نشست خبری «ایمنی بیمار» با حضور معاون درمان، مدیران حوزه نظارت، رؤسای بیمارستان‌ها و اساتید دانشگاه علوم پزشکی مشهد در بیمارستان اکبر برگزار شد. در این نشست، بر ضرورت بازنگری استانداردها، تقویت فرهنگ ایمنی بیمار و توجه به سلامت کودکان و نوزادان به عنوان یکی از مهم‌ترین اولویت‌های نظام سلامت تأکید شد.
به گزارش وب دا، دکتر منصور شکیبا، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در این نشست اظهار کرد: یکی از ارکان مهم نظام سلامت، بازنگری استانداردها و تقویت فرهنگ ایمنی بیمار است. ایمنی بیمار مسئولیتی مشترک میان تمام اعضای تیم سلامت، بیماران و خانواده‌هاست که تحقق آن بر سه اصل استوار است:آموزش مداوم برای کادر درمان و خانواده‌ها،ارتقای آگاهی عمومی و تخصصی درباره ایمنی بیمار،گزارش‌دهی شفاف و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین مانند داشبوردهای ایمنی و سامانه‌های ثبت وقایع.
وی با اشاره به شعار امسال روز جهانی ایمنی با عنوان «مراقبت و درمان کودک» گفت: این شعار نشان‌دهنده اولویت جهانی و نقش حیاتی ایمنی نوزادان و کودکان در سلامت جامعه است.
روان کودک و تأثیر تروماها
دکتر شکیبا با تأکید بر اهمیت سلامت روان کودکان افزود: کودکانی که بیش از دو تروما مانند جدایی والدین، استرس اجتماعی، بی‌خانمانی یا بلایای طبیعی را تجربه می‌کنند، در آینده بیشتر در معرض بیماری‌های جسمی مانند مشکلات قلبی‌عروقی، دیابت و فشار خون بالا قرار می‌گیرند. وی همچنین بر لزوم تقویت اعتماد به نفس نوجوانان و ایجاد مراکز اختصاصی سلامت آنان تأکید کرد.
وی اهمیت آمادگی پیش از بارداری و مراقبت‌های دوران حاملگی را حیاتی دانست و گفت: عدم آمادگی برای بارداری یا بارداری‌های پرخطر می‌تواند منشأ بسیاری از بیماری‌های روانی و مشکلات تکاملی باشد.
دکتر شکیبا همچنین به نقش هورمون‌های پرولاکتین و وازوپرسین در ایجاد دلبستگی ایمن میان مادر و نوزاد اشاره کرد و افزود: شیر دادن با پستان مادر، لمس و تماس نزدیک، اساس شکل‌گیری شخصیت و عزت نفس کودک است. او استفاده بی‌رویه از شیر خشک را عاملی در ایجاد دلبستگی ناایمن و اضطراب‌های آینده دانست.
به گفته معاون درمان، آموزش مؤثر در کودکان بیشتر از طریق تقلید و بازی‌درمانی انجام می‌شود تا نصیحت کلامی. وی تأکید کرد والدین باید با رفتار خود الگو باشند و کودکان را در تصمیم‌گیری‌های ساده مشارکت دهند تا اعتماد به نفس آنان تقویت شود.
پیشگامی مشهد در بیهوشی و مراقبت‌های ویژه کودکان
دکتر هاشم مجدی، مدیر نظارت و اعتباربخشی دانشگاه، گفت: دانشگاه علوم پزشکی مشهد در بیهوشی نوزادان و کودکان در کشور پیشتاز است. این دانشگاه نخستین مرکزی است که آندوسکوپی کودکان تحت بیهوشی را راه‌اندازی کرده و در تربیت فلوشیپ بیهوشی مراقبت‌های ویژه کودکان (PICU) نیز پیشگام بوده است. هم‌اکنون چهار بخش PICU در بیمارستان اکبر فعال است.
ایمنی از بدو تولد
دکتر جعفری، رئیس بیمارستان اکبر، با اشاره به شعار سازمان جهانی بهداشت «ایمنی از بدو تولد» گفت: امروزه شایع‌ترین علت مرگ‌ومیر کودکان حوادث است نه بیماری‌های عفونی. وی به خطر بلع اجسام خارجی به‌ویژه باتری‌های دیسکی و همچنین مسمومیت ناشی از مواد شوینده خانگی اشاره کرد و از خانواده‌ها خواست با دقت بیشتر محیط خانه را ایمن‌سازی کنند.
مراقبت‌های فوق‌تخصصی و اهمیت پیشگیری
دکتر مجتبی لطفی، فوق تخصص غدد و متابولیسم کودکان، بیان کرد: هرچند خدمات فوق تخصصی در کلینیک‌های تکامل، متابولیک و بخش‌های ویژه ارائه می‌شود، اما بهترین راهکار، پیشگیری از بروز حوادث و رعایت نکات ایمنی است.
دکتر عباس بسکابادی، فوق تخصص نوزادان، نیز نوزادان را آسیب‌پذیرترین گروه سنی معرفی کرد و بر اهمیت شیر مادر، معاینات مکرر پس از تولد، خواب ایمن در تخت جداگانه، مراقبت از بند ناف و اجتناب از مصرف سیگار در محیط نوزاد تأکید نمود.
خطرات مسمومیت و ضرورت صلاحیت والدین
دکتر علیزاده، فوق تخصص سم‌شناسی کودکان، گفت: سالانه حدود ۸۰۰ هزار کودک و نوجوان در اثر سوانح جان خود را از دست می‌دهند که ۴۵ هزار مورد آن ناشی از مسمومیت است. وی سه خطر عمده در منزل را سوختگی، سم و سقوط عنوان کرد و تأکید کرد والدین باید صلاحیت و آگاهی لازم پیش از فرزندآوری را کسب کنند.خطر اجسام خارجی و آلودگی هوا
دکتر قهرمانی، فوق تخصص ریه اطفال نیز به خطر جدی ورود اجسام خارجی به راه هوایی کودکان به‌ویژه زیر ۳ سال اشاره کرد و توصیه نمود والدین از دادن آجیل، دانه‌ها و اسباب‌بازی‌های کوچک به کودکان خردسال پرهیز کنند. وی همچنین هشدار داد کودکان در روزهای آلوده نباید در فضای باز قرار گیرند و باید از تماس با دود سیگار و قلیان دور نگه داشته شوند.
نشست خبری ایمنی بیمار در بیمارستان اکبر مشهد نشان داد که ایمنی از بدو تولد تا نوجوانی نیازمند توجه چندجانبه والدین، تیم درمان و سیاست‌گذاران سلامت است. از ارتقای استانداردهای بیمارستانی تا آموزش والدین، از مراقبت‌های دوران بارداری تا ایمن‌سازی محیط خانه، همگی اجزای مهمی هستند که می‌توانند سلامت نسل آینده را تضمین کنند.
