در بسیاری از بیماری های مغز و اعصاب و سایر بیماری ها و در آینده ای نه چندان دور پیشرفت های شگرفی برای درمان پارکینسون با سلول های بنیادین خواهیم داشت.
وی در عین حال تأکید کرد: در حال حاضر سلول های بنیادین درمان پژوهشی به شمار می روند و در ایران و سایر کشورها چندین گروه از متخصصان این حوزه مشغول انجام تحقیقات در این زمینه هستند، لذا مرحله بکارگیری سلول های بنیادین در حال حاضر در مرحله پژوهشی قرار دارد .