عضو هیأت علمی دانشکده طب ایرانی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به ویژگی‌های فصل پاییز در متون کهن طب ایرانی، به ارائه راهکارهایی برای حفظ سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها در این فصل پرداخت.
دکتر فاطمه محجوب در گفتگو با وب دا با بیان اینکه پاییز طبعی سرد و خشک دارد، اظهار کرد: کاهش گرمای تابستان و افزایش برودت و خشکی هوا می‌تواند زمینه‌ساز بروز یا تشدید برخی بیماری‌ها به‌ویژه در افراد با مزاج سرد و خشک (سوداوی) شود.
وی خشکی پوست و مخاطات (بینی، گلو و چشم‌ها)، تشدید دردهای مفصلی، افزایش احتمال افسردگی و وسواس فکری، ابتلا به سرماخوردگی و آلرژی‌های تنفسی و همچنین بروز خشکی مدفوع و یبوست را از مهم‌ترین عوارض این فصل برشمرد.
عضو هیأت علمی دانشگاه با تأکید بر نقش تغذیه مناسب در کاهش اثرات منفی پاییز گفت: افراد باید از مصرف زیاد فست‌فودها و غذاهای دارای طبیعت سرد و خشک مانند سوسیس، کالباس، بادمجان، گوشت گاو و گوساله، غذاهای مانده و کنسروی، قهوه و چای پررنگ پرهیز کنند.
وی افزود: استفاده از غذاهای معتدل و رو به گرم و تر توصیه می‌شود که شامل نان گندم خوب پخته‌شده، ماش و نخود، گوشت گوسفند، بلدرچین و مرغ محلی، میوه‌هایی نظیر انار شیرین، سیب شیرین، به، انگور و انجیر و همچنین تنقلاتی مانند مغز بادام، پسته، کشمش و مویز است.
دکتر محجوب خواب در مکان‌های بسیار سرد یا در معرض باد را برای سلامتی مضر دانست و توصیه کرد؛ افراد از خواب کوتاه نیم‌روزی (قیلوله) به‌مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بهره‌مند شوند. همچنین بر ضرورت ورزش منظم با شدت متوسط تأکید کرد و گفت: ورزش‌های سنگین موجب افزایش خشکی بدن شده و برای این فصل مناسب نیستند.
وی در ادامه استفاده از خوراکی‌های ملین مانند انجیر خیسانده در آب یا روغن زیتون را برای پیشگیری از یبوست مؤثر دانست و افزود: پوشیدن لباس‌های گرم‌تر به‌تدریج با شروع پاییز و پرهیز از قرار گرفتن ناگهانی در معرض باد سرد، از دیگر توصیه‌های ضروری است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه استفاده از رطوبت‌دهنده‌های هوا (بخور) در منزل یا محل کار را برای مقابله با خشکی هوا مفید دانست و گفت: افزودن چند قطره گلاب یا عرق بهارنارنج به دستگاه بخور می‌تواند اثر آرام‌بخشی نیز به همراه داشته باشد.
وی همچنین به افراد توصیه کرد برای جلوگیری از خشکی پوست، پس از استحمام با آب ولرم، از روغن‌های گیاهی مانند روغن بنفشه یا بادام شیرین استفاده کنند.
دکتر محجوب با اشاره به تأثیر فصل پاییز بر حالات روحی و روانی افزود: این فصل می‌تواند احساس غم و اندوه را افزایش دهد. به همین دلیل، افزایش معاشرت با دوستان و بهره‌گیری از عطرهای طبیعی مانند گل یاس و گلاب می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
وی در پایان یادآور شد: رعایت این تدابیر ساده اما کاربردی می‌تواند به حفظ تعادل مزاجی و سلامت افراد در فصل پاییز کمک کند. البته این توصیه‌ها کلی هستند و افراد با شرایط خاص یا بیماری‌های زمینه‌ای باید حتماً با پزشک متخصص مشورت نمایند.
