مدیریت زمان و همراهی دلسوزانه‌ی اساتید دانشگاه، نقش تعیین کننده ای در کسب موفقیتم داشت
دکتر احسان اصغری، متولد 1372 در شهرستان سبزوار ، دانش آموخته رشته ارتوپدی و یکی از چهره های برتر در آزمون بورد تخصصی سال جاری است که با احراز حد نصاب بالایی از امتیازات مراحل کتبی و شفاهی این رقابت علمی، موفق به اخذ دانشنامه تخصصی در آزمون بورد تخصصی سال 1404 شده است. به همین مناسبت پایگاه خبری وب دا گفتگویی داشته با ایشان داشته ، که شرح آن را در ادامه می خوانید:
وب دا: ضمن سپاس از حضورتان در این مصاحبه، بفرمایید که چند ماه قبل از آزمون بورد، مطالعه فشرده را آغاز کردید؟ برنامه روزانه شما در آن دوره شامل چند ساعت مطالعه مفید بود و آیا مطالعه را به بلوک‌های زمانی مشخصی تقسیم می‌کردید؟
با سپاس از دعوت شما... رشته ارتوپدی، از جمله رشته‌هایی است که بیشترین رفرنس و حجم مطالب را دارا می‌باشد و در بین رشته‌های جراحی دار کمتر رشته‌ای را می‌توان یافت که از نظر تعداد و تنوع اعمال جراحی با رشته ارتوپدی رقابت کند. بنابراین مشغله‌های کاری زیادی در دوره رزیدنتی وجود داشت و از همان ماه‌های نخست شروع دوره و پس از آشنایی ما با شرایط دوران دستیاری، تقریباً این درگیری های کاری آغاز شد.
البته در ابتدای دوره، فعالیت ها بیشتر در حد مرور کردن آناتومی نواحی، به منظور حاضر شدن به عنوان کمک در سر اعمال جراحی بود، اما از سال دوم دستیاری، مطالعات بیشتر بر روی اعمال جراحی بزرگتر که با حضور اساتید محترم انجام می‌شد متمرکز بود و در همین راستا سعی می‌کردیم مطالعه را نیز از منابع اصلی داشته باشیم، در کنار این موضوع، اولویت اصلی ما انجام کارهای بیماران و مدیریت امور آنها، مدیریت کشیک ها، پرونده نویسی و... نیز بود.
اولویت سوم هم، تلاش در راستای درس خواندن و مطالعه هرچه بیشتر بود که به هر میزان به سال چهارم زیدنتی نزدیک می‌شدیم، این زمان مطالعه نیز افزایش می‌یافت. در زمان قبل از فارغ التحصیلی رزیدنت‌ها صرفاً مسئولیت‌های سوپروایزر کردن و مشاوره کردن را عهده‌دار بودند و در بقیه اوقات را فضای کتابخانه یا منزل به صورت آزادانه مطالعه می‌کردند.
نقطه اوج این موضوع هم زمانی بود که اساتید گروه لطف کردند ، به منظور کسب نتیجه بهتر رزیدنت ها در آزمون بورد تخصصی، از اواسط اردیبهشت ماه حجم کاری آنها را به نحو چشمگیری کاهش دهند و ما مدت قابل توجهی را فرصت داشتیم که به مطالعه بپردازیم و این فرصت یک نقطه عطف در پیشرفت تئوری ما جهت شرکت در آزمون بورد بود. در ایام وقوع جنگ ۱۲ روزه هم هرچند که انگیزه و تمرکز ما بر مطالعه ، متاثر از شرایط خاص حاکم بر کشور؛به شدت کاهش یافته بود، اما به لطف خداوند و با پایدار شدن شرایط مجدداً به فضای مطالعه بازگشتیم.
وب دا: چه میزان ساعت را در طول شبانه روز برای مطالعه اختصاص می‌دادید و مهم‌ترین بانک سوالات یا آزمون‌های آزمایشی که از آن بهره گرفتید چه بود؟
تعداد ساعات مطالعه در طول شبانه روز زیاد بود و با توجه به مشغله‌های زندگی، وقت ما یا صرف کار و یا مطالعه می‌شد، البته با توجه به پیش رو بودن آزمون بورد تخصصی، بخش زیادی از این زمان صرفاً به مطالعه اختصاص می‌یافت و در مجموع می‌توان گفت که در هر روز حدود ۱۰ ساعت مطالعه داشتم و بیشتر رسیدن به سرفصل‌هایی که در هر روز هدفگذاری شده بود را دنبال می‌کردم.
درمورد منابع و آزمون‌های آزمایشی مورد استفاده پیش از آزمون بورد تخصصی نیز باید عرض کنم که در طول چهار سال دوره رزیدنتی ما معمولاً برای مطالعه از رفرنس‌ها ( به زبان اصلی) استفاده می کردیم و در زمان‌هایی که باید سر عمل جراحی حاضر می‌شدیم و یا قبل از مورنینگ‌ها اموزشی و همچنین در مواقعی که در درمانگاه حضور داشتیم، منابع و سرفصل های اصلی مورد استفاده بود، البته با توجه به حجم زیاد رفرنس‌ها که حدود ۱۳ تا ۱۵ هزار صفحه بود، تقریباً مرور و تسلط به همه مطالب از رفرنس اصلی غیر ممکن به نظر می رسید و از طرفی آزمون بورد تخصصی نیز یک آزمون بسیار جزئی نگر و با سنجش دقیق است ، بنابراین من برای آمادگی بیشتر از رفرنس‌های ترجمه شده و خلاصه شده‌ای که برخی موسسات منتشر کرده‌اند نیز استفاده کردم؛ هر چند که تعداد صفحات آنها نیز به حدود چهار تا پنج هزار صفحه می‌رسید.
قبل از آزمون‌های اصلی نیز، در طول سال تحصیلی به همت اساتید گرامی آزمون‌های درون بخشی و آزمون پره ارتقاء برگزار شد که تلاش کردیم از کتاب‌های موسساتی که در آن سوالات مربوط به ارتقاء سال‌های قبل و آزمون‌های بورد سال گذشته وجود داشت بهره بگیریم و این امر بسیار در یادگیری بیشتر رزیدنت ها موثر بود.
وب دا: دو هفته پایانی مانده به آزمون برنامه شما چگونه برنامه ریزی شد و آیا مطالعه جدید هم داشتید؟
در دو هفته باقی مانده تا آزمون بورد تخصصی، شرایط اضطراری بود و حداقل برای بنده که موضوع پایان‌نامه‌ام کار روی جسد بود و یک هماهنگی ویژه با همکاران عزیز سازمان پزشکی قانونی نیاز داشت، شرایط به نحوی پیچیده‌تر شد، چرا که لازم بود هر زمان سازمان پزشکی قانونی از بنده دعوت کنند در آنجا حاضر شوم و حدود دو هفته به صورت کاملاً فشرده اما پراکنده درگیر بحث پایان‌نامه شدم و تقریباً می‌توان گفت که در ۲۰ روز مانده به آزمون بورد مسیری به جز درس خواندن نداشتم، لذا زمان مطالعه من نسبت به گذشته بیشتر شد و توانستم در آن زمان کم مطالب زیادی را در ذهن دسته‌بندی و مطالب قبل را نیز مرور کنم و البته تقریباً یک و نیم تا دو ماه مانده به آزمون هیچ مطلب جدیدی را نخوانده‌ام.
وب دا: آیا رژیم غذایی و برنامه خواب شما در این دوران متفاوت بود؟
خوشبختانه از جهت رژیم غذایی و تغذیه وضعیت خوبی داشتم که این امر را بیش از همه مرهون لطف و حمایت همسرم هستم ( ایشان در حال حاضر رزیدنت پاتولوژی هستند) و همچنین خانواده همسرم که حضورشان همواره حمایتگر و کمک کننده بوده و سبب شد که علاوه بر سایر امور زندگی مشترک، امور مربوط به دختر خردسالمان را نیز به خوبی مدیریت کنیم. اما از جهت مدیریت زمان خواب، باید عرض کنم که حجم مطالب و سنگینی محتوای آن در رشته ارتوپدی و همچنین کشیک‌های متعددی که در طول این چهار سال وجود دارد و به ویژه در رشته‌های جراحی‌دار، معمولا باعث می‌شود که ساعات خواب فرد به هم ریختگی داشته باشد و حتی برخی از شب‌ها ناگزیر بودیم تا ۳ یا ۴ صبح درس بخوانیم، بنابراین می‌توان گفت که برنامه خاص و مدونی برای خواب وجود ندارد. این موضوع حتی در ماه‌های اردیبهشت تا شهریور ماه که ما از بیمارستان فاصله گرفتیم و مشغول مطالعه بودیم کمی اصلاح شد و در تمام این مدت سعی کردیم با تمام قوا درس بخوانیم.
وب دا: چه نقشه راه عملی را به دانشجویانی که قصد دارند در آزمون بورد تخصصی جز نفرات برتر باشند پیشنهاد می‌کنید؟
دوره رزیدنتی زمانی است که فرد باید انتخاب رشته را خیلی درست ، اصولی و بر اساس علایق و مشورت‌های زیاد انجام دهد. در واقع کسی که در دوران دستیاری انتخاب رشته می‌کند باید به انتخاب‌های خود دقت کند و اگر انتخاب‌های بسیار پراکنده و متفرقه دارد در درستی انتخاب رشته شک کند، به عنوان مثال کسی که رشته پوست را انتخاب کرده و در عین حال رشته ارتوپدی را هم مد نظر دارد این فرد حتماً باید بر روی توانایی‌ها و علاقه خود بازنگری کند. این نکته را هم باید در نظر داشت که حتی اگر فرد انتخاب خود را به خوبی انجام دهد و عاشق رشته‌اش باشد، باز هم در دوران دستیاری آنقدر چالش های مختلف کاری، درسی و امور مربوط به زندگی شخصی وجود دارد که لازم است آستانه تحمل خود را افزایش دهد و در نظر داشته باشد که در دوره دستیاری هر فعالیتی که انجام می‌دهد و هر گامی که برای پیشرفت خود برمی‌دارد، در طول ۳۰ سال زندگی حرفه‌ای او ( و یا بیشتر ) شرایطش را از جهات مختلف تحت تاثیر قرار خواهد داد، بنابراین باید از هر فرصتی برای افزایش دانش و مهارت خود کمک بگیرد.
حتی حضور در سر یک عمل جراحی که سطح بالایی دارد و دیدن آن عمل، در دیدگاه فرد موثر خواهد بود و اگر علم و دانش زیادی در آن زمان خاص درباره آن عمل نداشته باشد باز هم برای او آموزنده خواهد بود، همینطور حضور در سر کلاسی که به نظر می‌رسد سطح مطالب آن بالاتر از علم فرد در آن زمان خاص است و شنیدن صحبت‌ها ، نحوه بحث کردن‌ها و سوال و جواب‌ها به رشد و پیشرفت فرد کمک می‌کند. نکته مهم بعدی اینکه از هیچ گونه سوال و نکته مبهمی نباید به سادگی گذشت و هر پرسش و شبهه‌ای که برای فرد مطرح می‌شود باید از اساتید خود و حتی رزیدنت های سال بالاتر سوال کنند که این‌ها در آینده کاری آنها بسیار موثر است و در یک کلام می‌توان گفت که دوران رزیدنتی یک دوره چهار ساله است که در آن یک انسان می‌تواند مسیر متفاوتی از پزشکی را انتخاب و در آن به تخصص برسد و برای خود آمادگی جهت اشتغال در آینده ایجاد کند.
از طرفی با توجه به اینکه فرد ۴ سال از عمر خود را در این مسیر صرف می‌کند و قطعاً از پیشرفت در بسیاری از حوزه‌های دیگر باز می‌ماند باید به خوبی از این فرصت استفاده کنند و به معنی واقعی کلمه یک متخصص ، صاحب نظر و اهل فن در حرفه خود باشد.
وب دا: نقش اساتید را در موفقیت خود چطور می‌بینید؟
نقش اساتید به ویژه در رشته‌های جراحی‌دار که دانشجویان در دو محیط کاملاً متفاوت؛ یعنی اتاق عمل و بخش های اموزشی بیمارستانی آموزش می‌بینند، بسیار مهم و تعیین کننده است و اینکه دانشجو از اتاق عمل چه آموزش‌هایی را باید ببیند و در بحث تئوری چه بخش‌هایی بیشتر یا کمتر به دانشجو آموزش داده شود بر عهده استاد است. بنابراین هرچه دانشجو به پایان دوران رزیدنتی نزدیک‌تر می‌شود، نقش اساتید در فراهم کردن فرصت برای مطالعه بیشتر دانشجو و آموختن مباحث تجربی مرتبط با اتاق عمل پررنگ‌تر می‌شود. در رشته‌های جراحی دار مسئله مهم این است که فرد وقتی در سال اول وارد این حوزه می‌شود و اعمال جراحی را یاد می‌گیرد، روز به روز از دغدغه اساتید گرامی جهت انجام اعمال جراحی و مدیریت بیماران به نسبت کاسته می‌شود، چون رزیدنت‌ها به تدریج برای انجام عمل‌های جراحی و مدیریت بیماران توانمند می‌شوند. لذا اینکه اساتید از دانشجویان می‌خواهند در انتهای سال چهارم رزیدنتی بیشتر به مطالعه بپردازند و کمتر از آنها انتظار دارند که در سر عمل‌های جراحی حاضر بشوند یک لطف بزرگ در حق رزیدنت است، زیرا رزیدنتی که ۴ سال برای تربیت او زحمت کشیده‌اند، از سیستم درمانی خارج می‌شود و قاعدتاً مشغله اموزشی و درمانی و کاری اساتید مجددا بیشتر خواهد شد و از طرفی باید تلاش کنند که نسل بعدی را به چرخه آموزش وارد کنند. خوشبختانه در گروه ارتوپدی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اساتید دلسوز و باسواد و دانشمندی را داریم که تلاش کردیم از حضور آنها به نحو احسن استفاده کنیم، این اساتید با بزرگواری تمام در مقاطع زمانی که نیاز بوده از اشتباهات دانشجویان چشم پوشی کرده‌اند و مسئولیت ۱۰۰ درصدی عمل‌های جراحی را بر عهده داشته‌اند، همچنین به رزیدنت اجازه می‌دهند که در سرویس آنها عمل جراحی انجام دهد و در عین حال نظارت و مسئولیت کامل عمل جراحی را نیز بر عهده دارند.
وب دا: نقش خانواده را در پیشرفت تحصیلی و کاری خود چطور می‌بینید؟
نقش خانواده در پیشرفت افراد بی‌بدیل است و هیچ نهاد یا ارگانی نمی‌تواند این نقش را در پیشرفت‌های انسان به صورت جایگزین انجام دهد، من هم به لطف خداوند از حمایت خانواده خود همچنین خانواده همسرم برخوردار بوده‌ام و همین پشتیبانی‌ها سبب شده که بتوانم با یک شرایط پایدار ذهنی در مسیر پیشرفت تحصیلی و کاری قدم بردارم. ضمن آنکه رشته تخصصی ارتوپدی بسیار سخت و جدی است و فرد باید تسلط کافی بر آماده سازی مریض‌ها، اتاق عمل، حضور در اتاق عمل، ترخیص و نسخه بیمار داشته باشد. در واقع در رشته‌های جراحی، فرد در طول ۴ سال یک تخصص را در بخش و یک تخصص را در اتاق عمل کسب می‌کند و شاید رشته‌های دیگر به دلیل اینکه زمان کامل خود را در بخش هستند فشار کار کمتری داشته باشند، اما در رشته ارتوپدی فرد نیازمند یک پشتیبانی قوی از سوی خانواده است و خوشبختانه این حمایت برای من از سوی خانواده و همسرم که در حوزه پزشکی کار می‌کنند و درک خوبی از شرایط محیط کار من دارند، وجود داشته و امیدوارم که در آینده بتوانیم نقش و جایگاه موثری را در رشته ارتوپدی داشته باشیم و بخشی از زحمات فراوان ایشان را جبران کنم.
